Organizasyonlarda Sinizm ile Sanal Kaytarma Davranışı İlişkisinde Çalışan Yaşının Düzenleyici Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 28 Sayı: 1, 23 - 43, 23.03.2021

Edip Örücü , Itır Hasırcı

https://doi.org/10.18657/yonveek.743508

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, örgütsel sinizmin sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkisinde örgüt çalışanlarının yaş düzeylerinin hızlandırıcı etkisini belirlemektir. Araştırmanın evrenini Balıkesir’in Bandırma ilçesinde bulunan bir kamu iktisadi teşebbüsünde çalışmakta olan 350 kişi oluşturmaktadır. 350 kişiden 200 işgören ile bir anket çalışması gerçekleştirilmiş olup bu anketlerden 31 tanesi uygun görülmediği için elenmiştir ve geriye kalan 169 çalışandan elde edilen anketle analizler yapılmıştır. Katılımcıların %35,5’i erkek, %64,5’i kadın, yaş ortalamaları % 32-38 yaş arası (33,1) ve lisans mezunu (%42,6) ‘dır. Elde edilen verilerin analizi için regresyon analizi, korelasyon analizi, faktör analizi yapılmıştır. Yapılan analizler neticesinde örgütsel sinizmin sanal kaytarma davranışı üzerindeki etkisinde çalışanların yaş düzeylerinin hızlandırıcı etkisinin olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonunda sonuçlar yorumlanıp, tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Sanal Kaytarma, Örgütsel Sinizm, Tükenmişlik.
JEL Sınıflandırması: D23, O15, M54

Anahtar Kelimeler

Sanal kaytarma, örgütsel sinizm, Tükenmişlik

The Moderator Effect of Employee Age on the Relationship Between Cynicism and Cyberloafing Behaviour in Organizations

Öz

The aim of this research is to determine the moderating effect of age levels of employees in the impact of organizational cynicism on cyberloafing behaviour. The universe of the research consists of 350 people working in a state-owned enterprise located in the Bandırma District of Balıkesir. A survey was conducted with 200 employees from 350 people, 31 of which were eliminated because they were deemed unsutiable so the survey was analyzed from the remaining 169 employees. 35,5% of the respondents were male, 64,5% were female, with an avarage age of 32-38 years (33,1%) an da bachelor’s degree (42,6%). Regression analysis, correlation analysis, factor analysis were performed for the data. As a result of the analysis, it was determined that the effect of organizational cynicism on cyberloafing behaviour had an moderating effect on the age levels of employees. At the end of the study, the results were interpreted and discussed.
Key Words: Cyberloafing, Organizational Cynicism, Burnout.
JEL Classification: D23, O15, M54

Anahtar Kelimeler

Cyberloafing, Organizational Cynicism, Burnout

Kaynakça

• Abraham, R. (2000). ‘’Organizational Cynicism: Bases and Consequences. Genetic’’, Social and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
• Ada, Ş. ve Yarım, M. A. (2017). ‘’İlkokullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Algıları: Erzurum İli Örneği’’ . Iğdır Üniversitesi Sosyal Biimlerl Dergisi , (13), 66-98.
• Aghaz, A. and Sheikh, A. (2016). ‘’Cyberloafing and Job Burnout: An Investigation in the Knowledge-intensive Sector’’. Computers in Human Behavior, (62), 51-60.
• Akdemir, B., Kırmızıgül, B. ve Zengin , Y. (2016). ‘’Örgütsel Sinizm ile İş Performansı Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma’’. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 115-130.
• Akman, G. (2013). Sağlık Çalışanlarının Örgütsel ve Genel Sinizm Düzeylerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Bilim Dalı .
• Alan, H. ve Fidanboy, C. Ö. (2013). ‘’Sinizm, Tükenmişlik ve Kişilik İlişkisi: Bilişim Sektörü Çalışanları Kapsamında Bir İnceleme’’. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , (1), 165-176.
• Arslan, E. T. (2012). ‘’Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik Personelinin Genel ve Örgütsel Sinizm Düzeyi’’. Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt 13, Sayı 1, 12-27.
• Aslan Karacaoğlan, F. ve Boylu, Y. (2014). ‘’Örgütsel Sinizm ve Psikolojik Sözleşme İhlali Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma’’. Journal of Recreation and Tourism Research , 1(2), 33-45.
• Babadağ, M. (2018). İşe Yabancılaşmanın Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkisi. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute , 21(39), 207-239.
• Bacaksız Eşkin, F., Tuna, R. ve Harmancı Seren, A. K. (2018). ‘’Sağlık Çalışanlarında Performans ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma’’. ACU Sağlık Biimleril Dergisi , 9(1), 52-58.
• Barnes, L. L. (2010). The effects of organizational cynicism on community colleges: Exploring concepts from positive psychology. Doktora Tezi. California: Claremont Graduate University.
• Bateman, T. S., Sakano, T. and Fujita, M. (1992). ‘’Roger, Me, and My Attitude: Film Propaganda and Cynicism Toward Corporate Leadership’’. Journal of Applied Psychology, Vol. 77, 771-786.
• Bedeian, A. G. (2017). ‘’Critical Moments in Learning: A Teacher's Ultimate Reward and Glory’’. Journal of Management Inquiry, 16(4), 408-411.
• Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S. and Walker, H. J. (2007). ‘’Justice, cynicism, and commitment: A study of important organizational change variables’’. The Journal Of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326.
• Blanchard, A. L. and Henle, C. A. (2008). ‘’Correlates of Different Forms of Cyberloafing: The Role of Norms and External Locus Of Control’’. Computers in Human Behavior, (24), 1067-1084.
• Bock, G. W., & Ho, S. L. (2009). ‘’Non-work Related Computing (NWRC)’’. Communications of the ACM, 52(4), 124-128.
• Costa, P. and Zonderman, A. (1986). ‘’Cynicism and Paranoid Alienation in the Cook and Medley HO Scale’’. Psychosomatic Medicine , 48(3), 283-285.
• Çakıcı, A. ve Doğan, S. (2014). ‘’Örgütsel Sinizmin İş Performansına Etkisi: Meslek Yüksekokullarında Bir Araştırma’’. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 15(1), 79-89.
• Çavuşoğlu, S. ve Palamutçuoğlu, B. T. (2017). ‘’İş Tatmininin Sanal Kaytarma Üzerindeki Etkisi’’. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 430-444.
• Çopur, Z. ve Başkan Atanur, G. (2019). ‘’Örgütsel Demokrasi ile Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişki: Öğretim Elemanları Üzerine Bir Araştırma’’ . Yükseköğretim Dergisi , 13(1), 1-12.
• Dean, J. W., Brandes, P. and Dharwadkar, R. (1998). ‘’Organizational Cynicism’’. The Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
• Doorn, O. V. (2008). Cyberloafing: A Multi-Dimensional Construct Placed in a Theoretical Framework. Yayınlanmamş Yüksek Lisans Tezi. The Netherlands: Department Industrial Engineering and Innovation Sciences Eindhoven University of Technology.
• Eaton, J. A. (2000). A Social Motivation Approach to Organizational Cynicism. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Toronto: York Üniversitesi.
• Erbaşı, A. and Zaganjori, O. (2017). ‘’Sosyal İzolasyonun Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisi’’. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 24(1), 39-52.
• Erdirençelebi, M. ve Yazgan, A. E. (2017). ‘’Mobbign, Örgütsel Sinizm, Örgütsel Bağlılık ve Bunların Algılanan Çalışan Performansı Üzerine Etkileri’’. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 22(2), 267-284.
• Erkutlu, H. V. ve Özdemir, H. Ö. (2018). ‘’Otantik liderlik ve Sanal Kaytarma Arasındaki İlişkide Örgütsel Sinizmin Aracılık Rolü’’. Social Science, 13(2), 119-125.
• Gökyer, N. ve Türkoğlu, İ. (2018). ‘’Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki’’. Eğitim ve Bilim Dergisi, 196(43), 317-340.
• Greengard, S. (2000). ‘’Then High Cost of Cyberslacking’’. Work Force, 79(2), 22-24.
• Gün , F. ve Başkan Atanur, G. (2017). ‘’Öğretim Elemanlarının Algılarına Göre Örgütsel Sinizm ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi’’. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 32(2), 361-379.
• Kahya, C. (2018). ‘’Kurumsallaşma Sürecinde Sanal Kaytarma Davranışlarının İş Performansı Üzerindeki Rolü’’. Business and Economics Research Journal , 11(61), 860-871.
• Kalağan, G. ve Güzeller, C. O. (2010). ‘’Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi’’. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 83-97.
• Kaplan, M. ve Çetinkaya, A. Ş. (2014). ‘’Sanal Kaytarma ve Demografik Özellikler Açısından Farklılıklar: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma’’. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 26-34.
• Karacoğlu, K. ve İnce, F. (2012). ‘’Brandes, Dharwadkar ve Dean’in (1999) Örgütsel Sinizm Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması: Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Örneği ‘’. Business and Economics Research Journal , 3(3), 77-92.
• Karataş, A. ve Avcı, S. B. (2017). ‘’Kamu Kurumlarında Sanal Kaytarma Olgusunun Değerlendirilmesi’’. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 22(15), 2321-2346.
• Kerse, G., Soyalın, M. ve Karabey, C. N. (2016). ‘’Kişi-Örgüt Uyumu, Nötrleştirme ve Algılanan Yönetici Desteğinin Sanal Kaytarmaya Etkisi: Ampirik Bir Çalışma’’. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4), 100-113.
• Kılıç, R., Yıldız, B. ve Yıldız, H. (2015). ‘’Sanal Kaytarma Davranışlarının Örgütsel Öğrenme Kapasitesi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi’’. Business and Economics Research Journal , 6(3), 129-144.
• Kökalan, Ö. ve Anaş, K. (2016). ‘’Çalışanların Örgütsel Sinizm Tutumlarının İşe Yabancılaşmaları Üzerine Etkisi: Vakıf Üniversiteleri Üzerine Bir Araştırma’’. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi , 9(2), 97-109.
• Lim, V. K. (2002). ‘’The it Way of Loafing on the Job: Cyberloafing, Neutralizing and Organizational Justice’’. Journal of Organizational Behavior , (23), 675-694.
• Nafei, W. A. and Kaifi, B. A. (2013). The Impact of Organizational Cynicism on Organizational . European Journal of Business and Management , 5(12), 131-147.
• Naus, F., Iterson, A. V. and Roe, R. (2007). ‘’Organizational cynicism:Extending the exit,voice,loyalty,and neglect model of employees’ responses to adverse conditions in the workplace ‘’. Human Relations , 60(5), 683-718.
• Örücü, E. ve Yıldız , H. (2014). ‘’İşyerinde Kişisel İnternet veTeknoloji Kullanimi: Sanal Kaytarma’’. Ege Akademik Bakış Dergisi, 14(1), 99-114.
• Reichers, A. E., Wanous, J. P. and Austin, J. T. (1997). ‘’Understanding and Managing Cynicism About Organizational Change’’. Academy of Management Executive, (11), 48-59.
• Sawitri, H. S. (2012). ‘’Role of Internet Experience in Moderating Influence of Work Stressor on’’. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (57), 320-324.
• Shahzad, A. ve Mahmood, Z. (2012). ‘’The Mediating - Moderating Model of Organizational Cynicism and Workplace Deviant Behavior: (Evidence from Banking Sector in Pakistan)’’. Middle East Journal of Scientific Research, 12(5), 580-588.
• Sinan , Y. ve Kavas, E. (2016). ‘’Kurumlarda Örgütsel Sinizm: Karşılaştırmalı Bir Analiz’’. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 9(44), 1211-1220.
• Stern, D., Stone, J. R., Hopkins, C. and McMillion, M. (1990). ‘’Quality of Students' Work Experience and Orientatiton Toward Work’’. Youth and Society, 22(2), 263-282.
• Ulusoy, H. ve Benli Gültekin, D. (2017). ‘’Akademisyenlerin Sanal Kaytarma Davranışları: Bir Kamu Üniversitesi Örneği’’. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi , 10(54), 924-934.
• Ünal, Ö. F., Tekdemir, S. ve Yaldızbaş, S. (2015). ‘’Kamu Çalışanlarının Sanal Kaytarma Amaçları Üzerine Ampirik Bir Araştırma’’. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 515-534.
• Vice, S. (2009). ‘’Cynicism and Morality’’. Ethical Theory and Moral Practice, 14(2), 169-184.
• Wilkerson, J. M., Evans, W. R. ve Davis, W. D. (2008). ‘’A Test of Coworkers’ Influence on Organizational Cynicism, Badmouthing, and Organizational Citizenship Behavior’’. Journal of Applied Social Psychology, 38(9), 2273-2292.
• Yağcı, M. ve Yüceler, A. (2016). ‘’Kavramsal boyutlarıyla sanal kaytarma’’. International Journal of Social Sciences and Education Research , 2(2), 531-539.
• Yalçınkaya, A. (2014). ‘’Türkiye’de Örgütsel Sinizm: 2007-2012 Yılları Arasındaki Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme’’. İşGüç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi , 16(3), 106-130.
• Yaşar, S. ve Yurdugül, H. (2013). ‘’The Investigation Of Relation Between Cyberloafing Activities And Cyberloafing Behaviors In Higher Education’’ . Social and Behavioral Science, (83), 600-604.
• Yavuz, A. ve Bedük, A. (2016). ‘’Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Bir Kamu Bankasının Konya Şubelerinde Örnek Uygulama’’. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 301-313.
• Yazıcıoğlu, İ. ve Gençer Özcan, E. (2017). ‘’Örgütsel Adalet Algısının Sinizm Üzerine Etkisi: Devlet Üniversiteleri Meslek Yüksekokullarında Bir Araştırma’’. İşletme Araştırmaları Dergisi , 9(3), 106-119.
• Yıldırım, F. (2018). ‘’Tükenmişlik Düzeyinin Sanal Kaytarma Davranışına Etkisinde İş Doyumunun Aracılık Rolü’’. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(13), 302-313.
• Yıldırım, S. K. ve Karabey, C. N. (2017). ‘’Etik İklim ve Örgütsel Kontrol Mekanizmalarının Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Sinizmin Aracılık Rolü’’. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 556-594.
• Yıldız, B. ve Yıldız, H. (2015). ‘’İş Yaşamındaki Sanal Kaytarma Davranışlarının Hukuki Yönden İncelenmesi’’. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3), 1-17.