SYMBOLS IN KHALIL GIBRAN’S POEMS AND THEIR TRANSLATIONS INTO TURKISH THROUGH THE POEM OF AL-MAWAKIB

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 45 - 67, 28.03.2025

Ahmet İsmailoğlu , Hilal Arslan Bilir

https://doi.org/10.37999/udekad.1576931

Öz

Khalil Gibran is a renowned literary figure who brought modern symbolism to Arabic poetry through his migrations to the West, creating a distinctive symbolic style. His life experience uniquely influenced his understanding of symbolism, resulting in unparalleled associations that express his perception of objects. This study examines the role of modern symbolism in Arabic poetry, the prominent symbols in Gibran's poems, and whether any losses occur in their Turkish translations within the context of Nida's equivalence. An analytical method was employed to collect accurate information, utilizing relevant sources. The first section of the study introduces Gibran's poetry and literary approach, while the second section focuses on symbolism, its place in Arabic poetry, Gibran's role in laying the foundations of modern symbolism, the symbols in his poems, and their Turkish translations. The aim of the research is to introduce Gibran and his literary tendencies, highlight the characteristics of his poetic and literary structure, and demonstrate how Gibran's symbolism, exemplified in Al-Mawakib, is conveyed into Turkish through Nida’s equivalence theory.

Anahtar Kelimeler

Arabic Literature, Arabic Poetry, Symbolism, Gibran, Nida’s Equivalence.

el-MEVAKİB ŞİİRİ ÜZERİNDEN HALİL CUBRÂN’IN ŞİİRLERİNDEKİ SEMBOLLER VE TÜRKÇEYE ÇEVİRİLERi

Öz

Halil Cubrân, Batı’ya yaptığı göçlerle modern sembolizmi Arap şiirine taşıyan ve kendine ait bir sembolist üslup oluşturan tanınmış bir edebiyatçıdır. Cubrân’ın yaşantısı onun sembolizm anlayışını özgün bir şekilde etkileyerek, eşyaya dair algısını ifade eden eşsiz çağrışımlara sahip olmasını sağlamıştır. Bu çalışmada, modern sembolizmin Arap şiirindeki rolü, Cubrân’ın şiirlerinde öne çıkan semboller ve Türkçeye çevirilerinde kayıpların yaşanıp yaşanmadığı Nida’nın eşdeğerliği bağlamında ele alınmıştır. Araştırmada doğru bilgi toplamak için analitik bir yöntem kullanılarak konuyla ilgili kaynaklardan yararlanılmıştır. İki ana bölümden oluşan çalışmanın ilk bölümünde; Cubrân’ın şiir ve edebi anlayışına yer verilirken ikinci bölümünde, sembolizm ve Arap şiirindeki yeri, Cubrân'ın modern sembolizmin temellerini atmadaki rolü, şiirlerindeki semboller ve Türkçeye çevirileri incelenmektedir. Araştırmanın amacı Cubrân'ı ve onun edebi yönelimini tanıtmak, onun şiirsel ve edebi yapısının özelliklerini ortaya koymak, şiir ve edebiyatındaki sembolizmi ve anlamlarını tanıtarak Türkçeye Cubrân’ın sembolizminin el-Mevâkib örneği üzerinden Nida’nın eşdeğerliği bağlamında nasıl aktarıldığını göstermektir.

Anahtar Kelimeler

Arap Edebiyatı, Arap şiiri, Cubrân, Sembolizm, Nida’nın eşdeğerliği

Etik Beyan

...

Destekleyen Kurum

....

Teşekkür

....

Kaynakça

• Adonis. (1979). Mukaddime li’ş-Ş’ir’i’l-Arabî. Lübnan. el-‘Avde Yayınevi.
• Alhamad, K. (2018). Arap Edebiyatında Sembolizm “Muhammed el-Mâgut Örneği”. Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Cebir, C. (1983). Cubrân fi ‘asrihi ve âsârihi’l-edebiyye ve’l-fenniyye. Nevfel Vakfı.
• Ciddî, F. Z. (2015). Delaletu rumuzu et-tabî‘a ‘ınde Halîl Cubrân. en-Nektu ve ed-Dirâsât el-Edebiyye ve el-luğaviyye, 1 (6), 67-71.
• Demirayak, K. (2005). Halîl Cubrân’ın el-Mevâkib “Kafileler” adlı şiirine bir bakış. Ekev Akademik Dergisi, 9 (22), 161-176.
• Ebû Mâdî, İ. Divanu İliyya Ebû Mâdî. el-Avde Yayınevi.
• Ebu Zekerî, M. (1981). el-Makalu ve tetavvuruhu fi’l-edebi’l-mu‘âsır. Maarif Yayınevi.
• ed-Dusuki, Ö. (2000). fi’l-edebi’l-Hadîs. el-Fikru’l-‘Arabî Yayınevi.
• ed-Nedevî, M. (2009). Cubrân fi Davi müellefâtihi el-‘Arabiyye. el-Kısmu’l-‘Arabî Dergisi, 16, 159-160.
• el-Ceyyûsî, S. H. (2007). el-İtticâhât ve’l-harekât fi’ş-şi῾ri’l-῾Arabiyyi’l-hadîs. Merkezu Dirasati'l-Vahdeti'l-Arabiyye.
• el-Ezherî, E. (2001). Tehzib el-Luğat, Ed: Muhammed ‘Avd Mur’ib. İhyâ et-Turâs el-Arabî Yayınevi.
• el-Ferâhîdî, H. el-‘Ayn. (Ed. Mehdî el- Mahzûmî -İbrahîm es-Sâmirâiyy). Hilal Yayınevi.
• el-Hamlîşî, H. (2010). Eş-Ş’iru’l-Mensûr ve et-Tehdisu’ş-Ş’iriy. el-Arabiyyetu lil’Ulûm Yayınevi.
• el-Kırvânî, İ. (1981). el-‘Umde fi Mehâsin eş-ş’ir ve Âdâb. (Ed. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd). el-Ceyl Yayınevi.
• el-Melaike, N. Kadâyâ eş-şi’r’l-mu‘âsır. el’ilmu lilmelayîn Yayınevi.
• es-Seyyab, B. Ş. (1978). Dirasetu fi Hayatihi ve Ş’ir’ihi. es-Sekafe Yayınevi.
• eş-Şâbbî, E. K. (2013). el-Hayâlu’ş-şiʽrî inde’l-ʽArab, Kahire, Kelimât ‛Arabiyye li’t-terceme ve’n-neşr.
• ez-Zirikli, H. (2002). el-‘alâm. el’ilmu lilmelayîn Yayınevi.
• Halil Cubrân, C. (1949). el-Mecmû’atu’l-Kâmile. (yay. haz. Mîhâîl Ne’ime). Sâdır Kütüphanesi.
• Halil Cubrân, C. (2020). Remlu ve Zebed. (Çev. Antonyus Beşir). Hindavi Vakfı.
• Heddâre, M. M. (2013). Dirâsâtun fi’l-edebi’l-῾Arabiyyi’l-hadîs. el-Ulumu’l-Arabiyye Yayınevi.
• Heykel, A. (1994). Tetavvuru’l-Edeb el-Hadîs fî Mısr. Maarif Yayınevi.
• İbn Manzûr, (1993). Lisânu’l-‘Arab. Sâdır yayınevi.
• İsmaîl, ‘İ. el-Edeb ve Funûnuh. el-Fikru’l-‘Arabî Yayınevi.
• Karavin, H. (2016). Çeviri Kuramları Bağlamında Eşdeğerlik Kavramının İzini Sürmek. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 6 (12). 125-144.
• Kur’an-ı Kerim. Âli İmrân. 41. Ayet. https://www.derlemetefsir.com/ali-imran/3/ayet/41.
• Nida, E. (1964). Towards a Science of Translating. E. J. Brill, Leiden.
• Usta, İ. (2020). Modern Arap Şiirinde Sembolik Bir Figür Olarak İsâ Mesîh. FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi. (15). 231-260.
• Üner, Ö. Türk Resminde Sembolist Eğilimler. 51-63. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/757717 erişim: 15.12.2024.
• Uluslararası Medine Üniversitesi. Karşılaştırmalı Edebiyat. https://thahabi.org/book/6266/read/552 erişim: 15.12.2024.
• https://uzemigunsem.gedik.edu.tr/parnasizm-akimi-ozellikleri-temsilcileri erişim: 15.12.2024.
• http://www.edebibilgiler.com/documents/sembolizm.html erişim: 16.12.2024.