Anasınıfı Çocuklarının Erken Okuryazarlık Beceri Profili: Ankara Örneklemi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 01, 61 - 87, 23.03.2017

Tevhide Kargın Birkan Güldenoğlu Cevriye Ergül

https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.299868

Cited By: 22

Öz

Bu çalışmanın genel amacı, Ankara
ilinde öğrenim gören anasınıfı çocuklarının erken okuryazarlık beceri
profilinin oluşturulmasıdır. Bu genel amaç doğrultusunda araştırmaya, Milli
Eğitim Bakanlığı’na bağlı anasınıflarında öğrenim gören ve farklı sosyoekonomik
düzeylerden gelen toplam 403 çocuk dâhil edilmiştir.  Çalışma içerisinde çocukların sahip oldukları
erken okuryazarlık becerileri, beş yaş çocuklarına yönelik standardizasyonu
yapılmış ve yedi alt testten (Alıcı Dil, İfade Edici Dil, Genel İsimlendirme,
İşlev Bilgisi, Harf Bilgisi, Sesbilgisel Farkındalık ve Dinlediğini Anlama)
oluşan bir erken okuryazarlık testi – Erken Okuryazarlık Testi (EROT) – ile
değerlendirilmiştir. Çalışma içerisinde yapılan tüm değerlendirmeler,
çocukların kendi okullarında belirlenmiş bir ortamda yaklaşık 40-45 dakikalık
bireysel oturumlarla yürütülmüştür. Yapılan değerlendirmelerden elde edilen
veriler, iki aşamada analiz edilmiştir. İlk aşamada çocukların EROT’un alt
testlerinden elde ettikleri puanların betimsel istatistikleri, ikinci aşamada
ise puanların alt testlere göre dağılımları ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Analizlerden elde edilen bulgulara genel olarak bakıldığında, çalışmaya dahil edilen
çocukların erken okuryazarlık becerileri kapsamında ele alınan beceriler
içerisinde sadece sözcük bilgisi alanında beklenen düzeye yakın oldukları fakat
diğer tüm alt alanlarda beklenen başarıyı gösteremedikleri görülmüştür.
Araştırmanın tartışma bölümünde, çocukların erken okuryazarlık becerisindeki
durumları, okul öncesi kurumlarında kullanılan eğitim programı ve güncel eğitim
etkinlikleri temelinde ayrıntılı olarak tartışılmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Erken okuryazarlık, anasınıfı çocukları, sözcük bilgisi, harf bilgisi, sesbilgisel farkındalık, dinlediğini anlama

Kaynakça

• Aarnoutse, C., Van Leeuwe, J., & Verhoeven, L. (2005). Early literacy from a longitudinal perspective. Educational Research and Evaluation, 11(3), 253-275.
• Armbruster, B. B., Lehr, F., & Osborn, J. (2003). Put reading first: The research building blocks for teaching children to read: Kindergarten through grade 3. Jessup, MD: National Institute for Literacy.
• Babayiğit, S., & Stainthorp, R. (2007). Preliterate phonological awareness and early literacy skills: Evidence from Turkish. Journal of Research in Reading, 30(4), 394-413.
• Badian, N. A. (1995). Predicting reading ability over the long term: The changing roles of letter-naming, phonological awareness and orthographic processing. Annals of Dyslexia, 45(1), 3-25.
• Beck, I. L., McKeown, M. G., & Kucan, L. (2002). Bringing words to life: Robust vocabulary instruction. New York: Guilford Press.
• Bradley, R. H., Corwyn, R. F., McAdoo, H. P., & Garcia Coll, C. (2001). The home environments of children in the United States: Part 1, Variations by Ethnic and Income Group. Child Development, 72(6), 1844-1867.
• Burns, M. S, Griffin, P., & Snow, C. E. (Eds.). (1999). Starting out right: A guide to promoting children's reading success. Washington, DC: National Academy Press.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (Geliştirilmiş 2. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cabell, S. Q., Justice, L. M., Konolda, T., & McGinty, A. S. (2011). Profiles of emergent literacy skills among preschool children who are at risk for academic difficulties. Early Childhood Research Quarterly, 26(1), 1-14.
• Casey, A., & Howe, K. (2002). Best practices in early literacy skills. In A. Thomas & J. Grimes (Eds.), Best practices in school psychology IV (pp. 721-735). Bethesda, MD: NASP.