Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Yayın Etiği İlkeleri
Yayın Etiği, daha yüksek editoryal işleme standartları oluşturmak için yazarlar, hakemler ve yayıncılar adına dürüstlük konusunda ısrar eden bir öz-düzenleme mekanizması olarak tanımlanabilir. Yayın için etik standartlar, yüksek kaliteli bilimsel yayınları, halkın bilimsel bulgulara güvenini ve insanların fikirlerine itibar edilmesini sağlamak için mevcuttur.
• Dürüst araştırmacılar, intihal yapmaz.
• Kaynakları hatalı belirtmez.
• Çürütemeyecekleri itirazları gizlemezler.
• Karşıt görüşleri çarpıtmazlar.
• Verileri yok etmez veya gizlemezler.

Hakemli çalışmalar, bilimsel yöntemi destekleyen ve hayata geçiren çalışmalardır. Bu noktada yayın sürecine dahil olan tüm tarafların (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere uyması büyük önem taşımaktadır. Dergimiz, araştırma ve yayın etiği konusunda ulusal ve uluslararası standartlara bağlıdır. Basın Kanunu, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi’ne uymaktadır. Dergimiz, Committee on Publication Ethics (COPE), Directory of Open Access Journals (DOAJ) ve Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) tarafından yayınlanan Uluslararası Etik Yayıncılık İlkeleri’ni benimsemiştir. Ayrıca Türkiye Editörler Çalıştayı Kararlarına da uymayı taahhüt eder.
Basın Kanunu (Ulusal Mevzuat)
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (Ulusal Mevzuat)
Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi (Ulusal Mevzuat)
Akademik Yayıncılıkta Şeffaflık ve En İyi Uygulama İlkeleri (Uluslararası Kriterler)
Türkiye Editörler Çalıştayı Kararları (Ulusal Kriterler)

YAYIN ETİĞİ
Yazar(lar);
Bilimsel araştırma ve yazım aşamasında çalışmaya herhangi bir katkısı olmayan kişiler, yazar olarak gösterilmemelidir.
Aynı yayın birden fazla dergiye göndermemelidir. Yazar(lar)a, Lisansüstü tezlerden üretilen çalışmalarda Danışmanın ilk yazar olarak yer almaması (TR Dizin tarafından) tavsiye edilmektedir. Yazar(lar)a, Makale sonunda Araştırmacıların Katkı Oranı beyanı, varsa Destek ve Teşekkür Beyanı, Çatışma Beyanı verilmesi (TR Dizin tarafından) tavsiye edilmektedir. Yazar(lar), etik sayılmayan davranışlar olarak belirtilen sorumsuz yazarlık, korsanlık, uydurmacılık, çoklu yayın, bölerek yayınlama, taraflı kaynak, taraflı yayın, insan-hayvan etiğine aykırılık gibi durumlardan kaçınmalıdır. Yazar(lar), aday makalenin yazım aşamasında, dergide belirtilen atıf sistemine uygun hareket etmelidir. Yayınlanmamış veya sunulmamış çalışmalar kaynak olarak gösterilmemelidir. Herhangi bir çalışmanın tümü veya bir bölümü, izin alınmadan veya kaynak gösterilmeden (intihal) yayımlanamaz. Yazar(lar), -varsa- çalışmanın finansal kaynaklarını belirtmelidir. Makalenin etik hususlara ilişkin durumu ve etik kurul izinleri ilgili makalenin yöntemler bölümünde açıkça belirtilmelidir.

Editör(ler);
Hakemlere göndereceği tam metin makalede yazar(lar)ın isimlerinin olmamasına dikkat etmeli, yazar isimlerini hakemlere bildirmemelidir. Aday makalenin konusuna uygun en az iki hakem atamakla yükümlüdür. Çift Kör hakemlik sürecini dikkate alarak hakem(ler) ve sorumlu yazar arasındaki iletişimi sağlamalıdır. Hiçbir yazar ve hakem arasında ayrımcılık yapmadan ilişkilerini şeffaf ve objektif bir biçimde sürdürmelidir. Bulundukları konumu kendi bireysel ve akademik çıkarları doğrultusunda kullanmamalıdır. Ret verecekleri aday makaleler için açık ve ayrıntılı gerekçeler bildirmelidir.
Bilimsel araştırma, yayın ve hakem etiklerini de göz önünde bulundurmalıdır.

Hakem(ler);
Hakemler, mutlaka aday makalenin hitap ettiği alanlarda uzman kimseler olmalıdır.
Eleştirilerini objektif ve açık bir biçimde yapmalılar. Hakemler değerlendirecekleri çalışmanın yazar(ların)ın isimlerini öğrenme talebinde bulunmamalı, çalışma metinlerinin kişiye özel olduğu göz önünde bulundurularak üçüncü şahıslarla paylaşılmamalı. Değerlendirme sürecindeki aday makaleden kendi çalışmaları için bilgi aktarımı yapmamalı, herhangi bir akademik/kişisel çıkar gözetmemelidir.
Ret verecekleri aday makaleler için ret gerekçelerini açık ve ayrıntılı biçimde bildirmelidir.
Bilimsel araştırma ve yayın etiği kurallarını da göz önünde bulundurmalıdır. Hakemler değerlendirme raporuna mutlaka unvan ve isimlerini belirtmelidir.

ETİK İLKELER
Bilimsel Araştırma Etiği:

Etik kurulu raporu için şu hususlar dikkate alınmalıdır:
Sosyal bilimlerde yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir. Etik Kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.

Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar şöyledir:
Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar. İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması, İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar, Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar. Ayrıca; başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi, Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi. Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar Etik Kurulu Raporu için bölgelerinde bulunan Etik Kurullara başvurabilirler.

Son Güncelleme Zamanı: 4.10.2024 20:24:57

   21765     

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

ESBD Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiştir. Marka No:2011/119849.