MEB TARAFINDAN PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK HİZMETLERİ İLE İLGİLİ OLARAK YAYINLANAN YÖNETMELİKLERDEKİ KARARLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 230, 1015 - 1038, 04.05.2021

Fatih Camadan

https://doi.org/10.37669/milliegitim.837454

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı Millî Eğitim Bakanlığı tarafından PDR hizmetleri ile ilgili olarak 16 Aralık 1985, 17 Nisan 2001, 10 Kasım 2017 ve 14 Ağustos 2020 tarihli yayınlanan yönetmeliklerdeki kararların incelenmesidir. Nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde gerçekleştirilen bir durum çalışması niteliğindeki bu araştırmanın verileri doküman analizi ile incelenmiştir. Yönetmeliklerdeki kararların incelenmesinde 12 adet soru belirlenmiş ve bu sorular tüm yönetmelikler için dikkate alınarak cevaplandırılmaya çalışılmıştır. Değinilen soruların hazırlanmasında sahada çalışan psikolojik danışmanlar ile ilgili öne çıkan kararlar dikkate alınmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda; yönetmeliklerin isimleri, yönetmelikte yer alan tanımlar, psikolojik danışma ve rehberlik birimlerinin isimleri, psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini yürütecek personele hangi unvanın verildiği, psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini yürütecek personelin mezuniyeti ile ilgili gerekli görülen durum ile ilgili kararlar açısından 1985 yılında yayınlanan yönetmeliğin 2017 yılında yayınlanan yönetmelik ile; 2001 yılında yayınlanan yönetmeliğin ise 2020 yılında yayınlanan yönetmelik ile benzerlik gösterdiği anlaşılmaktadır. 1985 ve 2017 yıllarındaki yönetmeliklerde daha çok “rehberlik” kavramı ve vurgusu ön plana çıkarken; 2001 ve 2020 yıllarındaki yönetmeliklerde ise daha çok “psikolojik danışma” kavramı ve vurgusu belirginleşmiştir. Dolayısıyla 1985’ten sonra 2001 yılında bir yönetmelik yayınlanmış ancak 2017 yılındaki yönetmelikle alınan kararlar itibariyle 1985 yılına doğru bir geri dönüşün olduğu görülmektedir. Bununla birlikte 2020 yılında ise tekrar 2001’deki anlayışa geri dönüldüğü ve bu yönde düzenlemeler yapıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Millî Eğitim Bakanlığı, Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Yönetmelik

Kaynakça

• AKAY, Selçuk, TÜRK, Fulya, MERCAN, Özge ve URTEKİN, Fadile (2019). “Psikolojik Danışmanların Bakış Açısından Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği’nin İncelenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), ss. 891-918.
• ARSLAN, Ümit ve KARATAŞ, Uğur Yiğit (2019). “Psikolojik Danışmanlık Alanında Mevcut ve Gelişen Etik Sorunlar”. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), ss. 86-103.
• BOWEN, Glenn (2009). “Document analysis as a qualitative research method”, Qualitative Research Journal, 9(2), ss. 27-40.
• CAMADAN, Fatih, TOPSAKAL, Cem and SADIKOĞLU, İnci (2020). “An examination of the ethical dilemmas of school counsellors: opinions and solution recommendations”, Journal of Psychologists and Counsellors in Schools, ss. 1-18.
• DAĞLI, Songül (2014). Rehber öğretmen ve psikolojik danışmanların kendi mesleklerine ilişkin algıları üzerine nitel bir araştırma, İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora tezi, İstanbul.
• DAVIS, Jerry L. and MICKELSON, Douglas J. (1994). “School counselors: Are you aware of ethical and legal aspects of counseling?” The School Counselor, 42(1), ss. 5-13.
• ERÇEVİK, Ayşegül (2020). Psikolojik danışmanların mesleki ve hukuki sorumlulukları. İçinde (Ed. E. İkiz) Meslek etiği ve yasal konular (ss: 203-234). Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• EREN GÜMÜŞ, Aynur ve GÜMÜŞ, Mustafa Alper (2009). “Bilgilendirilmiş onay: Psikolojik danışma sürecinin yasal ve etik yükümlülüğü”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), ss. 69-79.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper ve EREN GÜMÜŞ, Aynur (2008). “Psikolojik Danışmanın Psikolojik Danışma Sözleşmesine Dayalı Hukuksal Sorumluluğu”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), ss. 275-297.
• İKİZ, Fatma Ebru, SEVİNÇ, Abdullah., KAVAL, Adil., YEĞİNTÜRK, Gürkan ve KALEN, Serhat (2017). “Okul psikolojik danışma hizmetlerinde mesleki etik ihtiyaçların belirlenmesi”, İş Ahlakı Dergisi, 10(2), ss. 223-245.
• M.E.B. (1985). Rehberlik hizmetleri yönetmeliği. Tebliğler Dergisi, Sayı: 2201.
• M.E.B. (2001). Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yönetmeliği. Resmî Gazete, Sayı: 24376. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2001/04/20010417.htm
• M.E.B. (2017). Rehberlik hizmetleri yönetmeliği. Resmî Gazete, Sayı: 30236. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/11/20171110-2.htm
• M.E.B. (2020). Rehberlik ve Araştırma Merkezi Yönergesi. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_08/31230315_RAM_YONERGESY.pdf
• M.E.B. (2020). Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Etik Yönergesi. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_08/31230349_RPDH_Etik_Yonergesi_.pdf
• M.E.B. (2020). Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yönetmeliği. Resmî Gazete, Sayı: 31213. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_08/14231603_Rehberlik_ve_Psikolojik_DanYYma_Hizmetleri_YonetmeliYi_2.pdf
• ŞENSOY, Gözde (2019). Okul Danışmanlarının Etik Problemlere Yönelik Yaklaşımları. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• YAM, Faruk Caner (2017). “Psikolojik danışmanların yaşamış oldukları etik ikilemler ve bu etik ikilemler karşısındaki duygu, düşünce ve davranışları ile çözüm engelleri: Nitel bir değerlendirme”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(48), ss. 465-477.
• YILDIRIM, Ali., & ŞİMŞEK, Hasan (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• YÖK (2018). Yeni Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Lisans Programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Rehberlik_ve_Psikolojik_Danismanlik_Lisans_Programi.pdf
• YÖK (2020). Program Atlası. https://yokatlas.yok.gov.tr/