Etik İlkeler

Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi'ndeki yayın süreci, bilginin nesnel bir şekilde geliştirilmesi ve sunulmasına yönelik oluşturulmuştur. Bu nedenle uygulanan süreçler yazarların kalitesine ve yazarları destekleyen kurum çalışmalarının kalitesine yansımaktadır. İncelenen makaleler bilimsel yöntemi somutlaştırmakta ve teşvik etmektedir. Bu noktada sürecin tüm paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakem ve editörler) etik ilkeler ile ilgili standartlara uyması önem arz etmektedir. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıda açıklanan etik sorumlulukları taşımasını beklemektedir.

Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır (Bk. COPE Yönerge Türkçe).

Hakemli dergide bir makalenin yayımlanması uyumlu ve saygı duyulan bilgi ağının gelişmesinde gerekli bir temel yapı taşıdır. Bu, yazarların ve onları destekleyen enstitülerinin çalışmalarının kalitesinin doğrudan yansımasıdır. Hakemli makaleler bilimsel metotları destekler ve şekillendirir. Bu yüzden beklenen etik davranışların standartlarında anlaşmaya varmak yayımlama ile ilgili tüm taraflar, yazar, dergi editörü, hakem ve yayımcı kuruluşlar için önemlidir:

1. Yazarlık

Kaynakça listesi eksiksiz olmalıdır.
İntihal ve sahte veriye yer verilmemelidir.
Aynı araştırmanın birden fazla dergide yayımlanmasına teşebbüs edilmemeli, bilim araştırma ve yayın etiğine uymalıdır.
Bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:

a) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,

b) Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,

c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,

ç) Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,

d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,

e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,

f) Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8).

2. Yazarın Sorumlulukları

Tüm yazarlar önemli oranda araştırmaya katkıda bulunmalıdır.
Makaledeki tüm verilerin gerçek ve özgün olduğu beyanı gerekir.
Tüm yazarlar geri çekmeyi ve hataların düzeltilmesini sağlamak zorundadır.

Arapça yazılan makale normalde Arapça bibliyografya içermektedir. Ayrıca bu Arapça bibliyografyanın Latinize edilerek ikinci bir bibliyografya oluşturmak da gereklidir.

3. Hakemlerin Sorumlulukları
1- Değerlendirme formunda hakemlerin değerlendirme formunda uyması gereken iki ana ilke vardır.

a) Hakem, raporda istenen maddelere olumlu veya olumsuz cevap vermesi durumunda her ikisini de gerekçeli olarak sunmalıdır.

b) Hakem, düzeltme veya olumsuz yanıtlar istediğinde mutlaka “alternatif öneriler” sunmalıdır.

2- Dosya teslim edildiğinde hakem, dosyanın kendisine sorunsuz bir şekilde ulaştığını derhal editörlere bildirmelidir.

3- Hakem, öngörülen değerlendirme süresinin uygunluğunu ve çalışmanın konusunu dikkate alarak çalışmayı değerlendirip değerlendirmeyeceğini en geç bir hafta içinde editöre bildirmelidir.

4- Bir çalışmanın değerlendirilmesi için hakemlere 30 günlük bir süre verilir. Hakem, yazarların haklarını kaybetmemesi için ek süre talep edemez.

5- Hakem, çeşitli nedenlerle (yazar, kurum, destekleyici vb.) Adil davranamayacağını düşünüyorsa, en fazla bir hafta içinde çalışmayı değerlendirmeyeceğini editörlere bildirmelidir.

6- Hakem değerlendirmelerinin objektif ve kritik olması beklenir.

7- Yazarlardan sadece metin merkezli bir değerlendirme yapmaları, yazarın/yazarların eksiklikleri hakkında açıklamalardan kaçınmaları ve itibarlarını zedeleyecek ifadeler kullanmamaları beklenir.

8- Hakemden değerlendirme kriterine sadece evet veya hayır şeklinde cevap vermemesi, olumsuz görüşleri detaylandırması ve gerekçelerini belirtmesi beklenir.

9- Ayrıca editör bu durumlarda hakemlere mümkün olduğunca değerlendirme göndermez:
Yazar / yazarların daha önce birlikte ortak çalışma yayınladığı hakemlere,
Yazar / yazarlara ön okumalarında yardımcı olan hakemlere,
Yazar / yazarların daha önce sorunları olduğu bilinen hakemlere.
Çalışmanın yayınlanmasından maddi fayda sağlayacak hakemlere,
Aynı kurumda (aynı bölümde) çalışan hakemlere.

10- İki hakem raporunun bazı noktaları birbiriyle çelişebilir. Bu durumda editör, hakemlerle görüşür ve bir çözüm bulur.

11- Kontrol edilen yazılar gizli tutulmalıdır.

4. Editöryal Sorumluluklar

Editörler bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir.
Editörler kabul ettiği ya da reddettiği makaleler ile ilgili çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.
Sadece alana katkı sağlayacak makaleler kabul edilmelidir.
Hatalar bulunduğu zaman düzeltmenin yayımlanmasını ya da geri çekilmesini desteklemelidir.
Hakemlerin ismini saklı tutmalıdır ve intihal/sahte veriye engel olmalıdır.
Hakemlik süreci bilimsel yayımlamanın başarısının merkezinde bulunmaktadır. Hakemlik sürecinin korunması ve iyileştirilmesi taahhüdümüzün bir parçasıdır ve Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi'nin bilim camiasına yayıncılık etiği ile ilgili her durumda özellikle şüpheli, yinelenen yayınlar olması durumunda ya da intihal durumlarında yardım etme zorunluluğu vardır.
Okuyucu Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde yayınlanan bir makalede önemli bir hata ya da yanlışlık fark ettiğinde ya da editoryal içerik ile ilgili herhangi bir şikayeti (intihal, yinelenen makaleler vb.) olduğu zaman ilafdergi@hitit.edu.tr adresine mail göndererek şikayette bulunabilir. Şikayetler gelişmemiz için fırsat sağlayacağından şikayetleri memnuniyetle karşılarız, hızlı ve yapıcı bir şekilde geri dönüş yapmayı amaçlarız.

Yayın Politikaları

Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin yayım organıdır.
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi uluslararası hakemli bir dergidir.
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi basılı ve elektronik ortamda yayımlanır.
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Aralık ve Haziran sayıları olmak üzere yılda bir cilt iki sayı olarak yayımlanır.
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde tüm politikalar ve süreçler yayın kurulu tarafından belirlenir.
Yayın kurulu kararıyla özel sayılar yayımlanabilir.
Dergi yayım politikaları ve süreçlerinde yapılan değişiklikler derginin resmi web sitesinde ilan edilir.

Yayım Dili

Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nin yayım dili Türkçe’dir. Ayrıca Arapça ve İngilizce bilimsel çalışmalar da yayımlanır.
Diğer dillerdeki çalışmalara Yayın Kurulu karar verir.
İngilizce dilinde yazılan makalelerin Abstract ve Keywords bölümlerinin Türkçe tercümeleri de yayımlanır.
Arapça dilinde yazılan makalelerin Öz ve Anahtar Kelimeler ve Özet bölümlerinin Türkçe ve İngilizce tercümeleri de yayımlanır.

Mali Politika

Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi açık erişimli bir dergidir, dergi için herhangi bir ücret talep edilmez.
Yayımlanan metinleri için yazara ücret ödenmez.
Editör kuruluna ve hakemlere herhangi bir ücret ödenmez.
Çevirilerin tüm mali ve hukuki telif hakkı işlemleri çevirmen tarafından yapılır.
Telif hakkı bedeli ve diğer türlü hiçbir ücret için çeviri sahibine mali destek sağlanmaz.
Yazar, çeviriyi Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’ne gönderdiği tarihten itibaren tüm mali, hukuki ve ilmi sorumluluğu kabul etmiş sayılmaktadır.

Yayım İlkeleri
Metinlerin tüm kontrol ve değerlendirme süreçleri elektronik ortamda raporlanarak arşivlenir.
Tüm metin türleri, Haziran sayısı için 15 Mayıs-15 Ağustos, Aralık sayısı için 15 Kasım-15 Şubatı’tır. Makale kabul sistemi bu tarih aralıkları haricinde kapalıdır.
Yazım Kurallarına göre ayarlanmamış metinler değerlendirme sürecine alınmadan yazara iade edilir.
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde daha önce başka bir yerde yayımlanmamış metinler yayımlanır.
Başka bir yayımda değerlendirme sürecinde olan metinler yazara iade edilir.
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde, ilahiyat alanında yayımlanmış ilmi metinler yayımlamaktadır. İlahiyat alanı ile ilişkili disiplinlerarası alanda yayımlanmış metinler de alana dair katkıları göz önüne alınarak değerlendirme sürecine alınabilir.
Bir sayıda aynı yazara ait türü ne olursa olsun en fazla bir (1) çalışma yayımlanabilir.
Aynı ciltte yayın türü farklı olmak koşuluyla en fazla iki (2) çalışma yayımlanabilir.
Dergi editör kurulunda görev yapanlar dergiye metin gönderebilirler fakat metnin değerlendirildiği dönemde dergide görev yapamazlar.

Değerlendirme Politikaları

Makele ve çeviri türündeki metinler iki tür incelemeye tabi tutulur:

Şekil Açısından Değerlendirme

Yazım Kontrolü: Metinler şekil, yazım kuralları, İSNAD Atıf Sistemi'ne uygunluk açısından incelenir. Düzeltme istenen metinlerin yazarları düzeltmelerini 11 gün içinde yapmalıdır.
İntihal/Benzerlik Kontrolü: İntihal/Benzerlik Kontrolü: Metinler intihal/benzerlik oranı açısından incelenir. Yayın Kurulunca belirlenmiş intihal/benzerlik oranı %15’dir. Bu oranı aşan yazılar hakem sürecine dahil edilmeden reddedilir. İntihal/Benzerlik kontrolü Yayın Kurulu değerlendirmesinden sonra ve Dil Kontrolü sürecinden önce olmak üzere iki defa yapılmaktadır. Düzeltme istenen metinlerin yazarları düzeltmelerini; ilk kontrol için 11 gün içinde; ikinci kontrol için 4 gün içinde göndermelidir.
Dil Kontrolü: Türkçe metinler için Abstract, diğer dillerde yazılan metinler içinse Abstract ve Öz bölümlerinin gramatik kontrolü yapılır. Düzeltme istenen metinlerin yazarları düzeltilmiş metinlerini 5 gün içinde göndermelidir.
Tashih ve Redaksiyon: Metnin muhtevasına müdahale etmeden, yazarın bilgisi dâhilinde, dilsel ifade ve imlâ birliğini sağlamak açısından metnin diline ve üslubuna dair düzeltmeler yapılır. Bu aşamadan sonra yazardan düzeltme istenmez fakat son okuma için metin yazara gönderilir.

Akademik Değerlendirme

Yayın Kurulu Değerlendirmesi:
Yayın Kurulu değerlendirmesi 2 aşamalıdır. Her makale editör tarafından alanı göz önünde bulundurularak iki yayın kurulu üyesine gönderilir.
Yayın Kurulu değerlendirme sürecinde çift taraflı kör değerlendirme sistemi uygulanmaktadır
Yayın Kurulu üyeleri ilk aşamada metinleri değerlendirme sürecine alınabilecekler ve reddedilecekler olarak ikiye ayırır.
Yayın kurulu üyeleri Yayım Kurulu Değerlendirme Kriterlerinde belirtildiği şekilde makaleleri puanlar.
Editör yayın kurulundan gelen puanlama çerçevesinde en yüksek puanlı ilk 25 makaleyi değerlendirme sürecine alır.
Kitap ve Sempozyum Değerlendirmeleri için değerlendirmesi editörün görevlendirdiği alan editörü tarafından yapılır.
Editörün görevlendirme hususunda temel kriteri alan editörünün değerlendirmelerin alanında çalışma yapıyor olmasıdır.

Hakem Değerlendirmesi:
Metinler, yayın kurulu tarafından belirlenen hakemler tarafından akademik değerlendirmeye tabi tutulur. Hakem değerlendirme sürecinde, hakemin talebi olursa, metin düzeltmeler için iki defa yazara gönderilir. Yazarların düzeltilmiş metinleri her düzeltme talebi için 8 gün içinde göndermesi gerekir. Yazarın düzeltilmiş metinle beraber Yazar Düzeltme Formunu da doldurması gerekmektedir.
Aynı makale için olumlu ve olumsuz hakem raporları mevcut olduğunda yazı hakkında karar, raporların içeriği dikkate alınarak Yayın Kurulu tarafından verilir.
Yazarların, dergi yayım sürecinin sorunsuz işlemesi açısından, düzeltmeler için verilen tarihleri aşmaması önem arz etmektedir.
Belirlenen tarihler içinde düzeltmelerini yapmayan yazarların metinleri değerlendirme sürecinden çıkarılır.

Hakemleme Politikası
Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nde çift taraflı kör hakemleme sistemi uygulanmaktadır.
Hakem raporlarında gizlilik esastır; bu sebeple derginin künyesinde hakem isimlerine yer verilmez.
Bir sayıda bir hakeme birden çok makale gönderilebilir.

Arşiv Politikası

Dergi, Yayın Kurulu tarafından belirlenen yurt içi ve dışındaki kütüphanelere, uluslararası indeks kurumlarına yayımlandığı tarihten itibaren bir ay içerisinde gönderilir.

Telif Politikası

Çeviri Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’ne gönderildiği tarihten itibaren, değerlendirme sürecinin sonuna kadar ve yayımlandığı takdirde yayımlandığı tarihten itibaren Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Yayım Kurulu’nun izni olmaksızın görsel, işitsel ve matbu herhangi bir mecrada tamamıyla veya kısmen yayımlanamaz; Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’ne atıf yaparak alıntılanabilir.

İntihal Politikası

Yayın Kurulunca belirlenmiş intihal/benzerlik oranı %15’dir. Bu oranı aşan yazılar hakem sürecine dahil edilmeden reddedilir.
İntihal kontrolü esnasında ilgili alan editörü intihal/benzerlik kontrolü için Turnitin programını kullanır ve sonuçları rapor halinde editöre sunar.