Okul Öncesi ve Sınıf Öğretmenlerinin Disiplinlerarası Yaklaşımın Temel Eğitimde Kullanımına Yönelik Görüşleri

Yıl 2020, Güz, 226 - 243, 18.12.2020

Arefe Yurttaş , Eda Erdaş Kartal , Atila Çağlar

https://doi.org/10.21733/ibad.731825

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi ve ilköğretim birinci kademede görev yapan sınıf öğretmenlerin disiplinlerarası yaklaşım hakkındaki görüşlerinin ortaya koyulmasıdır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden betimsel tarama (survey) deseni ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini 2019-2020 akademik yılında, Türkiye’nin orta ölçekli bir ilinde, farklı okullarda okul öncesi ve ilköğretim birinci kademede görev yapan 14 öğretmeni (7 okul öncesi, 7 sınıf öğretmeni) oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri öğretmenler ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılarak toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda sınıf öğretmenlerinin disiplinlerarası yaklaşımı tanımlama konusunda okul öncesi öğretmenlerine göre daha iyi durumda oldukları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin konuları çoğunlukla Türkçe, Müzik, Fen Bilimleri, Matematik ve Görsel Sanatlar ile ilişkilendirdikleri tespit edilmiştir. Disiplinlerarası yaklaşımı kullanmak için ders saatlerinin, öğrenci seviyelerinin, okul imkanlarının ve zümreleri arasındaki iletişimin / etkileşimin yeterliliği konusundaki görüşlerin branşlara göre farklılaştığı ortaya koyulmuştur. Öğretmenlerin disiplinlerarası yaklaşımı sınıflarında kullanmaları açısından hizmetiçi eğitimlerle desteklenmeleri önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Disiplinlerarası yaklaşım, öğretmen görüşleri, temel eğitim

Preschool and Elementary School Teachers' Views on the Use of Interdisciplinary Approach in Basic Education

Öz

The aim of this study is to reveal the views of the preschool teachers and elementary school teachers working in the first level of elementary education about the interdisciplinary approach. In this research, single-case embedded design, which is one of the qualitative research patterns, was carried out. The sample of the study is 14 teachers (7pre-school, 7 elementary teachers) working in the different preschools and first stage of elementary schools in a city on Turkey's Black Sea Region. The data of the research were collected through semi-structured interviews with teachers. A semi-structured interview form created by the researchers was used as a data collection tool. Content analysis method was used in the analysis of the data. As a result of the research, it was determined that elementary school teachers are better than preschool teachers in terms of defining interdisciplinary approach. It is determined that teachers mostly associate subjects with Turkish, Music, Science, Mathematics and Visual Arts courses. It has been determined that preschool teachers think that the lesson hours are generally sufficient to use the interdisciplinary approach. It has been determined that the elementary teachers mostly find the student levels sufficient and that both the elementary and preschool teachers find the school facilities insufficient. It has been determined that pre-school teachers generally think that communication / interaction between teachers is sufficient. It has been suggested that teachers should be supported with in-service trainings in order to use the interdisciplinary approach in their classes.

Anahtar Kelimeler

Interdisciplinary approach, teacher views

Kaynakça

• Aybek, B. (2001). Disiplinlerarası (bütünleştirilmiş) öğretim yaklaşımı. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3, 1-7. Arslantaş, B. (2006). İlköğretim 4.sınıf beden eğitimi dersi futbol temel becerilerinin disiplinlerarası öğretim yaklaşımına göre öğretiminde bir model uygulama. Yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Arslantaş, S. (2013). İlköğretim 4.sınıf görsel sanatlar dersinde disiplinlerarası yaklaşıma göre yapılan öğretimin öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına etkisi. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 2, 1-13.
• Aydın, G. ve Balım, A. G. (2008). Yapılandırmacı yaklaşıma göre modellendirilmiş disiplinlerarası uygulama: Enerji konularının öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(2), 145-166.
• Aytar, A. ve Özsevgeç, T. (2019).Disiplinler arası fen öğretiminin 7.sınıf öğrencilerinin sürdürülebilir kalkınma konusundaki gelişimlerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 324-357.
• Büyüköztürk, S., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayımcılık.
• Choi, B.C.K. & Pak, A.W.P. (2006). Multidisciplinarity, interdisciplinarity and transdisciplinarity in health research, sevices, education and policy: 1. Definitios, objectives and evidence of effectivenes. Clinical and Investigative Medicine, 29(6), 351.
• Çelik, Ö. & Buluç, B. (2018). Disiplinler arası yaklaşımla değer öğretiminde yaratıcı drama yönteminin kullanılması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 67-88.
• Demirel, Ö. Tuncel, İ., Demirhan, C. & Demir, K. (2008). Çoklu zeka kuramı ile disiplinlerarası yaklaşımı temel alan uygulamalara ilişkin öğretmen-öğrenci görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 14-25.
• Doğan, C. (2014). Coğrafya öğretiminde disiplinlerarası ders işlenişinin başarıya etkisinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Erkuş, A. (2005). Bilimsel araştırma sarmalı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Elliott, B., Oty, K., Mcarthur, J. & Clark, B. (2001). The effect of an interdisiplinary algebra / science course on students’ problem solving skills, critical thinking skills and attitudes towards mathematics. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 32 (6), 811-816.
• İmamoğlu, H. V. & Çeken, R. (2011). İlköğretim sosyal bilgiler dersinin bilim tarihi açısından fen ve teknoloji dersi ile ilişkilendirilmesi üzerine disiplinlerarası bir bakış. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(3), 71-87.
• Gürkan, B. (2015). Dördüncü sınıf sosyal bilgiler dersinde kavramsal anlama becerilerinin geliştirilmesinde bağlamsal öğrenme yaklaşımına dayalı disiplinler arası öğretim uygulamaları: bir durum çalışması.Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Gürkan, B. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin disiplinlerarası öğretim uygulamalarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 9(1), 91-124.
• Hinde, E.R. (2005). Revisitingcurriculumintegration: Afreshlook at an old idea. TheSocialStudies, 96(3), 105-111.
• Jocobs, H.H. (1989). Design options for an integration curriculum, H. H. Jacobs (Ed). Interdisciplinary curriculum: Design and implementation. Alexandria, VA: ASCD.
• Kanatlı, F. & Çekici, Y. (2013). Türkçe öğretiminde disiplinlerarası olanaklar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 223-234.
• Karakuş, M. & Aslan, S. (2016). İlkokulda disiplinlerarası öğretime yönelik mevcut durumun incelenmesi. Elementary Education Online, 15(4), 1325-1344.
• Karakuş, M., Turhan-Türkkan, B. & Karakuş, F. (2017). Fen bilgisi ve ilköğretim matematik öğretmenlerinin disiplinlerarası yaklaşıma yönelik görüşlerinin belirlenmesi, Elementary Education Online, 16(2), 509-524.
• Keşan, C. & Kaya, D. (2008). Fen öğretiminde hibritleştirilmiş bir öğrenme ortamı nasıl olmalı? Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 8 (4).
• Kızılay, E. & Saylan Kırmızıgül, A. (2019). Disiplinler arasındaki ilişkiye dair fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Adnan Menderes Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 1-9.
• Matthews, K. E., Adams, P. & Goos, M. (2009). Putting into perspective: Mathematics in the undergraduate science curriculum. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 40(7), 891-902.
• Miles, M. B. & Huberman A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded source book. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Özkök, A. (2005). Disiplinlerarası yaklaşıma dayalı yaratıcı problem çözme öğretim programının yaratıcı problem çözme becerisine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 159-167.
• Saraç, E. ve Yıldırım, M.S. (2019). 2018 Fen fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Academy Journal of Education Sciences, 3(2), 138-151.
• Taşdemir, M. ve Taşdemir, A. (2011). İlköğretim müfredatındaki fen ve dil temelli derslerin disiplinlerarası yaklaşımla incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 217-232.
• Turan, S. (2019). 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Disiplinlerarası Yapısının İncelenmesi. Journal of Innovative Research in Social Studies. 2(2), 166-190.
• Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası öğretim kavramı ve programlar açısından doğurduğu sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 89-94.
• Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.