Matematik Öğretmeni Adaylarının Matematik Kaygıları ile Matematik Öğretmeye Yönelik Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 3, 646 - 667, 15.12.2020

Derya Özlem Yazlık , İbrahim Çetin

https://doi.org/10.16949/turkbilmat.605951

Öz

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik kaygılarının matematik öğretmeye yönelik kaygılarını yordayıp yordamadığının incelenmesidir. Bununla birlikte ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik ve matematik öğretmeye yönelik kaygı düzeylerinin ve bu kaygılarının sınıf düzeyine göre farklılık gösterip göstermediğinin incelenmesi de amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın modeli genel tarama modeli olarak belirlenmiştir. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı güz döneminde matematik eğitimi anabilim dalında öğrenim görmekte olan toplam 307 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak Üldaş (2005) tarafından geliştirilen “Öğretmen ve Öğretmen Adaylarına Yönelik Matematik Kaygı Ölçeği” ve Peker (2006) tarafından geliştirilen “Matematiği Öğretmeye Yönelik Kaygı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda matematik öğretmeni adaylarının hem matematiğe hem de matematik öğretmeye yönelik kaygılarının düşük düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte matematik öğretmeni adaylarının matematiğe ve matematik öğretmeye yönelik kaygılarında sınıf düzeyine göre anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Matematik öğretmeni adaylarının matematik kaygıları ile matematik öğretme kaygıları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı bir ilişkinin var olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak matematik öğretmeni adaylarının matematik kaygılarının, matematik öğretme kaygılarını yordadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Matematik kaygısı, matematik öğretmeye yönelik kaygı, matematik öğretmeni adayları

Examining the Relationship between Mathematics Anxiety and Mathematics Teaching Anxiety of Prospective Mathematics Teachers

Öz

The aim of this study is to examine whether the mathematics anxiety of prospective elementary mathematics teachers predict their anxiety about mathematics teaching. In addition, it is aimed to examine the anxiety levels of prospective elementary mathematics teachers towards mathematics and mathematics teaching whether these concerns differ according to grade level. For this purpose, the research model is chosen as the general survey model. The research was carried out with a total of 307 prospective teachers studying in the department of mathematics education in the fall semester of the 2018-2019 academic year. In the research, “Mathematics Anxiety Scale for Teachers and Prospective Teachers” developed by Uldas (2005) and “Anxiety Scale for Teaching Mathematics” developed by Peker (2006) were used. At the end of the research, it is determined that both mathematics anxiety and mathematics teaching anxiety levels of prospective mathematics teachers are low. On the other hand, there is no significant difference as regards grade levels in mathematics anxiety and mathematics teaching anxiety levels of prospective mathematics teachers. It is concluded that there is a moderately positive significant relationship between mathematics anxiety and mathematics teaching anxiety of prospective mathematics teachers. Finally, it is determined that mathematics anxiety of prospective mathematics teachers predict their mathematics teaching anxiety.

Anahtar Kelimeler

Math anxiety, Mathematics teaching anxiety, Mathematics teacher candidates

Kaynakça

• Akinsola, M. K. (2008). Relationship of some psychological variables in predicting problem solving ability of in-service mathematics teachers. The Montana Mathematics Enthusiast, 5(1), 79-100.
• Aksu, Z. (2019). Ortaokul öğretmen adaylarının matematik öğretime yönelik öz-yeterlik, kaygı ve inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(54), 841-856.
• Alkan, H. ve Altun, M. (1998). Matematik öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Ameen. E. C., Guffey. D. M., & Jackson. C. (2002). Evidence of teaching anxiety among accounting educators. Journal of Education for Business, 78(1), 16-22.
• Aydın, E., Delice. A., Dilmaç, B. ve Ertekin, E. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adayların matematik kaygı düzeylerine cinsiyet. sınıf ve kurum değişkenlerinin etkileri. İlköğretim Online, 8(1). 231-242.
• Aydın, B. (2011). İlköğretim ikinci kademe düzeyinde matematik kaygısının cinsiyete göre farklılıkları üzerine bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 1029-1036.
• Baloğlu, M. (2001). Matematik korkusunu yenmek. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1). 59-76.
• Baydar, S. C. ve Bulut, S. (2002). Öğretmenlerin matematiğin doğası ve öğretimi ile ilgili inançlarının matematik eğitimindeki önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 62-66.
• Baykul, Y. (2016). İlkokulda Matematik Öğretimi. Ankara: Pegem A yayıncılık.
• Bekdemir, M., Işık, A. ve Çıkılı, Y. (2004). Matematik kaygısını oluşturan ve arttıran öğretmen davranışları ve çözüm yolları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 16, 88-94.
• Bekdemir, M. (2010). The pre-service teachers’ mathematics anxiety related to depth of negative experiences in mathematics classroom while they were students. Educational Studies in Mathematics, 75(3), 311–328.
• Brady, P., & Bowd, A. (2005). Mathematics anxiety. prior experience and confidence to teach mathematics among pre‐service education students. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 11(1), 37-46.
• Brown, A. B., Westenskow, A., & Moyer-Pakenham, P. S. (2011). Elementary pre-service teachers: Can they experience mathematics teaching anxiety without having mathematics anxiety? Issues in the Undergraduate Mathematics Preparation of School Teachers: The Journal, 5, 1-14.
• Byrd, P. G. (1982). A descriptive study of mathematics anxiety: its nature and antecedents. Unpublished doctoral dissertation, Indiana University.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the social sciences. New York: Academic Press.
• Çenberci, S. (2019). The examination of prospective mathematics teachers' mathematics teaching anxiety levels. Journal of Theoretical Educational Science, 12(4), 1193 – 1208.
• Demir, B. K., Cansız, Ş., Deniz, D., Kansu, C. Ç. ve İşleyen, T. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretmeye yönelik kaygılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Bayburt örneği). Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 379-390.
• Dodd, A. W. (1992). Insights from a math phobic. Mathematics Teacher, 85. 296-298.
• Doruk, M. ve Kaplan, A. (2013). Sınıf ve ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematik kaygılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1505-1522.
• Dreger, R. M., & Aiken, L. R. (1957). The identification of number anxiety in a college population. Journal of Educational Psychology, 48(6), 344–351.
• Dursun, Ş. ve Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri: yaklaşım, yöntem ve teknikler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Frank, M. L. (1990). What myths about Mathematics are held and conveyed by Teachers? Arithmetic Teacher, 37(5), 10-12.
• Gardner, L., & Leak, G. (1994). Characteristics and correlates of teaching anxiety among college psychology teachers. Teaching of Psychology, 21(1), 28-32.
• Gresham, G. (2010). A study exploring exceptional education pre-service teachers’ mathematics anxiety. IUMPST: The Journal, 4, 1-14.
• Hacıömeroğlu, G. (2014). Elementary pre-service teachers’ mathematics anxiety and mathematics teaching anxiety. International Journal for Mathematics Teaching and Learning, 1-10.
• Hadley, K. M., & Dorward, J. (2011). The Relationship among elementary teachers’ mathematics anxiety. mathematics instructional practices. and student mathematics achievement. Journal of Curriculum and Instruction, 5(2), 27-44.
• Huber, J., & Ward, B. E. (1969). Pre-service confidence through microteaching. Education, 90(1), 65-68.
• İlhan, M. ve Öner-Sünkür, M. (2013). Matematik kaygısının matematik başarısını yordama gücünün cinsiyet ve sınıf değişkeni açısından incelenmesi. Gaziantep University Journal of Sciences, 2(3), 427-441.
• Jackson, C. D., & Leffingwell, R. J. (1999). The role of ınstructors in creating mathematics anxiety in students from kindergarten through college. Mathematics Teacher, 92(7), 583-586.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayan, F. ve Çakıroğlu, E. (2008). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının matematiksel problem çözmeye yönelik inançları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 218-226.
• Keitel, C., & Kilpatrick, J. (2005). Mathematics education and common sense. In Meaning in Mathematics Education. J. Kilpatrick. C. Hoyles. O. Skovsmose and P. Valero (Eds.). (pp.105-128). Unite States: Springer Science+Business Media. Inc.
• Levine, G. (1993, October). Prior mathematics history. anticipated mathematics teaching style. and anxiety for teaching mathematics among pre-service elementary school teachers. Paper presented at the Annual Meeting of the International Group for Psychology of Mathematics Education. North American Chapter.
• Liu, F. (2008). Impact of online discussion on elementary teacher candidates’ anxiety towards teaching mathematics. Education, 128(4), 614-629.
• Ma, X., & Xu, J. (2004). The causal ordering of mathematics anxiety and mathematics achievement: A longitudinal panel analysis. Journal of Adolescence, 27(2), 165-179.
• Miller, L. D., & Mitchell, C. E. (1994). Mathematics Anxiety and Alternative Methods of Evaluation. Journal of Instructional Psychology, 21(4), 353-358.
• Morris, J. (1981). Math anxiety: teaching to avoid it. Mathematics Teacher, 74. 413-417.
• Olatunde, Y. P. (2009). Mathematics anxiety and academic achievement in some selected senior secondary schools in southwestern Nigeria. Pakistan Journal of Social Sciences. 6(3), 133-137.
• Peker, M. (2006). Matematik öğretmeye yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 9, 73-92.
• Peker, M. (2008, Ağustos). Eğitim programları ve öğretmen adaylarının matematik öğretme kaygısı. VIII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi. Bolu.
• Peker, M., & Ertekin. E. (2011). The relationship between mathematics teaching anxiety and mathematics anxiety. The New Educational Review, 23(1): 213-226.
• Perry, A. B. (2004). Decreasing mathematics anxiety in college students. College Student Journal, 38(2). 321-324.
• Serin, M. K. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kaygıları ile matematik öğretimine yönelik kaygılarının incelenmesi. International Journal of Eurasia Social Science, 8(28).
• Sherman, B. F., & Wither, D. P. (2003). Mathematics anxiety and mathematics achievement. Mathematics Education Research Journal, 15(2), 138-150.
• Tatar, E., Zengin, Y. ve Kağızmanlı, T. B. (2016). Öğretmen adaylarının matematik öğretmeye yönelik kaygı düzeylerinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 9(1), 38-56.
• Tooke, D. J. L., & Leonard, C. (1998). Effectiveness of a mathematics methods course in reducing mathematics anxiety of preservice elementary teachers. School Science & Mathematics, 98(3), 136-142.
• Ural, A. (2015). Matematik öz-yeterlik algısının matematik öğretmeye yönelik kaygıya etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(2), 173-184.
• Üldaş, İ. (2005). Öğretmen ve öğretmen adaylarına yönelik matematik kaygı ölçeği (mkö-ö)’nin geliştirilmesi ve matematik kaygısına ilişkin bir değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ünlü, M., Ertekin, E., & Dilmaç, B. (2017). Predicting relationships between mathematics anxiety, mathematics teaching anxiety, self-efficacy beliefs towards mathematics and mathematics teaching. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 3(2), 636-645.
• Üredi, I. ve Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 250-260.
• Vinson, B. M. (2001). A comparison of preservice teachers' mathematics anxiety before and after a methods class emphasizing manipulatives. Early Childhood Education Journal, 29(2), 89-94.
• Yavuz, G. (2018). Do prospective teachers have anxieties about teaching mathematics? International Journal of Higher Education, 7(2), 68-75.
• Yavuz, G., Arslan, Ç. ve Batdal-Karaduman, G. (2018). Matematik öğretmeni adaylarının sorgulama becerileri ile matematik öğretmeye yönelik kaygıları arasındaki ilişki. Turkish Studies, 13(11), 1461-1471.
• Yenilmez, K. ve Duman, A. (2008). İlköğretimde matematik başarısını etkileyen faktörlere ilişkin öğrenci görüşleri. Kırgızistan Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 251-268.
• Yıldırım, K., Tarım, K. ve İlfazoğlu, A. (2006). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin matematik dersindeki akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 2(2), 81-96.
• Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Zakaria, E., & Nordin, M. N. (2008). The effects of mathematics anxiety on matriculation students as related to motivation and achievement. Eurasia Journal of Mathematics Science & Technology Education, 4(1), 27-30.