“Teknoferans”: Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği ve Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması

Yıl 2023, Sayı: 14, 1 - 24, 15.08.2023

Ali Özcan , Fatma Tezel Şahin

https://doi.org/10.21733/ibad.1190823

Öz

Bu araştırmada, Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği ile Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği’nin, geçerlik ve güvenirlik analizlerinin yapılarak Türk Kültürüne uyarlanması amaçlanmaktadır. Araştırmaya Denizli ilinde ikamet eden eşi ile birlikte yaşayan 252 kadın katılmıştır. Ölçme araçlarının dil geçerliliği ve kapsam geçerliliği için uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Ölçeklerin yapı geçerliğini sağlamak için doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen model uyum indeksleri Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği için; x²/sd=0,23, RMSEA=.000, RMR=.006, GFI=1.00, AGFI=.99, CFI=1.00 olarak, Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahale Ölçeği için; x²/sd=1,59, RMSEA=.04, RMR=.06, GFI=.99, AGFI=.96, CFI=.99 olarak hesaplanmıştır. Bu değerler ölçeğin faktör yapılarının kabul edilebilir ve geçerli sonuçlar verdiğini göstermektedir. Ölçme araçlarının Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayıları Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği’nin .74, Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği’nin ise .86 olduğu tespit edilmiştir. Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği ile Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği’nin ölçüt bağıntılı geçerliği için ölçeklerin geliştirilme sürecinde yer alan ölçme araçları göz önünde bulundurularak Problemli İnternet Kullanımı Ölçeği-Kısa Form (PİKÖ-KF) ve Teknoloji Bağımlılığı Ölçeği arasındaki korelasyonlar hesaplanmıştır. Ayrıca üç hafta ara ile gerçekleştirilen test-tekrar test korelasyon katsayıları ve madde toplam korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği ile Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği’nin ölçüt bağıntılı geçerlilikleri ve test-tekrar test korelasyonları için gerçekleştirilen analizler sonucunda katsayıların yeterli olduğu ortaya konmuştur. Ölçeklerin madde toplam korelasyon değerleri .48 ile .73 arasında değişen oranlarda değerler almıştır. Araştırma sonuçları Teknoloji Cihazı Müdahale Ölçeği ile Yaşam Örneklerinde Teknoloji Müdahalesi Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir ölçme araçları olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Teknoferans, Teknoloji Müdahalesi, Ölçek Uyarlama, Geçerlik, Güvenirlik

“Technoference”: Adaptation of the Technology Device Interference Scale and Technology Interference in Life Examples Scale İnto Turkish.

Öz

The present study aims to perform the validity and reliability analyses of the Technology Device Interference Scale and Technology Interference in Life Examples Scale and adapt it into Turkish culture. 252 women living with their spouse residing in Denizli province participated in the research. Expert opinions was referred to for the language validity and content validity of the measurement tools. In order to ensure the construct validity of the scales, a Confirmatory Factor Analysis was performed. As a result of the analysis, model fit indices of the Technology Device Interference Scale were calculated as x²/sd=0.23, RMSEA=.000, RMR=.006, GFI=1.00, AGFI=.99, CFI=1.00. Model fit indices of the Technology Interference in Life Examples Scale were calculated as x²/sd=1.59, RMSEA=.04, RMR=.06, GFI=.99, AGFI=.96, CFI=.99. These values show that the factor structures of the scales give acceptable and valid results. The Cronbach Alpha internal consistency coefficients of the measurement tools were found to be .74 for the Technology Device Interference Scale and .86 for the Technology Interference in Life Examples Scale. For the criterion-related validity of Technology Device Interference Scale and Technology Interference in Life Examples Scale, the correlations between the Problematic Internet Use Questionairre-Short Form (PIUQ-SF) and Technology Addiction Scale were calculated by considering the measurement tools included in the development process of the scale. In addition, the test-retest correlation coefficients and the item-total correlation coefficients were calculated, which were performed with an interval of three weeks. As a result of the analyses performed for the criterion-related validities and test-retest correlations of the Technology Device Interference Scale and Technology Interference in Life Examples Scale it was shown that the coefficients were adequate. The total item correlation values of the scales range between .48 and .73. The results of the present study show that the Technology Device Interference Scale and Technology Interference in Life Examples Scale is valid and reliable measurement tools.

Anahtar Kelimeler

Technoference, technology interference, scale adaptation, validity, reliability.

Kaynakça

• Aksayan, S.,& Gözüm, S. (2002). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber I: Ölçek uyarlama aşamaları ve dil uyarlaması. Hemşirelik Araştırma Dergisi, 4(1), 9-14.
• Aydın, F. (2017). Teknoloji bağımlılığının sınıf ortamında yarattığı sorunlara ilişkin öğrenci görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara
• Bandalos, D. L.,& Finney, S. J. (2010). Factor analysis: Exploratory and confirmatory. In G. R. Hancock & R. O. Mueller (Eds.), The reviewer's guide to quantitative methods in the social sciences (ss. 93-114). Routledge