Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkisinde Depresyonun Aracılık Rolü

Yıl 2019, Güz, 9 - 21, 09.12.2019

Özge Turhan

https://doi.org/10.21733/ibad.603336

Cited By: 4

Öz

Bu
çalışmanın temel amacı, beş faktör kişilik özellikleri ile iş tatmini
arasındaki etkileşimde depresyonun rolünü tespit etmektir. Beş faktör kişilik
özellikleri ile iş tatmini arasındaki etkileşimde depresyonun rolüne ilişkin
araştırma İstanbul ilinde faaliyet gösteren çeşitli sektörlerde çalışan mavi ve
beyaz yakalı işgörenlere yönelik gerçekleştirilmiştir. 523 gönüllüden elde
edilen verilerden 23 adeti uç veri barındırdığından analizler 500 geçerli anket
üzerinden gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen analizler sonucu; depresyon
ile nevrotizm arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Depresyonun iş tatmininin her iki alt boyutuyla negatif, iş tatmininin
dışadönüklük, gelişime açıklık, sorumluluk/uyumluluk özellikleriyle ise pozitif
yönlü anlamlı ilişkisi olduğu saptanmıştır. Gerçekleştirilen hiyerarşik çoklu
regresyon analizi sonucu; beş faktör kişilik özelliklerinin iş tatmini
üzerindeki etkisinde depresyonun kısmi aracılık etkisi olduğu tespit
edilmiştir. Fark analizi sonuçları; yaş ilerledikçe, kıdem arttıkça, ücret ve
eğitim seviyesi düştükçe yaşanan depresyonun arttığı saptanmıştır. Eğitim
seviyesi arttıkça işgörenlerin gelişime açık ve dışadönük oldukları,
sorumluluk/uyumluluk daha fazla gösterdikleri tespit edilmiştir. Ayrıca sorumluluk/uyumluluk
özellikleri en fazla kadın ve beyaz yakalı olarak çalışan işgörenlerde
görülmektedir. Alınan ücret arttıkça, işgörenlerin daha fazla dışadönük ve
gelişime açık olduğu saptanmıştır. Ücret ve eğitim seviyesi düştükçe de nevrotizmin arttığı tespit
edilmiştir.  Eğitim seviyesi ve ücreti
yüksek, nispeten daha genç 26-35 yaş aralığındaki beyaz yakalı işgörenlerin iş
tatminlerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Beş Faktör Kişilik Özellikleri, Depresyon, İş Tatmini

Kaynakça

• a.a.