Cilt: 22 Sayı: 55 , 30.06.2025

Yıl: 2025

Araştırma Makalesi

Derleme

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi'nin temel amacı; sosyal bilimler alanında çalışma yapan bilim insanlarının bilgi, deneyim, değerlendirme, görüş ve önerilerini paylaştıkları bilimsel bir platform oluşturmak, sosyal bilimler alanındaki çalışmalara ulusal ve uluslararası düzeyde katkıda bulunmaktır.

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi yılda 2 defa (Haziran ve Aralık) yayımlanan hakemli, bilimsel bir dergidir. Dergimizde sosyal bilimlerin her alanında, uygulamalı çalışmalara, analiz ve değerlendirmelere, nitel araştırmalara yer verilir. 

Dergimize yazınızı yükleyebilmeniz için Hesabım \ Profilimi düzenle seçeneğinde Yazar butonunun işaretlenmiş olması gerekmektedir. Hakem sürecinin başlatılabilmesi için yazınız yazım kurallarına (indirmek için tıklayınız) göre düzenlenmelidir. 

Gönderilen yazılar için en fazla sayfa sayısı 20'dir. Dergimize gönderilen yazıların benzerlik oranını belirten tek sayfalık intihal engelleme programı raporu, etik kurul kararı gerektiren makaleler için istenilen etik kurul raporu (bkz. Etik İlkeler ve Yayın Politikası) ile telif hakkı devir formu sorumlu yazar tarafından makale ile birlikte yüklenmelidir. 

Dergimizde yayınlanan çalışmaların yabancı okurlar tarafından takibini kolaylaştırmak, dergimize ve yayınlarımıza yönelik ilgiyi ve atıf sayısını artırmak amacıyla, 2017 yılından itibaren yayınlanacak çalışmalara İngilizce uzun özet (extended abstract) istenecektir. Türkçe yazılmış makalelerin kaynakça bölümünden sonra İngilizce Extended Abstract eklenecektir. (İngilizce yazılmış makalelere Türkçe uzun özet eklenmeyecektir). Uzun özet, 750-1000 kelime arasında olacaktır. Derginin esas metin için geçerli olan biçimsel yazım özellikleri uzun özet için de geçerlidir. Extended Abstract, “Introduction”, “Method” ve “Result and Discussion” alt başlıklarını içerecektir.

Dergi otomasyonuna yeni yüklenecek çalışmalarda, İngilizce uzun özet (extended abstract) koşulu aranacak olup, bu koşula uymayan çalışmalar değerlendirmeye alınmayacaktır. Dergi otomasyonuna daha önceden yüklenmiş ve değerlendirme sürecinde olan çalışmalar için yayınlanabilir kararından sonra, yazarlardan çalışmalarına İngilizce uzun özet (extended abstract) eklenmesi istenecektir.

ULAKBİM, TRDİZİN Dergi Değerlendirme Kriterlerini 2020 yılı için güncellemiş, bilimsel araştırmalarda olması gereken etik kurul izni ile ilgili maddeleri detaylandırmıştır. Bu kapsamda;

  • Etik Kurul Onay Belgesi alınması gerekli olan tüm makalelerde, etik kurul bilgi ve beyanlarının belirtilmesi ve belgelendirilmesi gerekmektedir.
  • Etik ile ilgili beyanda “araştırma ve yayın etiğine uyulduğuna” ve/veya “kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edildiğine” ilişkin ifadelere ilk sayfanın altında yer alan açıklama dipnotu kısmında yer verilmelidir.
  • İzinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı numarası) yine ilk sayfanın altında yer alan açıklama dipnotu kısmında  yer verilmelidir.
  • Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alındığı belirtilmelidir.
  • Olgu sunumlarında (nitel görüşmeler, gözlemler vb.), bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgi verilmedir.
  • Makalenin yükleme sürecinde benzerlik raporu mutlaka eklenmelidir. Benzerlik oranı kaynakça hariç %20'den fazla olan makaleler değerlendirme sürecine alınmayacaktır. 

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, etik görev ve sorumluluklar hakkında Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanan rehberler ve politikaları ilke edinmiştir. Yayın etiği kapsamında tüm paydaşların (yazarlar, okurlar ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır.

YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI

  • Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.

  • Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe nitelikli katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
  • Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
  • Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
  • Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
  • Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
  • Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma dergimize gönderilemez.

HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI

Tüm çalışmaların "Kör Hakemlik" ile değerlendirilmesi gerekmektedir. Dergimiz değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları alan editörü aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda dergimiz için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

  • Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir.
  • Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
  • Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
  • Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
  • Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir.
  • Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
  • Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.

         EDİTÖRLERİN ETİK GÖREV ve SORUMLULUKLARI

Dergimizde görev yapan editör ve alan editörleri, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır:


  • Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme.
  • Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama.
  • Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme.
  • Düşünce özgürlüğünü destekleme.
  • Akademik açıdan bütünlüğü sağlanma.
  • Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme.
  •  Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

    YAYINCININ ETİK SORUMLULUKLARI


Bilimsel bir çalışmada görev alan paydaşlardan yayıncının da bütün bu etik ilkeler kapsamında hareket etmesi gerekir. Bunların yanı sıra elinde bulundurduğu iletişim gücünü hiçbir bireysel çıkar gözetmeden kullanmak ve hedef kitlesini doğru yönlendirmekle yükümlüdür. Bünyesinde yayımlanman her çalışmanın mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayımlanmış her ürünün arşivlenmesi görevini üstlenir. Kişiler etik olmayan bir durumla karşılaştıklarında yayıncıyla iletişime geçmekten çekinmemelidir. Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı olduğu düşünülen eylemlerden bazıları:

İntihal: Başkalarının özgün fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek,

Sahtecilik: Bilimsel araştırmalarda gerçekte var olmayan veya tahrif edilmiş verileri kullanmak,

Çarpıtma: Araştırma kayıtları veya elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan cihaz veya materyalleri kullanılmış gibi göstermek, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,

Tekrar yayım: Mükerrer yayınlarını akademik atama ve yükseltmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,

Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını, araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde ve uygun olmayan biçimde parçalara ayırıp birden fazla sayıda yayımlayarak bu yayınları akademik atama ve yükselmelerde ayrı yayınlar olarak sunmak,

Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek veya olan kişileri dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini sonraki baskılarda eserden çıkartmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek.


NOT: Her sayıda Türkçe ve İngilizce dillerinde en fazla 15 makaleye yer verilecektir. Bir sayıda yayımlanan Türkçe makale sayısı 10'u geçemez. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi mensuplarınca yazılan makaleler, bir sayıda yayımlanan toplam makale sayısının %20'sinden fazla olamaz.

NOT: Etik kurulu onayı gerektiren makaleler için; Etik kurulu onayı alınmamış hiçbir makale yayın sürecine alınmayacaktır.

Dergimize makale gönderimi, yayımlanması ve ilgili süreçlerin yürütülmesi kapsamında yazarlardan herhangi bir ücret talep edilmez ve bu süreçler sonucunda yazarlara herhangi bir ödeme yapılmaz.

Editör

Default avatar
Doç. Dr. Sinan ERDOĞAN HATAY MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ
Ekonomi Politik Teorisi, Büyüme, Kalkınma Ekonomisi - Makro, Gelişme Ekonomisi, Kurumsal İktisat

EDİTÖR YARDIMCILARI

Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Semanur SİVRİTEPE Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, İletişim Fakültesi
Gazetecilik Çalışmaları
Default avatar
Arş. Gör. Ahmet YURTSAL MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ
Sorgu İşleme ve Optimizasyon, Evrimsel Hesaplama

ALAN EDİTÖRLERİ

Default avatar
Prof. Dr. Ünal ARSLAN Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Ekonomi Politik Teorisi, Ekonomi Teorisi (Diğer), Avrupa Birliği Ekonomisi, Dış Ticaret Politikaları, Sürdürülebilir Kalkınma
Default avatar
Doç. Dr. Güray AKALİN DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ
Panel Veri Analizi , Zaman Serileri Analizi, Kalkınma Ekonomisi - Makro, Gelişme Ekonomisi, Kurumsal İktisat, Politik Ekonomi
Default avatar
Doç. İlyas OKUMUŞ KAHRAMANMARAŞ SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ
Uygulamalı Makro Ekonometri, Ekolojik İktisat, Makroekonomik Teori, Büyüme, Kalkınma Ekonomisi - Makro, Gelişme Ekonomisi, Çevre Ekonomisi, Doğal Kaynaklar Ekonomisi, Sürdürülebilir Kalkınma
Default avatar
Doç. Dr. Sezai DEMİR Hatay Mustafa Kemal University
Aile Danışmanlığı, Psikolojik Danışmanlık Eğitimi
Default avatar
Doç. Dr. Zübeyde YARAŞ HATAY MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ
Büyük Veri, Veri Madenciliği ve Bilgi Keşfi, Eğitim Yönetimi, Eğitimde Denetim, Eğitimde Liderlik
Metin Reyhanoglu
Prof. Dr. Metin REYHANOGLU Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi

Dr. Metin REYHANOĞLU, İnönü Üniversitesinden 1991 yılında İşletme Lisans diplomasını alarak mezun oldu. Bir süreliğine İngiltere’deki Hertfordshire Üniversitesinde bulundu. Yüksek Lisansına Mustafa Kemal Üniversitesinde devam ederek, burayı 1999 yılında bitirdi. Ankara Üniversitesinden 2006 yılında işletme doktoru unvanını aldı. Şu anda Mustafa Kemal Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Temel çalışma alanı kültür-yapı ilişkisi olmakla birlikte, şebeke örgüt yapıları, örgütlerarası güven, teknoparklar, inovasyon ve ar-ge işbirlikleri, sosyal sorumluluk ve etik, sinistik davranış ve yıldırma konularında da yayınları bulunmaktadır.

Uygulamalı Etik, İş ve Örgüt Sosyolojisi, Yönetim Sosyolojisi, Yönetim Psikolojisi, Endüstriyel ve Örgütsel Psikoloji (İnsan Faktörleri Dahil), Sağlık Yönetimi, İnsan Kaynakları Yönetimi, Strateji, Yönetim ve Örgütsel Davranış, Girişimcilik, Hastane İşletmeciliği, İnovasyon Yönetimi, Kalite Yönetimi, Organizasyon, Organizasyon ve Yönetim Teorisi, Örgüt Kültürü, Örgütsel Davranış, Strateji
Default avatar
Doç. Dr. Özgür ULUBEY Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Eğitim, Eğitimde Program Geliştirme, Eğitimde Program Değerlendirme, Eğitim Üzerine Çalışmalar (Diğer)
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Burak TÜRKYILMAZ Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Sınıf Eğitimi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Beyazıt SÖYLEMEZ HATAY MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ, FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ, TARİH BÖLÜMÜ, ESKİÇAĞ TARİHİ ANABİLİM DALI
Eskiçağ Tarihi, Eski Anadolu Tarihi
İlbey Dölek
Doç. Dr. İlbey DÖLEK HATAY MUSTAFA KEMAL UNIVERSITY, FACULTY OF THEOLOGY
Göç Sosyolojisi, Kadın Araştırmaları, Dinler Tarihi, Karşılaştırmalı Dini Araştırmalar
Tülay Atay
Dr. Öğr. Üyesi Tülay ATAY HATAY MUSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ

Dr & Dr Tülây ATAY currently teaches at Hatay Mustafa Kemal University (HMKU), Antakya, Hatay, Faculty of Communication, Department of Journalism as a faculty member (Assistant Professor) and a researcher. She is a Turkish Citizen. She was born and bred in Istanbul, Turkey and graduated from Istanbul University. She holds a BA degree in Mass-Media Communication & Journalism & PR. She has a Master’s degree in Cultural Anthropology and Gender & Women’s Studies. She is a co-author of the book called “Gender & Sex and Taboo in the Contemporary Primitive & Traditional Societies” in the Turkish Language based on her MA thesis. The book is written from the perspective of women’s and gender studies. She was one of the co-founders of the Centre for Women’s Studies of Mustafa Kemal University. She served and was in charge as one of the deputy directors of the Centre for Women’s Studies of Mustafa Kemal University, Antakya, Hatay, Turkey. She previously worked as a “business developer” for many SMEs in the various fields such as automotive, textile etc. She worked as an Assistant Producer for Turkish Radio Television State Company (TRT) between 1995-1996. She earned her PhD from the Department of Agriculture Economics and Extensions at Çukurova University, Adana, Turkey in October 2013. She produced her Ph.D. thesis on the division of labour amongst ethnically different two villages near Hatay province in the context of changing social life and Women’s & Gender Studies. Tülay’s areas of interests are women empowerment and women’s studies using other disciplines. She is holding a sociology BA degree obtained from Open Faculty, Anadolu University, Eskişehir, Turkey. She is a PhD candidate at Journalism, İstanbul University, İstanbul, Turkey. She was a temporary National Gender Consultant for Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). She lived in the UK and USA for a while. She has been in Portugal, Slovenia, Ukraine, Scotland, Romania, Holland, Italy, Spain, Estonia, UAE, Malaysia, Poland, Czeck Republic and France for academic purposes. She is a single mom and, has an adorable daughter, Dafne (Daphne, the nymph) who has been an exchange student and 11th grader at Halifax West High School, Halifax, Nova Scotia, Canada. They have been living happily in Antakya, Hatay, Turkey since 1998. She was a scientist-in-residence at Paris Lodron University of Salzburg financially supported by GendUp and Salzburg Stadt (Municipality), Salzburg, Austria. She is also currently engaging with the FoTRRIS-H2020 project (women and immigration) run by Complutense University of Madrid. She recently chaired the MEDCOM 2017, KL, Malaysia.

Gazetecilik Çalışmaları, İletişim Çalışmaları, Cinsiyet Sosyolojisi, Göç Sosyolojisi, Kadın Araştırmaları
İdris Kaya
Doç. Dr. İdris KAYA GAZİANTEP ÜNİVERSİTESİ, GAZİANTEP EĞİTİM FAKÜLTESİ
Çukurova Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (PDR) bölümünde lisans, Gaziantep Üniversitesi PDR'de yüksek lisans ve Çukurova Üniversitesi PDR doktora derecesini aldı. 2016-2019 yılları arasında Mustafa Kemal Üniversitesi PDR anabilim dalında Dr. Öğr. Üyesi olarak görev yaptıktan sonra 2019 yılında Gaziantep Üniversitesi PDR ABD'de çalışmaya başladı. 2022 yılı itibariyle Gaziantep Üniversitesinde Doçent olarak görevine devam etmektedir.
Okul Psikolojik Danışmanlığı

YAYIN KURULU

Seymur Ağazade
Prof. Dr. Seymur AĞAZADE ALANYA ALAADDİN KEYKUBAT ÜNİVERSİTESİ
Büyüme, Kalkınma Ekonomisi - Makro, Gelişme Ekonomisi
Seyfettin Artan
Prof. Dr. Seyfettin ARTAN Karadeniz Teknik Üniversitesi
Uygulamalı Makro Ekonometri, Makroekonomik Teori, Makro İktisat, Büyüme, Kalkınma Ekonomisi - Makro, Gelişme Ekonomisi, Çalışma Ekonomisi, Kurumsal İktisat, Sürdürülebilir Kalkınma
Default avatar
Prof. Dr. Cengiz AYTUN Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Ekolojik İktisat, Çevre Ekonomisi, Doğal Kaynaklar Ekonomisi, Sürdürülebilir Kalkınma
Default avatar
Dr. Öğr. Üyesi Gizem UZUNER Bir kuruma bağlı değildir
Büyüme, Kalkınma Ekonomisi - Makro, Sürdürülebilir Kalkınma
Default avatar
Yrd. Doç. Dr. Andrew ALOLA University of Inland Norway
Çevre Ekonomisi

DİL EDİTÖRÜ

Volkan Kılıç
Dr. Öğr. Üyesi Volkan KILIÇ Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksekokulu Müdürü(2016 -...)

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi 

Batı Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı (2012-2021)

İngiliz ve İrlanda Dili, Edebiyatı ve Kültürü, Dünya Dilleri, Edebiyatı ve Kültürü (Diğer), Karşılaştırmalı ve Ulusötesi Edebiyat, Rönesans Edebiyatı, Amerika Çalışmaları
Burcu Turhan
Dr. Öğr. Üyesi Burcu TURHAN Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Uygulamalı Dilbilim ve Eğitim Dilbilimi

MİZANPAJ EDİTÖRÜ

Selçuk Gündüz
Arş. Gör. Selçuk GÜNDÜZ Hatay Mustafa Kemal University
Göçmen Kültürü Çalışmaları, Türk Halk Bilimi, Sosyal ve Kültürel Antropoloji
Default avatar
Arş. Gör. Hasan DİLİM Hatay Mustafa Kemal University
Sanat ve Edebiyat, Güzel Sanatlar

                                                                                                                        32930                                                                                                            

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi''nde yayınlanan makaleler, Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY-NC 4.0) ile lisanslanmıştır. Makalelerde yer alan fikir ve görüşlerin sorumluluğu tamamen yazarlarına aittir. Bu fikir ve görüşler, dergimizin kurumsal bakış açısını veya politikalarını temsil etmemektedir.