IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Committee on Publication Ethics'in (COPE) temel Uygulamalarına ve Kılavuzlarına tamamen bağlıdır. Dergi akademik yayın alanına yüksek kaliteli bilimsel çalışmaların eklenmesini desteklemek için net etik politikalar ve standartların yanı sıra titiz bir hakem değerlendirme sürecini de benimser. Etik sorunların farkına vardığımızda, bunları araştırmaya ve literatürün bütünlüğünü korumak ve araştırma katılımcılarının güvenliğini sağlamak için gerekli önlemleri almaya kararlıyız. Gönderilen makaleler, bu web sayfasında belirtildiği gibi derginin editoryal ve etik politikalarına uygun olmalıdır. Dergi, politikalarında tarafsızlık, şeffaflık ve tutarlılık ilkelerini benimsemektedir.
Araştırma Etiği
İnsan denekleri, veya insan verileri içeren araştırmalar hakkında rapor hazırlayan yazarlar, araştırmaların 2013 yılında revize edilen
1975 Helsinki Bildirgesi kurallarına uygun olarak yürütüldüğünü beyan etmelidir. Bu beyanın 23. maddesine göre, çalışmanın ulusal ve uluslararası yönergelere uygun olduğunu teyit etmek için araştırmaya başlamadan önce yerel Kurumsal İnceleme Kurulu'ndan veya uygun başka bir etik kuruldan onay alınmalıdır. Makalede çalışmada araştırma ve yayın etiğine uyulmuş olduğu ifade edilmelidir.
https://www.wma.net/what-we-do/medical-ethics/declaration-of-helsinki/
Etik Kurul Beyanı
Makalenin Etik Beyan bölümünde etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk veya son sayfalarından birinde yer verilmelidir. Örnek: "Bu çalışmanın etik ilkelere uygunluğunun incelenmesi için ... Üniversitesi ... Araştırmalar Etik Kurulu ... tarihinde ... protokol numarası ile bu çalışmanın etik ilkelere uygun olduğu belirtilmiştir." VEYA "Bu makale, insan katılımcılarla yapılan herhangi bir süreç içermemektedir. Bu yüzden etik kurul izni alınmasına gerek yoktur."
Müdahalesiz çalışmalarda (örneğin anketler, soru formları, sosyal medya araştırmaları), tüm katılımcılara anonimliklerinin sağlanıp sağlanmadığı, araştırmanın neden yürütüldüğü, verilerinin nasıl kullanılacağı ve katılımın herhangi bir risk taşıyıp taşımadığı konusunda tam bilgi verilmelidir. İnsanlarla ilgili tüm araştırmalarda olduğu gibi, çalışma yürütülmeden önce uygun bir etik kuruldan etik onayı alınmalıdır. Etik onay gerekmiyorsa belirtmelidir. Etik Kurul İzni ile ilgili politikamız için
Etik İzin Politikası sayfasını ziyaret edin.
Bilgilendirilmiş Onam Beyanı
İnsan katılımcıları veya insan verilerini içeren çalışmaları bildiren yazılarda, araştırmaya katılım için bilgilendirilmiş onam beyanı bulunmalıdır. Yazarlar, onam beyanını "Bilgilendirilmiş Onam" bölümünde belirtmelidir. Bir çalışmaya katılım için sözlü bilgilendirilmiş onam, bazı durumlarda (etnografik çalışmalar gibi) kabul edilebilir. Sözlü aydınlatılmış onam için, başvuru aşamasında kullanılan metnin bir kopyası sağlanmalıdır. Bilgilendirilmiş onam gerekmiyorsa belirtilmelidir. Katılımcıyı tanımlayıcı bilgiler (bir kişiye ait kişisel bilgiler, resimler veya videolar) içeren tüm makaleler için, bu bilgilerin yayınlanması için dergiye gönderilmeden önce katılımcılardan (veya yakınları/vasilerinden) yazılı aydınlatılmış onam alınmalıdır. Gönderim sırasında, izin almak için kullanılan formun boş bir kopyası (hasta/katılımcı adları veya imzası olmadan) sağlanmalıdır. Örnek: "Çalışmaya katılan tüm katılımcılardan katılım için bilgilendirilmiş onam alınmıştır." VEYA "Bu makalede bilgilendirilmiş onam gerekli değildir."
Katılımcıları tanımlayan özel bilgiler, araştırmayla ilgili olmadıkları sürece eklenmemelidir. Katılımcıların baş harfleri veya diğer kişisel tanımlayıcılar hiçbir görüntüde görünmemelidir. Katılımcı bilgileri mümkün olduğunca anonimleştirilmelidir; örneğin, sonuçlarla ilgisi olmayan belirli yaş, etnik köken veya meslekten bahsetmeyin. Editörler, bu gereklilikleri karşılamayan yazıları reddetme hakkını saklı tutar.
Editör Kurulu gerektiğinde daha fazla belge talep etme hakkını saklı tutar. Gönderilen yazı, Editör Kurulu tarafından incelenir. Talep edilirse belgeli kanıtlar (imzalı onam formları ve etik kuruldan alınan ilgili tartışma belgeleri) sağlanmalıdır. Bir çalışma hassas grupları içeriyorsa, makale Editör Kurulu tarafından ek bir incelemeden geçecektir. Talep edilmesi halinde, yazar, boş onam formları ve etik kurul veya diğer ilgili kuruluşlardan alınan ilgili tartışma belgeleri de dahil olmak üzere belgesel kanıt sunmalıdır.
Yayın Etiği
Bu derginin editörleri, akademik yayın alanına yüksek kaliteli bilimsel çalışmalar eklemek için sıkı etik politikalar ve standartların yanı sıra titiz bir hakem değerlendirme süreci uygulamaktadır. Ne yazık ki, intihal, veri tahrifi, görüntü manipülasyonu, uygunsuz yazarlık kredisi vb. vakalar ortaya çıkabilmektedir. Dergi editörleri, bu tür yayın etiği sorunlarını çok ciddiye almakta ve bu tür durumlarda sıfır tolerans politikasıyla hareket etmektedir.
Makalelerini IBAD Sosyal Bilimler Dergisi'nde yayınlatmak isteyen yazarlar aşağıdaki ilkelere uymalıdır: (Detaylı bilgi için
Etik İlkeler ve Yayın Politikası sayfasını ziyaret edin.)
- Yazar(lar)ın olası bir çıkar çatışması olarak algılanabilecek tüm gerçekler, gönderilmeden önce makalede açıklanmalıdır. Yazarlar, araştırma bulgularını doğru bir şekilde sunmalı ve bulgularının önemi hakkında objektif bir tartışma sunmalıdır.
- Araştırmada kullanılan veriler ve yöntemler, diğer araştırmacıların çalışmayı tekrarlayabilmesi için makalede yeterli ayrıntıda sunulmalıdır.
- Ham veriler tercihen yazarlar tarafından makalelerini göndermeden önce kamuya açık olarak saklanmalıdır. Yazarlar, talep edilmesi halinde hakemlere ve dergi editörlerine sunmak üzere ham verileri en azından hazır bulundurmalıdır. Yazarlar, ham verilerin yayımlandıktan sonra makul bir süre boyunca eksiksiz olarak saklanması için gerekli önlemlerin alınmasını sağlamalıdır.
- Birden fazla dergiye aynı anda makale gönderilmesine izin verilmez.
- Yazarlar, makalelerinin yayımlanmasından sonra hata ve yanlışlıklar tespit ederlerse, uygun önlemlerin alınabilmesi için bunların derhal dergi editörlerine bildirilmesi gerekmektedir. Lütfen aşağıdaki
Yayınlanmış Makalelerin Güncellenmesi Politikası
bölümüne bakın. Makaleniz daha önce yayınlanmış herhangi bir bilgi içermemelidir. Daha önce yayınlanmış şekil veya görseller eklemeniz durumunda, lütfen CC-BY veya CC-BY-NC lisansı altında yayınlamak için telif hakkı sahibinden gerekli izni alın. Daha fazla bilgi için
Telif Hakkı Politikası sayfasına bakın.
- İntihal, veri sahteciliği ve görsel manipülasyonu kabul edilmez. İntihal, kendi yayınlarınız da dahil olmak üzere, başka bir kaynaktan metin, fikir, görsel veya veri kopyalamayı, orijinal kaynağa atıfta bulunmadan kullanmayı içerir. Başka bir kaynaktan kopyalanan metnin yeniden kullanımı, alıntılar arasında olmalı ve orijinal kaynağa atıfta bulunulmalıdır. Bir çalışmanın tasarımı veya makalenin yapısı ya da dili önceki çalışmalardan esinlenilmişse, bu çalışmalara açıkça atıfta bulunulmalıdır.
- Tüm makaleler, iThenticate, Turnitin veya intihal.net gibi benzerlik yazılımları kullanılarak intihal açısından kontrol edilir. Hakem değerlendirme sürecinde intihal tespit edilirse, makale reddedilebilir. Yayınlandıktan sonra intihal tespit edilirse, bir soruşturma yürütülecek ve politikalarımıza uygun olarak işlem yapılacaktır.
- Görüntü dosyaları, orijinal görüntüde sağlanan bilgilerin yanlış yorumlanmasına yol açabilecek herhangi bir şekilde değiştirilmemeli veya ayarlanmamalıdır. Düzensiz değişiklik şunları içerir: 1) Orijinal görüntüdeki özelliklerin eklenmesi, iyileştirilmesi, taşınması veya kaldırılması; 2) Açıkça ayrı sunulması gereken görüntülerin gruplandırılması; veya 3) Bazı bilgileri gizlemek, ortadan kaldırmak veya geliştirmek için kontrast, parlaklık veya renk dengesinin değiştirilmesi.
- Dergi Sekreteryası ile birlikte, Baş Editör/Editör, Editör Kurulu Üyeleri, Misafir Editörler ve hakemler de dahil olmak üzere hakem değerlendirme sürecine katılan tüm katılımcılar, derginin editoryal sürecinin bütünlüğünü denetleme sorumluluğunu üstlenmelidir.
- Hakem değerlendirme sürecine katılan bir katılımcının, inceleme veya karar için gönderilen bir makale hakkında etik endişeleri varsa veya yayınlandıktan sonra olası bir etik sorun hakkında bilgi alırsa, en kısa sürede Dergi Sekreteryası ile iletişime geçmelidir. Editör Kurulu, COPE yönergeleri uyarınca bir soruşturma yürütecektir.
- Hakem değerlendirmesi öncesinde ve sırasında, Dergi Sekreteryası ve Editör Kurulu üyeleri tarafından birtakım kontroller gerçekleştirilir. Ancak, varsa hakemlerin ve editörlerin endişeleri yine de Dergi Sekreteryasına bildirilmelidir. Editör Kurulu aşağıdaki kontrolleri gerçekleştirecektir: a) İnsan denekleri içeren araştırmalar için etik onay ve izinlerin kontrolleri. b) İntihal, tekrar yayın kontrolleri ve daha önce yayınlanmış şekil veya görselleri eklemek için telif hakkı sahiplerinden gerekli izinlerin alınması. c) Dergi yönergeleri doğrultusunda diğer uyumluluk, etik ve araştırma bütünlüğü kontrolleri.
Bir makale için tavsiye veya nihai kabul kararı verirken, hakemler ve editörler aşağıdakileri göz önünde bulundurmalıdır: (Detaylı bilgi için
Hakem Rehberi sayfasını ziyaret edin.)
- Olası bir çıkar çatışması olarak algılanabilecek tüm bilgiler açıklanmalı ve yazarlar, makalelerini göndermeden önce makaleleri veya çalışmalarıyla ilgili çıkar çatışmalarını açıklamalıdır.
- Yazarlar, araştırma bulgularını doğru bir şekilde sunmalı ve bulgularının önemi hakkında objektif bir tartışma sunmalıdır.
- Araştırmada kullanılan veriler ve yöntemler, diğer araştırmacıların çalışmalarını tekrarlayabilmeleri için makalede yeterli ayrıntıda sunulmalıdır.
- Makale, derginin amaç ve kapsamına uygun olmalıdır.
- Alanında uzman hakemler tarafından makale hakkında yeterli geri bildirim/değerlendirme yapılmış olmalıdır.
Hakem değerlendirme sürecinde düzensiz görüntü değişikliği tespit edilir ve onaylanırsa, makaleyi reddedebiliriz. Yayınlandıktan sonra düzensiz görüntü değişikliği tespit edilir ve onaylanırsa, makaleyi düzeltebilir veya geri çekebiliriz.
Yazarların en iyi etik yayın uygulamalarına uymaları beklenmektedir. Editör Kurulu, olası yayın suistimali iddialarını araştıracak ve gerekirse yazarların kurumları veya fon sağlayıcılarıyla iletişime geçebilecektir. Suistimal kanıtı bulunursa, yayını düzeltmek veya geri çekmek için uygun önlemler alınacaktır. Yazarların uyması gereken etik ilkeler ve Editör Kurulunun bu konuda alacağı önlemlerle detaylı bilgi için
Etik İlkeler ve Yayın Politikası sayfasını ziyaret edin.
Atıf Politikası
Yazarlar, materyalin başka kaynaklardan (kendi yayınlanmış yazıları da dahil olmak üzere) alındığı durumlarda, kaynağın açıkça belirtildiğinden ve uygun durumlarda izin alındığından emin olmalıdır. Yazarlar, kendi çalışmalarına aşırı miktarda atıf yapmamalıdır. Yazarlar, atıf yapılan çalışmayı okumamışlarsa, başka yayınlardan referans kopyalamamalıdır. Yazarlar, kendi yayınlarına, arkadaşlarının, meslektaşlarının veya kurumlarının yayınlarına öncelikli olarak atıf yapmamalıdır. Yazarlar, reklam veya tanıtım materyallerine atıf yapmamalıdır.
COPE yönergeleri uyarınca, "başka araştırmacıların yayınlarından doğrudan alınan orijinal ifadelerin, uygun atıflarla tırnak içinde yer almasını" bekliyoruz. Bu koşul, yazarın kendi çalışmaları için de geçerlidir. COPE, atıf manipülasyonu hakkında en iyi uygulama önerileri içeren için tıklayınız:
https://publicationethics.org/guidance/discussion-document/citation-manipulation
Yayınlanmış Makalelerin Güncellenmesi
IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, dikkatimize sunulan bilimsel açıdan önemli hataları veya etik sorunları düzeltme sorumluluğumuzun farkındadır. Yazarlarımıza ve okuyucularımıza herhangi bir değişiklik konusunda şeffaflık sağlamak amacıyla, yayınlanmış makalelerimizin herhangi birindeki güncellemeler için aşağıda sunulan standartlaştırılmış kriterlere uyuyoruz.
Düzeltme
Düzeltmelerin küçük düzeltmeler ve büyük düzeltmeler olarak ikiye ayrılabileceğini kabul ediyoruz:
- Küçük düzeltmeler: Bir makalenin bilimsel içeriğini etkilemeyen ancak güncellenmiş bir sürümün kayıt sürümüne yüklenmesini gerektiren sorunları ele alır. Bu güncelleme onaylanırsa, derginin en son sayısının ön sayfalarında düzeltme başlıklı bir dosya içinde söz konusu düzeltme yayınlanacaktır. Düzeltme dosyasında değişiklikleri detaylandırılacak ve orijinal yayına atıfta bulunulacaktır. Küçük düzeltmelerin yapıldığı makaleler ayrı bir düzeltme bildirimiyle birlikte yeniden yayınlanmayacaktır.
- Büyük düzeltmeler: Bir makalenin bilimsel yorumunu etkileyebilecek sorunları ve hataları gidermeyi amaçlar. Onaylandıktan sonra, makale güncellenecek ve web sitemizde bir düzeltmenin yayınlanmasıyla birlikte yeniden yayınlanacaktır. Bu bildirim, güncellenen makaleye bağlantı veren ayrı bir yayındır, ancak derginin en güncel sayısında yayınlanır. Düzeltme, tüm okuyuculara makalede önemli bir değişiklik yapıldığını ve revize edilmiş versiyonun artık web sitesinde mevcut olduğunu bildirir.
Hem Küçük hem de Büyük bir düzeltmenin ardından, veritabanı sürümlerinin de revize edildiğinden emin olmak için ilgili tüm indeksleme veri tabanları bilgilendirilecektir.
Geri Çekme
Bazen bir makalenin araştırma literatüründen geri çekilmesi gerekebilir. Bu, araştırma sürecinde yapılan kasıtsız hatalar, büyük etik ihlalleri, veri uydurma, büyük miktarda intihal veya diğer nedenlerden kaynaklanabilir. Bu tür makaleler bilimsel kayıtların bütünlüğünü tehdit eder ve geri çekilmeleri gerekir. Dergi, geri çekme konusunda
Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) önerilerini izler.
Buna göre Bir Geri Çekme yayınlanırsa, orijinal yayın "GERİ ÇEKİLDİ" filigranıyla değiştirilir, ancak ileride başvurmak üzere derginin web sitesinde yine de mevcut olur. Ancak, geri çekilen makalelere güvenilemeyeceği için atıf yapılmamalı ve daha ileri araştırmalar için kullanılmamalıdır. Geri çekmeler, geri çekilen makaleyle aynı yazarlık ve bağlılık bilgileri kullanılarak yayınlanır, böylece bildirim ve orijinal geri çekilen makale, okuyucular tarafından indeks veri tabanlarında uygun şekilde bulunabilir. Geri Çekme bildirimi ayrıca derginin güncel sayısında da yayınlanacaktır.
Bir makale, yalnızca aşağıdaki gibi çok istisnai durumlarda derginin web sitesinden ve ilgili indeks veri tabanlarından tamamen kaldırılır:
- Kaldırma talebi bir mahkeme veya resmi makamın emriyle yapılmışsa;
- İçerik, kişisel gizlilik veya diğer tarafların yasal hakları için bir tehdit oluşturuyorsa ve bu durum editoryal bildirimler veya güncellemeler yoluyla yeterince ele alınamıyorsa;
- Araştırma hukuka aykırı olarak yürütülmüş veya yayınlanmışsa ve devam eden varlığı potansiyel yasal sorunlara veya gizlilik endişelerine yol açabilirse;
- Geri çekilmiş olarak işaretlenmiş olsa da, içerik genel halk için risk oluşturmakta ise;
Yukarıdaki gibi durumlarda, geri çekme bildirimi makalenin neden tamamen kaldırıldığını açıklar ve yalnızca meta veriler (başlık ve yazarlar) saklanır.
Endişe Beyanı
Karmaşık, sonuçsuz veya uzun süreli durumlarda, bir editör veya dergi bir Endişe Beyanı yayınlamayı düşünebilir. Endişe Beyanı'nın amacı, soruşturmaların henüz tamamlanmadığı veya sonuçsuz kaldığı durumlarda okuyucuları endişeleri konusunda bilgilendirmektir. Genellikle endişe noktalarını ayrıntılı olarak açıklar ve varsa hangi eylemlerin devam ettiğini özetler.
Endişe Beyanı, orijinal yayına bağlı ayrı bir bildirimdir ve Editör Kurulu tarafından yayınlanır. Yayınlanmadan önce, editör ekibi yazarları bilgilendirmeye ve beklenen zaman çizelgesini belirtmeye çalışacaktır. Daha fazla bilgi edinilmesi halinde, Endişe Beyanı, soruşturma sonuçlarına bağlı olarak bir Düzeltme bildirimi, bir Geri Çekme bildirimi veya bir temize çıkarma veya açıklama bildirisi ile değiştirilebilir.
Yorumlar ve Yanıtlar
Bir okuyucunun bildirilen sonuçlar veya belirli bir makalede kullanılan yöntemler hakkında endişeleri varsa, derginin Editörlük Ofisi'ne başvurması gerekir ve makul görülmesi halinde, olası yayın için bir Yorum gönderilebilir. Yorumlar, belirli bir makaleyi kamuoyuna açıklamak isteyen okuyucuların editörlere gönderdiği kısa mektuplardır.
Bir Yorum hakem değerlendirmesi için onaylandıktan sonra, Editörlük söz konusu makalenin yazarlarına ulaşacak ve onları bu Yorum'a bir Yanıt hazırlamaya davet edecektir. Yanıt, yazarların okuyucu tarafından dile getirilen endişelere kamuoyuna yanıt vermelerini sağlar. Okuyucunun şikayetleri doğrulanırsa ve yazarlar endişelere yeterli yanıt veremezlerse, orijinal makalenin bir Düzeltmesi yayınlanabilir veya makale tamamen geri çekilebilir. Yazarlar belirtilen son tarihte yanıt vermezlerse veya yanıt vermemeye karar verirlerse, Yorum, Yanıt'ın yokluğunu açıklayan bir notla birlikte yayınlanabilir.
Hem Yorumlar hem de Yanıtlar aşağıdaki hususları sağladığından emin olmak için incelenecektir:
- Yorum, esasen yeni bir makaleye dönüşmeden, orijinal makalenin önemli yönlerini ele almalıdır.
- Yanıt, herhangi bir endişeye doğrudan yanıt vermeli, kaçamak olmamalıdır.
- Her iki yayının tonu da bilimsel bir dergi için uygun olmalıdır.
Yorumlar çalışmayı eleştirebilir, ancak çalışmanın yazarlarını eleştirmemelidir. Yorumlar, daha önce yayınlanmış fikir ayrılıklarını tekrarlamamalıdır. Aynı okuyucudan/okuyuculardan gelen tartışmalarda birden fazla Yorum ve Yanıt turu gerçekleştirilmeyecektir. Dergi, sadece dergide yayınlanan makaleler hakkındaki Yorumları ve Yantları kabul eder.