Özlem Karakul lisans derecesini 1998 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden almıştır. Geleneksel dokularda yeni yapılaşma üzerine yazdığı tezini 2002 yılında tamamlayarak yine ODTÜ’de Restorasyon Lisansüstü Programı’ndan yüksek lisans derecesini aldı. 2011 yılında ODTÜ Restorasyon programında tamamladığı doktora çalışması, mimari ve kentsel korumada yaşam kültürü ve yapı kültürüne ilişkin, somut olmayan kültürel mirasın, somutla birlikte belgelenmesi ve değerlendirilmesine yönelik bütüncül bir kuramsal çerçeve, model ve yöntem önerisi geliştirmiştir. Karakul, lisansüstü eğitimi sırasında, 2004 yılından itibaren 2011 yılına kadar araştırma görevlisi olarak çalıştığı ODTÜ Mimarlık Bölümü ve Restorasyon Lisansüstü programında, mimari tasarım stüdyoları, tarihi çevre koruma ve restorasyon ile ilgili derslere girdi.

2011 yılından itibaren Selçuk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Karakul, 2014-2017 akademik yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde doktora sonrası araştırmasını, geleneksel yapı ustaları üzerinde tamamlamıştır. 1999 yılından bugüne birçok araştırma ve uygulama projesine katılmış, bir kısmının ise yürütücülüğünü üstlenmiştir. 24 tanesi makale ve 51 tanesi bildiri olmak üzere, çok sayıda yayınlanmış çalışması bulunan Karakul, yürütmüş olduğu doktora sonrası araştırma projesiyle 2015 yılında VEKAM Ankara Araştırma Ödülü’nü kazanmıştır. Karakul,
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Somut Kültürel Miras Komitesi üyesidir.

Karakul’un akademik ilgi alanları, tarihi çevrelerin korunması, geleneksel dokularda yeni yapı tasarımı, kültür-mekân ilişkileri, somut ve somut olmayan kültürel miras ilişkileri, geleneksel yapı ustaları konularından oluşmaktadır.