Makaleler
Amaç ve Kapsam
Türk Doğa ve Fen Dergisi, Dergipark tarafından yayınlanan Bingöl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsüne ait ulusal ve uluslararası hakemli bir dergidir. Türk Doğa ve Fen Dergisi, Türkiye ve dünyanın her yerinden gelen doğa ve fen bilimlerinin her alanında özgün, yayımlanmamış, yayımlanmak üzere başka yere gönderilmemiş araştırma makalesi, derleme ve konferans/sempozyum/kongre tam metin bildirilerin bilim camiasına sunulması amacıyla kurulmuştur.
Türk Doğa ve Fen Dergisinde Mühendislik, Ziraat, Veterinerlik, Fen ve Doğa Bilimleri alanlarından olmak üzere Türkçe ve İngilizce hazırlanmış orijinal araştırma makalesi, derleme ve konferans/sempozyum/kongre tam metin bildiriler yayımlanır. Türk Doğa ve Fen Dergisi sadece online sistemde yayınlanmakta olup ayrıca kağıt baskısı bulunmamaktadır.
Yazım Kuralları
Dergimize gönderilen bilimsel çalışmalar;
* Orijinal, başka herhangi bir yerde
yayımlanmamış ve intihal edilmemiş olmalıdır. Benzerlik raporu DergiPark sistemden yüklenmelidir.
* Makaleyle ilgili açıklamalar (destekleyen kuruluş, proje adı, vb.) ayrıca yazılmalıdır.
* Makalenin kabul edilmesi durumunda sorumlu yazar ve diğer yazarlar tarafından imzalanmış “Telif Hakkı Devir Sözleşmesi” dergimize gönderilmelidir. Yazarlara herhangi bir telif ücreti ödenmez. Bu sözleşme ile makalenin tüm yayım hakkı dergimize geçer.
*** Aşağıda belirtilen yazım kurallarına uyulmadığı takdirde makale ön kontrol aşamasında gerekli düzeltmelerin yapılması için yazara iade edilecektir.
1. Makale sorumlu yazar tarafından Microsoft Word dosyası şeklinde dergimizin Dergi Park otomasyon sistemi (https://dergipark.org.tr/tdfd) üzerinden yüklenmelidir. Sorumlu yazar makalenin tüm süreçlerinin takip edilmesinden sorumludur.
2. Yayımlanmak üzere dergimize gönderilen makaleler İngilizce dillinde yazılmış olmalıdır. Ön incelemesi “editör” ve/veya “editör kurulu” tarafından yapılan ve değerlendirmeye alınması uygun görülen makaleler ilgili bilim dalından hakemlerin olumlu görüşü alındıktan sonra yayımlanır. Ön kontrol ve değerlendirme süreçlerinden sonra yazarların önerilen düzeltmeleri en geç 15 gün (eğer deneysel ilave istenmişse 30 gün) içerisinde yaparak göndermeleri gerekmektedir. Aksi durumda makale reddedilecektir.
3. Daha önce yayımlanmamış araştırma makalesi, derleme ve tam metin bildirilerin dergimizde yayımlanabilmeleri için aşağıda belirtilen kurallara uygun olarak hazırlanmış olmaları gerekir.
a) Araştırma Makalesi: Bilimsel araştırma ve deneysel çalışmalar sonucu hazırlanan tamamlanmış orijinal ve özgün çalışmalardır.
b) Derleme: Editörün daveti üzerine önemli, faydalı ve güncel bir konunun, o konuda uzman olan bir yazar tarafından, o konuda yapılmış araştırmalardan elde edilmiş bulguların değerlendirildiği özgün yazılardır.
4. Makalenin yazımında;
Kapak sayfasında İngilizce ve Türkçe başlık, yazarların isimleri ve iletişim/adres bilgileri, ORCID numaraları bulunmalıdır. Tam metin dosyasında yazarların isimleri ve iletişim/adres bilgileri, ORCID numaraları kesinlikle bulunmamalıdır.
Tam metin dosyasında Title, Afilliation, Abstract, Keywords, Türkçe Öz, Anahtar kelimeler, Introduction, Material and Methods, Results, Discussion, Conclusion, Acknowledgement (varsa) ve References kısımlarından oluşmalıdır. Not: Bulgular ve Tartışma bölümleri "Results and Discussion" başlığı altında birleştirilebilir.
5. Kapak sayfasında yazar ad(lar)ı herhangi bir akademik unvan belirtilmeden açık olarak yazılmalı, numaralandırılmalı ve altına adresleri yazılmalıdır. Sorumlu yazarın e-posta adresi ayrıca belirtilmelidir.
6. Öz 200 kelimeyi aşmamalıdır. Öz, araştırmanın konusunu, amacını ve sonuçların özetini içermelidir. Öz içerisinde mümkün olduğunca standart olmayan kısaltmalar ve formüllerin kullanımından kaçınılmalıdır. Kısaltmalar ilk kullanıldıkları yerde uzun yazılımları yazıldıktan sonra parantez içerisinde verilmeli ve daha sonra sadece bu kısaltmalar kullanılmalıdır. Örneğin; Kısa Zincirli Yağ Asitleri (KZYA). Metin içerisinde KZYA şeklinde kullanılmaya devam edilmelidir.
7. Maksimum 6 adet anahtar kelime kullanılmalıdır. Kelimeler virgül (,) ile ayırt edilip bir karakter boşluk bırakılarak diğer kelimeler yazılmalıdır (Enzim, Molekül ağırlığı, Aktivite,…).
8. Ana bölüm başlıkları koyu (bold) ve büyük karakterlerle (1. INTRODUCTION) 2. derece başlıklarda bold ve kelimelerin ilk harfleri büyük (2.1. Alt Başlık), 3. derece başlıkların bold ve sadece ilk kelimenin baş harfi büyük harfle diğer tüm kelimeler tamamen küçük harflerle (2.1.1. Üçüncü derece başlık) cümle düzeninde yazılmalıdır.
9. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlığı kısa, açıklayıcı ve 250 karakterden fazla olmamalıdır.
10. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlıkları hariç, kalan tüm kısmı iki yana yaslı olarak yazılmalıdır.
11. Metin, A4 boyutundaki sayfaya, 12 punto, Times New Roman yazı tipinde ve çift satır aralığı ile yazılmalıdır.
12. Sayfanın sağında, solunda, altında ve üstünde 2,5 cm boşluk bırakılmalıdır.
13. Metin tek sütun halinde yazılmalı, tüm sayfalara sayfa numarası verilmelidir.
14. Şekil, grafik ve tabloların metin içerisinde ilgili yerlerde aşağıdaki kurallara uygun şekilde verilmesi gerekmektedir.
Makale içerisinde Şekiller için “Figure” ve Tablolar için “Table” ifadeleri kullanılmalıdır (Figure 1., Figure 2., vb. Table 1., Table 2. vb.). Ayrıca Şekil 1., Tablo 1. kelimeleri bold yazılmalıdır. Şekillere ait
açıklamalar şeklin alt kısmında 10 punto büyüklüğünde yazılmalıdır. Tablo
başlık yazıları 10 punto ve Tablonun üzerinde olmalı, içeriği ise en az
8 punto şeklinde verilmelidir. Şekil ve Tablo ana döküman
içerisinde ilgili yerlerde verilmeli, ayrı dosya olarak yüklenmemeli veya
metnin sonuna eklenmemelidir. Şekillerin çözünürlüğü en az 300 dpi olmalıdır.
Metin ve tablolar dışındaki objeler (resimler, grafikler, şekiller) mutlaka
JPEG, PNG veya TIFF formatında olmalıdır. Şekillerin etrafında herhangi bir
çerçeve bulunmamalıdır. Her şekil ve tabloya metin içerisinde mutlaka atıfta
bulunulmalı ve şekillerin altında, tabloların ise üstünde o şekil veya
çizelgeye ait numara ve açıklama bulunmalıdır. Önemli Not: Metin içerisinde veya tablolarda yer alan ondalıklı
sayıların tamamı makalelerde nokta kullanılarak yazılmalıdır.
15. Formüller numaralandırılmalı ve formül numarası formülün yanına sağa dayalı olarak parantez içinde gösterilmelidir. Formüller 12 punto olacak şekilde ana karakterler ve değişkenler italik, rakamlar ve matematiksel ifadeler düz olarak verilmelidir. Metin içerisinde atıf yapılmalı ve “Eşitlik 1.” şeklinde verilmelidir
16. Birim yazarken “/” işareti kullanılmamalı, yerine boşluk bırakılarak üslü hale getirilmeli (EU/mg yerine EU mg-1).
Referanslar
*** Aşağıda belirtilen Referans yazım kurallarına uyulmadığı takdirde makale ön kontrol aşamasında gerekli düzeltmelerin yapılması için yazara iade edilecektir.
1. Kaynaklar kısmı 12 punto yazı boyutunda Times New Roman karakterlerle yazılmalıdır.
2. Kaynakçada Vancouver referans sistemi [köşeli parantez içerisinde numaralandırma] kullanılmalıdır. Makale, konferans, tez ve web sayfalarından metin içinde bir kaynağa yapılan atıf köşeli parantez içinde sayı verilerek ve [1]’den başlanarak yazılmalıdır. Metin içerisinde yazarın soyadı kullanılarak atıfta bulunulacaksa; Dilsiz ve ark. [1] veya makale İngilizce ise Alberts et al. [1], şeklinde bir gösterim şekli kullanılmalıdır. Metin içerisinde kullanılan her kaynak, kaynaklar listesinde yer almalıdır. Kaynak listesi aşağıda verilen örneklerdeki gibi düzenlenmelidir:
Makale:
Yazar sayısı 1-6 olan makaleler için;
[1] Kwan I, Mapstone J. Visibility aids for pedestrians and cyclists: a systematic review of randomised controlled trials. Accid Anal Prev. 2004;36(3):305-12.
[2] Petitti DB, Crooks VC, Buckwalter JG, Chiu V. Blood pressure levels before dementia. Arch Neurol. 2005;62(1):112-6.
Yazar sayısı 6’dan fazla olan makaleler için;
[3] Hallal AH, Amortegui JD, Jeroukhimov IM, Casillas J, Schulman CI, Manning RJ, et al. Magnetic resonance cholangiopancreatography accurately detects common bile duct stones in resolving gallstone pancreatitis. J Am Coll Surg. 2005;200(6):869-75.
Kitap:
[4] Carlson BM. Human embryology and developmental biology. 4th ed. St. Louis: Mosby; 2009.
[5] Dybvig DD, Dybvig M. Det tenkende mennesket. Filosofiog vitenskapshistorie med vitenskapsteori. 2nd ed. Trondheim: Tapir akademisk forlag; 2003.
Kitap Bölümü:
[6] Blaxter PS, Farnsworth TP. Social health and class inequalities. In: Carter C, Peel JR, editors. Equalities and inequalities in health. 2nd ed. London: Academic Press; 1976. p. 165-78.
Konferans:
[7] Nørvåg K. Space-efficient support for temporal text indexing in a document archive context. 7th European Conference, ECDL 2003. Berlin: Springer; 2003. p. 511-22.
Tez:
[8] Hasund IK. The discourse markers like in English and liksom in Norwegian teenage language : A corpus-based, cross-linguistic study [dissertation]. Bergen: University of Bergen; 2003.
Web:
[9] Kapperud G. Utbruddsveil [Internet]. I Folkehelseins; 2016 [cited 2016 Jun 30]. Available from: https://www.fhi.no/nettpub/utbruddsveilederen/
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Etik kurallar başlığı altında aşağıdaki hususlara uyulmalıdır.
1- Sosyal bilimler dahil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
2- Bu başlık altında, hakem, yazar ve editör için ayrı başlıklar altında etik kurallarla ilgili bilgi verilmelidir.
3- Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
4- Ulusal ve uluslararası standartlara atıf yaparak, dergide ve/veya web sayfasında etik ilkeler ayrı başlık altında belirtilmelidir. Örneğin; dergilere gönderilen bilimsel yazılarda, ICMJE (International Committee of Medical Journal Editors) tavsiyeleri ile COPE (Committee on Publication Ethics)’un Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınmalıdır.
5- Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.
6- Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi, çalışmaların yayın sürecinde, yazarların, okuyucuların, araştırmacıların, hakemlerin ve editörlerin etik kurallarla ilgili esaslara uymasını bekler. Söz konusu çalışmalarda Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan açık erişim rehberlerine göre aşağıda paylaşılan standart, genel ve özel etik kurallara ve sorumluluklara dikkat edilmesi gerekmektedir.
I. Bilimsel araştırma ve yayın etiğine aykırı genel eylemler
a) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini, bilimsel etik kurallarına uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
b) Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Mükerrer yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak belirli sınav değerlendirmelerinde ve akademik teşvik ve terfilerde ayrı eserler olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri makale yazarlarına eklemek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
f) Diğer etik ihlali türleri: Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak (YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 8)
II. Paydaşların Sorumlulukları
1. Yazarların Sorumlulukları
· Makaledeki tüm verilerin gerçek ve özgün olduğu beyan edilmelidir.
· Ön değerlendirme veya hakem değerlendirme sonucunda gösterilen intihal durumunu, hataları, şupheli durumları ve önerilen düzeltmeleri yapılması zorunludur. Yapılmayacak ise, tutarlı bir şekilde gerekçesi bildirilmelidir.
· Makale veya araştırmanın “Kaynakça”sı eksiksiz ve dergimizin yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmalıdır.
· İntihal ve sahte verilerden uzak durulmalıdır.
· Araştırmanın birden fazla dergide yayımlanmasına imkan verilmemelidir.
2. Hakemlerin Sorumlulukları
Dergimiz idaresi, hakemlik sürecinin etik yayıncılık kuralları çerçevesinde başarılı bir şekilde yürütülmesini ve iyileştirilmesini taahhüt eder. Araştırmaların paydaşları ve okuyucularının, Bingöl Üniversitesi Türk Doğa ve Fen Dergisi'nde yayımlanan incelemelerde gördükleri intihal, mükerrer yayın, yanlışlık, şüpheli içerik veya durumları turkdogafendergisi@bingol.edu.tr email adresine bildirmeleri memnuniyetle karşılanır. Konu hakkında elde edilen veri sonuçları ilgili taraflara bildirir ve takibini yapar. Hakemlerin aşağıdaki esaslara uymasını temel alır.
· Değerlendirmeler tarafsızca yapılmalıdır.
· Hakemler ile değerlendirme konusu makalenin paydaşları arasında çıkar çatışması olmamalıdır.
· Makale ile ilgili diğer makale, eser, kaynak, atıf, kural ve benzeri eksiklerin tamamlanmasını işaret edilmelidir.
· Çift taraflı kör hakemlik sistemine binaen değerlendirmesi yapılmış makaleler veya hakemleri açıklanmamalıdır.
4. Editörlerin Sorumlulukları
· Editörler, makaleleri kabul etmek ya da reddetmek sorumluluk ve yetkisine sahiptir. Bu sorumluluk ve yetkisini yerinde ve zamanında kullanmak zorundadır.
· Editörler, kabul ya da reddettiği makalelerle ilgili çıkar çatışması içerisinde olmamalıdır.
· Editörler, özgün ve alanına katkı sağlayacak makaleleri kabul etmelidir.
· Editörler, dergi politikası, yayım kuralları ve seviyesine uymayan eksik ve hatalı araştırmaları hiçbir etki altında kalmadan reddetmelidir.
· Editörler, yanlış, eksik ve problemli makalelerin hakem raporu öncesi veya sonrasında geri çekilmesine ya da düzeltildikten sonra yayımlanmasına imkân vermelidir.
· Editörler, en az iki hakem tarafından değerlendirilen makalelerin çift taraflı kör hakemlik sistemine göre değerlendirilmesini sağlar ve hakemleri gizli tutar.
Editörler, “Turnitin” intihal programı aracılığıyla makalelerin intihal durumu ve yayımlanmamış özgün araştırmalar olup olmadığını sağlar.
5. İntihal Politikası
Dergimize gelen her çalışma, Turnitin vb. intihal analiz programlarında yazar tarafından taranmalı ve gerekli dosyalar kısmında yüklenmelidir. Editörlerin, hakemlerin ve yazarların, uluslararası yayın etik kurallarına uyması ve makalelerin yazım kurallarına uyumlu olması zorunluluğu vardır.
Deneysel Araştırmalar Etik Kuralları
Deneysel Araştırmalarda; Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermek Deneysel Araştırma Etik Kuralları bağlamında zorunludur. Deneysel araştırma kapsamında deneylerde ekolojik dengeye ve hayvan sağlığına zarar vermeme dergimizin temel ilkesidir. Bu kapsamda yapılacak çalışmalar için gerekli etik izinler ilgili resmi kuruluşlardan alınarak makalenin dergimize gönderilmesi sürecinde ilgili dosyaya eklenmelidir. Bu konuda bütün sorumluluk yazardadır.
Makalelerin Yayımlanmasını Engelleyen Önemli Hususlar!
1. İntihal tarama sonucunun yüksek çıkması
2. Editörler Kurulunun uygun görmemesi
3. Yazar ORCID tahsis numarasının olmaması
4. Makalenin dergi yazım kurallarına uygun hazırlanmaması
5. Türkçe ve İngilizce başlık ile özetin olmaması veya düzgün hazırlanmaması
6. Editörler Kurulu’nun özel kararı dışında, yazarın yılda iki (her sayıda birden fazla olmayacak şekilde) makale sayısını aşması
7. Editör ön incelemesinde makalenin içerik, düzen, yöntem, tartışma, kaynakça, dil vb. bakımından yetersiz görülmesi
8. Etik kurulu belgesi gereken çalışmalarda gerekli belgenin yüklenmemesi ve etik kurulu belgesine ilişkin durumun materyal ve metod bölümünde belirtilmemesi
9. Derginin yayım sürecine girmesine kadar değerlendirme süreci tamamlanamayan makaleler değerlendirme/revizyon süreci tamamlanıncaya dek yayımlanamaz.
Ücret Politikası
Ücret gerektirmez (makale gönderme ücreti veya işlem ücreti yoktur)
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.