A Research into the Use of Rhetorical Figures in Advertisements within the Context of Consumption Culture and Persuasion

Yıl 2019, Ekim 2019 Özel Sayısı, 659 - 677, 30.10.2019

Deniz Keba Ekinci

https://doi.org/10.21733/ibad.626685

Cited By: 2

Öz

Tüketim Kültürü ve İkna Bağlaminda Reklamda Retorik Figürlerin Kullanimi Üzerine Bir İnceleme

Öz

Sanayi devrimiyle ivme kazanan tüketim olgusu
zamanla ihtiyaçtan çok görev haline gelmiştir. Eğlenceden kimliklere varıncaya
dek her şeyin tüketilebildiği bir ortamda tüketim, bireyin varoluş sebebine
dönüşmüştür. Tüketim alışkanlığının devamını sağlayabilmek ve daha fazla
tüketime yönlendirmek amacıyla markalar; ürünlerini farklılaştırmak, pazarlamak
ve satmak gibi nihai hedeflerini gerçekleştirmek adına tüketicileri ikna etme
çabası içine girmişlerdir. Toplumsal bir etkileme biçimi olan, Platon,
Aristotales gibi antik Yunan düşünürlerinin alt yapısını oluşturduğu ikna
iletişimi günümüze kadar çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda,
markalar reklamcılık ve tanıtım faaliyetlerinde “ikna etme sanatı” olarak
adlandırılan retorik disiplininden faydalanmışlardır. Bu çalışmada, tüketim
kültürünün yaşandığı günümüzde, yazılı basın araçlarından biri olan dergilerde,
tüketime özendirme amacıyla yayınlanan basılı reklamlarda kullanılan retoriksel
figürler incelenmiştir. Bu çerçevede araştırmanın
ana konusunu Türkiye’de 2015 yılında dergilere en fazla reklam veren Loreal
Türkiye ve P&G markalarının reklamlarının retorik yapısının incelenmesi
oluşturmaktadır. Reklamlar Aristotales’in retorik üçlemesi ve figürlerin
kullanımı kapsamında analiz edilmiştir. Sonuç
olarak, reklamlarda sözel ve görsel retorik firgürler kullanılarak, yapay
gereksinimlerin oluşturulduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Reklam dili, Retorik, Retorik Figürler

Kaynakça

• Altınörs, A. (2011). Platon ile Aristotales’in Retorik Anlayışlarının Karşılaştırılması. Ekev Akademi Dergisi. Yıl 15, s. 49
• Akçalı, İ.S. (2006). Günlük Yaşamda Reklam ve Büyülenmiş Tüketiciler. S. İ. Akçalı (Ed.) Gündelik Hayat ve Medya. ( s. 97-114). Ankara: Ebabil Yayınları
• Akerson, F.E. (2005). Göstergebilime Giriş. İstanbul: Multilingual
• Aristoteles. (2013). Retorik. (M. Doğan, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Argın Ş. (1998). Tüketicinin Üretimi ve Benlik Promosyonu. Birikim Dergisi. s. 87-95
• Aydoğan, Filiz (2005). Medya ve Tüketim Kültürü Üzerine Eleştirel Bir Analiz. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Aytaç, Ö. (2002). Bos Zaman Üzerine Kuramsal Yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1),s. 231-260.
• Bal, H. (2016). Nitel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. İstanbul: Sentez Yayınları
• Barthes, R. (1999). Göstergebilimsel Serüven. (S. Rıfat, M. Rıfat, Çev.). İstanbul: Kaf Yayınları.
• Barokas, S.K. (2011). Reklam ve Retorik. İstanbul: Derin Yayınları
• Baudrillard, J. (2015). Tüketim Toplumu, (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman Z. (1999). Çalısma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, ( Ü. Ökten Çev.). İstanbul : Sarmal Yayınevi
• Barthes, R. (1977). Rhetoric of the Image. New York: Hill and Wang.
• Batı, U. (2007, Haziran). Reklamlarda Retorik Figürlerin Kullanımı. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(28), 327-335.
• Berger, J. (2002).Görme Biçimleri. (Y. Salman, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Bıçakçı, İ. (2012). Sanayi Toplumundan Bilgi Toplumuna Tüketimin Evrimi ve Türkiye’ deki Yansımaları,Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi.
• Bocock, R. (1997), Tüketim. (İ.Kutluk, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi
• Cutbirth, C.W. (2004). Clasical Rhetorical Theory. Communication Theories For Everyday. 74-89 Boston, Pearson
• Corbett, E. (1990). Classical Rhetoric for Modern Student. New York: Oxford University Press.
• Coşku, A. (2011). İbn Sina Felsefesinde Retorik. İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Dağtaş, B. (2009). Reklamları Görmek, Reklam Metinlerinin Ait Olduğu Kültürler ve Egemen Form Olarak Tüketim Kültürü. D. Telen (Ed.). İstanbul: Ütopya
• Demirdöğen, Ü. (2010). The Roots of Research in (political) Persuasion, Ethos, Pathos, Logos and the Yale Studies of Persuasive Communications. International Journal of Social Inquiry, 1(3), 189-201.
• Dolu, Ş. (1993). Medya ve Tüketim Çılgınlığı. İstanbul: Düşünen Adam Yayınları.
• Durand, J. (1987). Rhetorical Figures in Advertising Image. Marketing and Semiotics, New Directions in the Study of Sings For Sale . New York: De Gruyter.
• Douglas, M., Isherwood B. (1999). Tüketimin Antropolojisi. (E. A. Aytekin Çev.) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları
• Dyer, G. (2009). Advertising as Communication. London and New York: Taylor & Francis.
• Fiske, J. (2014). İletişim Çalışmalarına Giriş. (S. İrvan, Çev.) Ankara: Pharmakon
• Featherstone, M. (2005). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. (M. Küçük, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Foss, K. S. (2005).Theory of Visiul Rhetoric.Handbook of Visual Communication.Theory, Methods and Media. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates
• Geçer, E. (2013). Medya ve Popüler Kültür, Diziler, Televizyon ve Toplum. İstanbul, Metamorfoz.
• Gökçe, O. (2006). İçerik analizi, Ankara: Siyasal Kitabevi
• Güllüoğlu, Ö. (2012). İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri, Görsel Metin Çözümleme. Ankara: Ütopya Yayınevi
• İnceoğlu, M. (2011). Tutum, Algı, İletişim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Kast, B. (2011). European Rhetoric. Rhetorical Analysis, Presentation & Public Speaking http,//www.european-rhetoric.com/rhetoric-101/modes-persuasion-aristotle/ethos/ Erişim Tarihi, 20 Temmuz 2019
• Konyar, H. (2002). Türk Magazin Basınındaki 80 Sonrası Değişimler. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 13.
• Marcuse, Herbert (2010). Tek Boyutlu İnsan. (A.Yardımlı Çev.). İstanbul: İdea Yayınevi.
• McQuarrie, E., Mick, D. (1996). Figures of Rhetoric in Advertising Language. The Journal of Consumer Research, s. 424-438.
• McQuarrie, E., Phillips, B. (2005). Indirect Persuasion in Advertising - How Consumers Process Metaphors Presented in Pictures and Words. Journal of Advertising. 2(34), s. 7-20.Meyer, M. (2009). Retorik. (İ. Yerguz, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Odabaşı, Y. (2006). Tüketim Kültürü. İstanbul: Sistem Yayıncılık
• Özdemir, S. (1998) Medya Emperyalizmi ve Küreselleşme. İstanbul: Timaş Yayınları
• Rıfat, M. (2009). Göstegebilimin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları
• Rife, M. C. (2010). Ethos, Pathos, Logos, Kairos, Using a Rhetorical Heuristic to Mediate Digital-Survey Recruitment Strategies. IEEE Transactions on Professional Communication, 3(53), 260-277.
• Sandıkçıoğlu, B. (2014). İkna Kuramları. M. Oyman (Ed.) İkna Edici İletişim (s. 42-64,64-88,126-152). Eskişehir: AÖF.
• Saraç, M. A. Y. (2007). Klasik Edebiyat Bilgisi Belagat. İstanbul : 3F Yayınları
• Scott, L. (1994). Images in Advertising, The Need for a Theory of Visual Rhetoric. Journal of Consumer Research, 2(21), s. 252-273.
• Scott, L. M. (2008). Expanding Rhetoric. E. McQuarrie, B. Phillips (Ed.) New Directions in Advertising Rhetoric (s. 297-311). New York: Sharpe
• Sözen, E. (1999). Söylem,‘Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite’. İstanbul: Paradigma Yay.
• Sperber, D., Wilson, D. (1986). Relevance, Communication and Cognition. Cambridge: Harvard University Press.
• Tamaşevski, B. (1995). Dize Üstüne (içinde), Tzvetan Todorov, Yazım Kuramı: “Rus Biçimlerin Metinleri”, Çev. Mehmet Rifat, Sema Rifat, İstanbul YKY
• Torlak, Ö. (2000). Tüketim, Bireysel Eylemin Toplumsal Dönüşümü, İstanbul, İnkılap Yayınları.
• Williamson, J.(2001). Reklamların Dili. Reklamlarda Anlam ve İdeoloji.(A. Fethi, Çev.) Ankara: Ütopya
• Yağlı, S. (2006). Gündelik Hayatımızda Akıl Tutulması, Medya Uygulamalarında Tüketim İdeolojisinin İzlerini Sürmek. S. İ. Akçalı (Ed.). Gündelik Hayat ve Medya. Ankara: Ebabil Yayınları, 5- 42.
• Yengin, H. (1996). Medyanın Dili. İstanbul, Der Yayınları.