Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Becerileri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 217 - 236, 01.04.2018

Mustafa Armut Mustafa Türkyılmaz

https://doi.org/10.17556/erziefd.330587

Cited By: 4

Öz

Bu
çalışmada ortaokul öğrencilerinin akıcı okuma becerileri ile okur öz yeterlik
algı ve okumaya yönelik tutum düzeyleri, sosyal medya kullanımları arasındaki
ilişkinin incelenmesi; metin türlerine göre akıcı okuma düzeylerinin değişip
değişmediğinin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmaya Yozgat il merkezinden
tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 340 ortaokul öğrencisi katılmıştır.
Araştırma, nicel desenlerden betimsel ve ilişkisel tarama modelinde
yürütülmüştür. Çalışma sonuçlarına göre akıcı okuma ile katılımcıların okur öz yeterlik
algı düzeyleri arasında olumlu ve anlamlı yönde bir ilişki vardır. Buna paralel
okumaya yönelik tutum ile akıcı okuma arasında da olumlu yönde bir ilişki
tespit edilmiştir. Sosyal medyaya sahip olan öğrencilerin olmayanlara kıyasla
daha akıcı okudukları; bilgilendirici metnin diğer metinlere kıyasla daha düşük
akıcılıkla okunduğu görülmüştür. Öyküleyici metnin en akıcı okunan metin olduğu
anlaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlar ilgili literatürle karşılaştırılarak
tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

öz yeterlik, sosyal medya, Okuma

Kaynakça

• Aksaçlıoğlu, A. G., & Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28. url: http://tk.org.tr/index.php/TK/article/viewFile/8/8
• Aktaş, Ş., & Gündüz, O. (2015). Yazılı ve sözlü anlatım okuma-dinleme-konuşma-yazma (20. Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S. Çetinkaya, Ç., & Rasinski, T. V. (2014). Okumayı değerlendirme öğretmenler için kolay ve pratik bir yol. Ankara: Pegem Akademi.
• Al-Menayes, J. J. (2015). Social media use, engagement and addiction as predictors of academic performance. International Journal of Psychological Studies, 7(4), 86-94. url: http://www.ccsenet.org/journal/index.php/ijps/article/viewFile/53975/29241
• Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Barth, A. E., Tolar, T. D., Fletcher, J. M., & Francis, D. (2014). The effects of student and text characteristics on the oral reading fluency of middle-grade students. Journal of Educational Psychology, 106(1), 162-180. doi: 10.1037/a0033826
• Başaran, M. (2013). Okuduğunu anlamanın bir göstergesi olarak akıcı okuma. Kuram ve Uygulamalarda Eğitim Bilimleri, 13(4), 2277-2290. doi: 10.12738/estp.2013.4.1922
• Baştuğ, M. (2012). İlköğretim 1. kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Baştuğ, M., & Akyol, H. (2012). The level of prediction of reading comprehension by fluent reading skills. Journal of Theoretical Educational Science, 5(4), 394-411. url: https://pegem.net/dosyalar/dokuman/139067-20140131154637-1.pdf
• Baştuğ, M., & Keskin, H. K. (2012). Okuma becerilerinin okuma ortamı açısından karşılaştırılması: Ekran mı kâğıt mı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 73-83. url: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/32340
• Baştuğ, M., & Keskin, H. K. (2015). Akıcı okuma becerileri ile anlama düzeyleri (basit ve çıkarımsal) arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 227-244. url: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/15972
• Bilge, H. (2015). Ortaokul öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. K. A. Bollenve J. & S. Long (Eds.), Testing structural equation models (pp.136–162). Newbury Park, CA: Sage.
• Büyüköztürk, Ş. ( Ed. ) (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Chiu, M. M., & McBride-Chang, C. (2006). Gender, context, and reading: a comparison of students in 43 countries. Scientific Studies of Reading, 10(4), 331-362. doi: abs/10.1207/s1532799xssr1004_1
• Coşkun, E. (2002). Lise II. sınıf öğrencilerinin sessiz okuma hızları ve okuduğunu anlama düzeyleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çetinkaya, F. Ç., Ateş, S., & Yıldırım, K. (2016). Prozodik okumanın aracılık etkisi: Lise düzeyinde okuduğunu anlama ve akıcı okuma arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies-International Periodical for the Languagaes, Literatıre and History of Turkish and Turkic, 11(3), 809-820. doi: 10.7827/TurkishStudies.9339
• Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi, ilgisi ve alışkanlığı üzerine psiko-sosyal bir araştırma. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Duran, E., & Sezgin, B. (2012). Rehberli okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 633-655. url: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/76924
• Eyüp, B., & Uzuner Yurt, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları ve okuduğunu anlama öz yeterlikleri arasındaki ilişki. Journal of Academic Studies, 17(67). url: http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?sid=ba3fdf44-c990-4c88-b7a5-902f02243070%40sessionmgr4010&vid=1&hid=4108
• Gürbüz, A. (2015). Altı dakika yönteminin akıcı okumaya etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Güzel-Özmen, R. (2011). Evaluating the effectiveness of combined reading interventions on improving oral reading fluency of students with reading disabilities. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 9(3), 1063-1086. url: http://investigacion-psicopedagogica.org/revista/new/english/index.php
• Hasbrouck, J., & Tindal, G. A. (2006). Oral reading fluency norms: A valuable assessment tool for reading teachers. The Reading Teacher, 59(7), 636-644. doi: 10.1598/RT.59.7.3
• Hudson, R. F., Lane, H. B., & Pullen, P. C. (2005). Reading fluency assessment and instruction: What, why, and how. The Reading Teacher, 58(8), 702-714. doi: 10.1598/RT58.8.1
• Hudson, R. F., Pullen, P. C., Lane, H. B., & Torgesen, J. K. (2008). The complex nature of reading fluency: a multidimensional view. Reading & Writing Quarterly, 25(1), 4-32. doi: 10.1080/10573560802491208
• Hunley, S. A., Davies, S. C., & Miller, C. R. (2013). The relationship between curriculum-based measures in oral reading fluency and high-stakes tests for seventh grade students. RMLE Online, 36(5), 1-8. doi: pdf/10.1080/19404476.2013.11462098
• İnnalı, H.Ö., & Aydın, İ.S. (2014). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okur öz yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(9), 651-682. url: http://www.turkishstudies.net/Makaleler/1519892275_41%C4%B0nnal%C4%B1H.%C3%96zg%C3%BCr-vd-edb_S-651-682.pdf
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayınevi.
• Kaman, Ş. (2012). Akıcı okuma stratejilerini kullanmanın ilköğretim üçüncü sınıf öğrencilerinde okuma becerisini geliştirmeye etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Karakoç Öztürk, B. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okur öz yeterlikleri üzerine bir araştırma Adana ili örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(21), 908–936. doi: 10.14520/adyusbd.23976
• Kaya, D., & Doğan, B. (2016). Birinci sınıf öğrencilerinin akıcı okumalarının değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 11(3), 1435-1456. doi: 10.7827/TurkishStudies.9283
• Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma yöntemlerinin okuma becerisi üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Keskin, H. K., & Baştuğ, M. (2011). İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin sesli okuma ve konuşma prozodileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 10. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 5-7. http://www.pegem.net/Akademi/sempozyum_detay.aspx?id=122288 adresindan alındı.
• Keskin, H. K., Baştuğ, M., & Akyol, H. (2013). Sesli okuma ve konuşma prozodisi: ilişkisel bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 168-180. url: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/mersinefd/article/view/1002000365
• Keskin, H., & Akyol, H. (2014). Yapılandırılmış okuma yönteminin okuma hızı, doğru okuma ve sesli okuma prozodisi üzerindeki etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 107-119. url: http://dergipark.gov.tr/aded/issue/1361/16049
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2 nd Edt.). Guilford Press.
• Kuhn, M. R., & Stahl, S. A. (2003). Fluency: a review of developmental and remedial practices. Journal Of Educational Psychology, 95(1), 3-21. doi: 10.1037/0022-0663.95.1.3
• Manguel, A. (2015). Okumanın tarihi. Fusun Elioğlu (Çev.). Ankara: Yapı Kredi Yayınları.
• McKenna, M., Kear, D., & Ellsworth, R. (1995). Children's attitudes toward reading: a national survey. Reading Research Quarterly, 30(4), 934-956. doi:10.2307/748205
• Moyo, M., & Abdullah, H. (2013). Enhancing and enriching students' reading experience by using social media technologies. Mousaion, 31(2), 135-153. url: http://journals.co.za/content/mousaion/31/2/EJC155991
• National reading panel report (2000). U.S.: National Institute of Child Health and Human Development.
• Nevill, M. A. (2008). The ımpact of reading self -efficacy and the regulation of cognition on the reading achievement of an intermediate elementary sample (Order No. 3303552). Available from ProQuest Dissertations & Theses Global. (304404501). Retrieved from https://search.proquest.com/docview/304404501?accountid=139676
• Nielsen, P. J. (1978). Attitude toward reading and reading-related concepts among elementary students. Reading Horizons, 18, 110-113. url: http://scholarworks.wmich.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2387&context=reading_horizons#page=32
• Owusu-Acheaw, M. (2016). Social media usage and its impact on reading habits: A study of koforidua polytechnic students. International Journal of Social Media and Interactive Learning Environments, 4(3), 211-222. doi: abs/10.1504/IJSMILE.2016.079493
• Özbay, M., & Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of New World Science Academy, 4(2), 632–651. url: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/185959
• Paige, D. D., & Magpuri-Lavell, T. (2014). Reading fluency in the middle and secondary grades. International Electronic Journal of Elementary Education, 7(1), 83-96. url: http://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1053599.pdf
• Paige, D., Magpuri-Lavell, T., Rasinski, T., & Rupley, W. (2015). Fluency differences by text genre in proficient and struggling secondary students. Advances in Literary Study, 3(04), 102-117. url: http://file.scirp.org/pdf/ALS_2015101315370039.pdf
• Phillips, J. (2002). A study of the relationships among grade fours' reader self-perceptions, reading ability, parental self-efficacy, parental role construction, child development beliefs, and gender. Doctoral dissertation, Memorial University of Newfoundland. Retrieved from http://research.library.mun.ca/1670/
• Pircioğlu, A. (2016). Ölçünlü Türkiye Türkçesini okulda öğrenen çocukların okuma yanlışlarını düzeltmede ve onları akıcı okumaya ulaştırmada tekrarlı okuma yaklaşımının etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Rasinski, T. (2001). Revisiting reading rate as a diagnostic tool for reading difficulties. Annual Meeting of the American Educational Research Association, Seattle. url: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED453246.pdfâ
• Rasinski, T. (2004). Creating fluent readers. Educational Leadership, 61(6), 46-51. url: http://educationalleader.com/subtopicintro/read/ASCD/ASCD_364_1.pdf
• Rasinski, T. V. (2004). Assessing reading fluency. Pacific Resources for Education and Learning (PREL), 1-25. url: http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED483166.pdf
• Rasinski, T. V., Chang, S. C., Edmondson, E., Nageldinger, J., Nigh, J., Remark, L., et al. (2016). Reading Fluency and College Readiness. Journal of Adolescent & Adult Literacy. 0(0), 1-8. doi: 10.1002/jaal.559
• Rasinski, T. V., Padak, N. D., McKeon, C. A., Wilfong, L. G., Friedauer, J. A., & Heim, P. (2005). Is reading fluency a key for successful high school reading. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 49(1), 22-27. doi: 10.1598/JAAL.49.1.3
• Rasinski, T., Yıldırım, K. & Nageldinger, J. (2011). Building fluency through the phrased text lesson. The Reading Teacher, 65(4), 252-255. doi: 10.1002/TRTR.01036
• Seçkin, Ş. (2012). Okuma güçlüğü olan ve olmayan ilköğretim öğrencilerinin okuma akıcılıkları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. url: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Smith, J. K., Smith, L. F., Gilmore, A., & Jameson, M. (2012). Students' self-perception of reading ability, enjoyment of reading and reading achievement. Learning and Individual Differences, 22(2), 202-206. doi: 10.1016/j.lindif.2011.04.010
• Solheim, O. J. (2011). The impact of reading self-efficacy and task value on reading comprehension scores in different ıtem formats. Reading Psychology, 32(1), 1-27. doi: 10.1080/02702710903256601
• Tindal, G., Nese, J. F.,& Alonzo, J. (2009). Criterion-related evidence using easyCBM [R] reading measures and student demographics to predict state test performance in grades 3-8. Technical Report 0910. Behavioral Research and Teaching, University of Oregon. Retrieved from http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED531549.pdf
• Torgesen, J. K, & Hudson, R. F. (2006). Reading fluency: Critical issues for struggling readers. Samuels, S.J., & Farstrup, A. (Eds.), Reading fluency: The forgotten dimension of reading success. Newark, DE: International Reading Association.
• Türkyılmaz, M. (2015). Facebook bağımlılığı ölçeğinin Türkçeleştirilmesi ve Facebook bağımlılığının okuma becerisine etkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 36, 265-280. doi: http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2942
• Ulu, M., & Başaran, M. (2015). Video öz değerlendirme tekniğinin akıcı okuma becerisinin gelişimine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38(38), 1-10. url: http://birimler.dpu.edu.tr/app/views/panel/ckfinder/userfiles/17/files/DERG_/38/1-10.pdf
• Ülper, H., & Yağmur, K. (2016). Akıcı sessiz sözcük okuma testinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 15(2), 581-593. doi: http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.91112
• Ülper, H., Yaylı, D. & Karakaya, İ. (2013). Okur özyeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 85-100. url: http://dergipark.ulakbim.gov.tr/aeukefd/article/view/5000086791
• Üstten, A. U. (2014). Evaluation of reading fluency and reading errors of 9th grade students with a view to diagnosing the sources of reading difficulties. Educational Research and Reviews, 9(10), 277-285. doi: 10.5897/ERR2013.1687
• Valencia, S. W., Smith, A. T., Reece, A. M., Li, M., Wixson, K. K., & Newman, H. (2010). Oral reading fluency assessment: Issues of construct, criterion, and consequential validity. Reading Research Quarterly, 45(3), 270-291. doi: 10.1598/RRQ.45.3.1
• Yıldırım, K. & Rasinski, T. (2014). Reading fluency beyond English: Investigations into reading fluency in Turkish elementary students. International Electronic Journal of Elementary Education, 7(1), 97-106. Retrieved from https://search.proquest.com/docview/1630429491?accountid=139676
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4), 1461–1478. url: http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423933003.pdf
• Yıldız, M., Yıldırım, K., Ateş, S. & Çetinkaya, Ç. (2009). An evaluation of the oral reading fluency of 4th graders with respect to prosodic characteristic. Journal of Human Sciences, 6(1), 353-360. url: https://j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/622
• Yılmaz, M. (2008). Kelime tekrar tekniğinin akıcı okuma becerilerini geliştirmeye etkisi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 323–350. url: http://www.tebd.gazi.edu.tr/index.php/tebd/article/viewFile/160/147
• Zutell, J. & Rasinski, T. (1991). Training teachers to attend to their students' oral reading fluency. Theory Into Practice, 30(3), 211-217. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/1476883