Cilt: 15 Sayı: 2, 30.12.2022

Yıl: 2022

Makaleler

Yayın hayatına 2008 yılında başlayan International Journal of Social Inquiry, Haziran ve Aralık olmak üzere yılda iki sayı olarak yayımlanan uluslararası hakemli akademik bir dergidir. Online ortamda yayımlanan dergi, Sosyal Bilimler alanında farklı disiplinlerde üretilen Türkçe ve İngilizce makaleleri yayımlayarak Türkiye’de ve dünyada bu alanda yapılmış çalışmalara katkı sağlama amacı taşımaktadır. 

Dergide sosyal bilimler kapsamına giren konulardaki özgün ve nitelikli makaleler, kitap tanıtımı ve eleştirileri ile örnek olay çalışmaları yayımlanabilir. IJSI arkeoloji, coğrafya, edebiyat, ekonomi, felsefe, işletme, kamu yönetimi, maliye, ekonometri, psikoloji, sanat tarihi, sosyoloji, tarih, uluslararası ilişkiler, güzel sanatlar gibi sosyal, beşeri ve iktisadi disiplinler ve disiplinler arası bilimsel araştırma, derleme ve olgu sunumlarının ele alındığı makaleleri yayımlamaktadır. Dergi, lisans ve lisansüstü öğrencilerinin nitelikli çalışmalarına da açıktır. Türkçe ve İngilizce dillerinde yayım yapan dergiye gönderilen makaleler yayın kurulu tarafından biçim ve içerik yönünden incelendikten sonra hakemlere gönderilir. Bu amaçla her yazı alanıyla ilgili iki hakemin değerlendirilmesine sunulur. Hakemlerden biri olumsuz görüş bildirirse makale üçüncü bir hakem tarafından değerlendirilir. 

YAZAR REHBERİ
  • Uluslararası hakemli bir dergi olan International Journal of Social Inquiry (IJSI) yılda 2 kez (Haziran ve Aralık aylarında) yayımlanır.
  • Dergiye gönderilecek yazılar; makale, kitap tanıtımı, eleştiri ve örnek olay çalışmalarını içermektedir. Bu yazılar daha önce başka bir dergi vb. çalışmada yayımlanmamış ve yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır.
  • Yazılar Türkçe ve İngilizce dillerinde olabilir.
  • Dergiye gönderilen yazıların ilk değerlendirmesi yayın kurulu tarafından dergi yazım kurullarına uygunluğu bakımından yapılır. Uygun bulunan çalışmalar uluslararası kabul gören benzerlik tarama programlarınca (akademik kurallara uygun bir biçimde atıf yapılan bire bir alıntılar ve kaynakça dışarıda tutularak) taranır. % 15’den fazla benzerlik tespit edilen çalışmalar hiçbir işlem yapılmadan, tarama sonuç raporu ile birlikte sorumlu yazara geri gönderilecektir.
  • Değerlendirme sürecinin başlatılmasına uygun bulunan çalışma 2 hakeme gönderilir. Hakemlerden gelecek raporlar doğrultusunda yazının yayımlanmasına (kabul), rapor çerçevesinde düzeltilmesine (düzeltme), yazının geri çevrilmesine (ret) veya üçüncü bir hakeme gönderilmesine karar verilir ve durum sorumlu yazara en kısa sürede bildirilir. Düzeltme kararı alınması halinde yazar(lar)a 1 ay süre verilmektedir.

YAZIM KURALLARI

Anlatım ve Üslup

  • Çalışma Türkçe veya İngilizce dillerinde yazılabilir.
  • Cümleler dil bilgisi ve imla kurallarına uyularak yazılmalıdır.
  • Türkçe makalelerde imla ve noktalama kuralları için Türk Dil Kurumu’nun Güncel Türkçe Sözlük ve/veya Büyük Türkçe Sözlük’ü ile Türkçe Yazım ve İmla Kılavuzundan yararlanılmalıdır. İlgili sözlükler ile Kılavuza Türk Dil Kurumunun web sitesinden (http://www.tdk.gov.tr) ulaşılabilir. İngilizce makalelerde ise Longman Dictionary of Contemporary English, Oxford Advanced Learner’s Dictionary, Cambridge Advanced Learner’s Dictionary kaynaklarından yararlanılabilir (Bkz http://www.ldoceonline.com/ https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/ https://dictionary.cambridge.org)
Başlıklar
  • Çalışma konusuna uygun bir makale başlığı seçilmelidir. Makalenin Türkçe ve İngilizce başlığına (Özden/Abstract'tan önce) yer verilmelidir.
  • Makale 'giriş' kısmından başlayarak sonuç dahil olmak üzere (1, 2, 3...) şeklinde numaralandırılmalıdır.  
  • Başlıklar sola hizalı olmalıdır.
  • Metindeki tüm başlıklar cümle formatında (sadece baş harfler büyük) ve koyu gösterilmelidir.
  • Başlıkların numaralandırılması aşağıdaki gibi olmalıdır:

1. Giriş

2. Ana Başlık

2.1 İkinci Düzey Alt Başlık

2.1.1 Üçüncü Düzey Alt Başlık

3. Ana Başlık

               .....

Yazar ve İletişim Bilgileri
  • Makale başlığından hemen sonra yazar/yazarların adı soyadı belirtilmelidir. Atıf/kaynakça kuralları açısından önem taşıdığı için yazar ismi/isimleri küçük, soyad(lar) büyük harflerle yazılmalıdır.
  • Yazar/yazarların adı ve soyadından sonra yıldız işaretli dipnot oluşturulmalı ve yazar/yazarların (varsa) unvanları, bağlı bulunduğu kurum/üniversite bilgileri, e-posta adresleri ve ORCID numaraları belirtilmelidir. ORCID numarası olmayan yazarlar https://orcid.org web sitesinden numaralarını almalıdırlar.
  • Çok yazarlı makalelerde, yazarlardan bir tanesi sorumlu yazar olarak belirtilmeli ve makale sorumlu yazar tarafından sisteme yüklenmelidir. Sorumlu yazarın ilk yazar olma zorunluluğu yoktur.
Öz / Abstract
  • Türkçe makalelerin başında biri Türkçe 'Öz' diğeri İngilizce 'Abstract' yer almalıdır. Öz ve Abstract (her biri) 150 - 200 kelime arasında olmalıdır. Abstract öncesi makalenin İngilizce başlığı da belirtilmelidir. 
  • İngilizce makalelerin başında İngilizce 'Abstract' (150-200 kelime) yer almalıdır.  Türkçe 'Öz' (150-200 kelime) sadece Türkçe bilenlerden talep edilmektedir.

Anahtar Kelimeler
  • Türkçe ve İngilizce öz (abstract) kısmından sonra yapılan çalışmanın ilgi alanını tespite yönelik 5 kelimeden oluşan anahtar kelimeler Türkçe ve İngilizce (keywords) verilmelidir.
Bilim Alanı Kodu (JEL KODU)
  • İktisat alanını doğrudan/dolaylı olarak ilgilendiren makaleler için yazar(lar) 3 jel kodu (jel code) belirtmelidirler. Jel kodlarına şu web adresinden ulaşılabilir: http://www.aeaweb.org/jel/guide/

Genişletilmiş Özet / Extended Abstract
  • Türkçe yazılmış makalelerde 600-800 kelime arası bir İngilizce genişletilmiş özet (extended abstract) yer almalıdır. Genişletilmiş özet sadece çalışmayı tanıtan bir özet olmayıp çalışmanın amacı, yöntemi, bulguları, sonuç ve varsa önerileri içermelidir. Genişletilmiş özete kaynakçadan sonra yer verilmelidir. İngilizce makalelerde genişletilmiş özet istenmemektedir.

Metin
  • Makale metni 8000 kelimeyi geçmemelidir.
  • Özel semboller haricinde, “Times New Roman” karakteri kullanılmalıdır.
  • Metin MS Word formatında 1.5 satır aralığında ve 12 punto olmalı; Özetler, denklem, kaynakça ve açıklama dipnotları tek satır aralığında 10 punto harf büyüklüğünde yazılmalıdır.
  • Metin içinde kısaltma kullanılacaksa kısaltmalar ilk kullanıldığında açılımından sonra parantez içerisinde gösterilmelidir. Örneğin: Devlet Planlama Teşkilatı (DPT). 

Tablolar, Şekil ve Grafikler
  • Tüm tablo, şekil ve grafikler normal rakamlarla numaralandırılmalıdır (Şekil 1 / Tablo 1 / Grafik 1, Şekil 2 / Tablo 2 / Grafik 2 gibi).
  • Tablo ve şekillerin başlıkları, tablo ve grafiklerin üstünde yer almalıdır. Tablo ve şekillerin başlıkları tek satır aralığında ve 10 puntoda yazılmalıdır.
  • Makalede kullanılan tablo şekil ve grafikler yazarın kendisine ait değilse mutlaka kaynağı, tablo, şekil ve grafiklerin alt kısmında gösterilmelidir.
  • Tablolar resim formatında değil, yeniden düzenlenebilir olmalıdır.
  • Tablo ve şekiller için notlar, * (yıldız) simgesi ile gösterilerek 10 punto harf büyüklüğü ile yazılmalıdır.

Formül ve Denklemler

  • Formüller sola hizalı olarak ve numaralandırılarak yazılmalıdır. Denklemler (1), (2), (3)… şeklinde numaralandırılmalı ve 10 punto harf büyüklüğünde yazılmalıdır.

İstatistikler

  • 'Ortalama', 'standart sapma' gibi istatistiksel değerleri ifade etmek için APA'nın belirlemiş olduğu sembol ve kısaltmalar kullanılır. Örneğin standart sapma için SD,  standart hata için SE, aritmetik ortalama için M (ya da X̄), beta için β, alfa için α. Bu ifadeler diğer kısaltmalar gibi değildir ve ne anlama geldikleri parantez içinde verilmez. Yani şu şekilde kullanmayınız: (SE = standart hata). Bu terimler cümle içinde genel ifadelerle geçiyorsa kısaltma yerine terimi kullanınız. Örneğin cümle içinde 'ortalama değerlerin anlamı...' ifadesini 'M'lerin anlamı...' şeklinde kullanmayınız. İstatistiksel değeri ifade etmek için ise M = 8.51, n = 15 şeklinde semboller kullanınız (ortalama = 8.51 değil). 
  • ANCOVA, ANOVA, CFA, BIC, CFA, CI, NFI, RMSEA, SEM, SRMR gibi istatistiksel kısaltmaların ise yukarıdaki sembollerden farklı olarak ilk kullanıldığı yerde açılımının verilmesi gereklidir. 
  • İstatistiksel değer 1'i geçebiliyorsa 1'in altındaki sayılarda 'sıfır' ve 'nokta' kullanınız: F(2, 15) = 0.43,  t(20) = 0.52
  • İstatistiksel değer 1'i geçemiyorsa 'sıfır' kullanmayınız:  p=.015

Detaylı bilgi için 7. Sürüm APA Kılavuzunun 6. Bölümüne bakabilirsiniz.

Metin İçi Atıf Yazım Kuralları
  • Yazar(lar), metin içi atıf yapmada Amerikan Psikoloji Birliğinin (APA) 7. Sürüm Yayın Kılavuzuna uymalıdır. Bkz.

American Psychological Association. (2020). Publication manual of the American Psychological Association (7th ed.).
https://doi.org/10.1037/0000165-000

  • APA Klavuzu, metin içi atıflarda parantez yöntemini '(Yazar Soyadı, Tarih)' ya da 'Yazar Soyadı (Tarih)' şeklinde bir gösterimi benimser.
  • Bir alıntı yapıldıktan sonra cümle sonunda atıf yapılırsa ‘(Soyad, Tarih)’ kullanılır:

Örnek: Geleneksel bütçenin temel hedefi, yürütme organının bütçe kanununa ne kadar uygun harcama yaptığını kontrol etmektir (Altuğ, 2020).

Örnek: Yazında program bütçe sisteminin güçlü yönlerini vurgulayan çok sayıda çalışma bulunmaktadır (Altuğ, 2020; Axelrod, 1995; Coşkun, 1997; Dicle, 1973; Edizdoğan & Çetinkaya, 2021).   

  • Eğer alıntı ile birlikte bilginin kaynağı olan yazar ön plana çıkarılmak isteniyorsa genelde cümle başında olmak üzere ‘Soyad (Tarih)’ kullanılır.

Örnek: Altuğ'un (2020) belirttiği gibi program bütçe sistemi, geleneksel bütçeye göre birçok üstünlüğe sahip bir sistemdir.   

  • Ana kural olarak cümleler, alıntılandığı kaynağa sadık kalınmak üzere yazar(lar)ın kendi ifadeleriyle alıntılanır (dolaylı aktarma). Bu durumda sayfa numarası gösterilmesi gerekmez. Bununla birlikte okuyucuya yardımcı olmak amacıyla sayfa numarası da verilebilir (American Psychological Association, 2020, s. 282):

Örnek: Marmara bölgesinden on dört belediyenin verilerini inceleyen bir makalede belediyelerin mali açıdan merkezi idareye oldukça bağlı oldukları sonucuna ulaşılmıştır (Çetinkaya, 2019, s. 22). 

Örnek: Çetinkaya (2019), Marmara bölgesinden on dört belediyenin verilerini inceleyerek belediyelerin mali açıdan merkezi idare oldukça bağlı oldukları sonucuna ulaşmıştır (s. 22). 

  • Makul düzeyde doğrudan alıntılanan kelime ya da cümleler ise çift tırnak içinde yazılır ve bu bilgilerin alındığı sayfa numarası da '(Akçay, 2020, s. 9)' şeklinde gösterilir. Eğer doğrudan alıntı 40 kelimeyi geçiyorsa (blok alıntı) ayrı bir paragraf halinde gösterilmelidir.

Doğrudan alıntıya örnek 1:    Performans bütçe sistemi, "idarenin ne satın aldığı veya kiraladığından önce ne yaptığı ve neyi başardığının ön plana çıktığı" bir sistemdir (Altuğ, 2020, s. 34). 

Doğrudan alıntıya örnek 2:   Altuğ'un (2020) belirttiği gibi performans bütçe sistemi, "idarenin ne satın aldığı veya kiraladığından önce ne yaptığı ve neyi başardığının ön plana çıktığı" bir sistemdir (s. 34).  

Yazar Sayısına Göre Örnekler:

―Tek yazarlı eser: (Tezcan, 2014), (Giray, 2010a), (Eryiğit, 2021, s. 5), (Yıldız, 2012, ss. 58-59)

―İki yazarlı eser: (Özdal & Karaca, 2015), (detaylı bilgi için bkz Erdem & Şenyüz, 2017)

―Üç ve daha çok yazarlı eser: (Özen vd., 2010), (Özen vd., 2010, ss. 12-13)

―Yazar kurum ise: (Devlet Planlama Teşkilâtı [DPT], 2019);     ikinci vd atıflar (DPT, 2019)

―Soyadları aynı iki yazar: (F. Eryılmaz, 2020; M. Eryılmaz, 2021)

―İkincil kaynak: Samuelson (1954, aktaran Batırel, 2007),    Samuelson (1954) tam kamusal hizmetlerin niteliklerini şu şekilde açıklamıştır (aktaran Batırel, 2007): 

Not: İkincil kaynağa çok sınırlı hallerde başvurulabilir. Bu tür bir kullanımda kaynakçada sadece aktaran/ikincil kaynağa yer verilir.

Kaynakça Yazım Kuralları

  • Yazar(lar), kaynakçayı yazarken Amerikan Psikoloji Birliğinin (APA) 7. Sürüm Yayın Kılavuzuna uymalıdır. Bkz.

American Psychological Association. (2020). Publication manual of the American Psychological Association (7th ed.).
https://doi.org/10.1037/0000165-000 

  • Kaynakça, metin içinde atıf yapılan kaynakların tamamını içermelidir.
  • Kaynakça, yazar soyadına göre alfabetik olarak sıralanmalıdır.
  • Süreli yayınlar ve derleme kitaplardaki bölümler için sayfa numaraları belirtilmelidir.


―Kitaplar
Altuğ, F. (2020). Kamu bütçesi (2. bs). Beta Basım A.Ş. [Sadece yayınevi yazılır, yer yazılmaz. Eserin ilk kelimesi hariç küçük harfler kullanılır - özel isim hariç]

Bulutoğlu, K. (2008). Kamu ekonomisine giriş: Demokraside devletin ekonomik bir kuramı (7. bs). Maliye ve Hukuk Yayınları.

Moses, J. W., & Knutsen, T. L. (2019). Ways of knowing: Competing methodologies in social and political research (3rd ed.). Red Globe Press.

―Makaleler

Özçelik, T. G. (2021). Yerel demokraside temsil ve katılım. International Journal of Social Inquiry, 14(2), 715-739. http://doi.org/10.37093/ijsi.992260 [doi varsa bu şekilde yazılır, cilt no italik, sayı parantez içinde normal]

Faber, B., Budding, T., & Gradus, R. (2020). Assessing social media use in Dutch municipalities: Political, institutional, and socio-economic determinants. Government Information Quarterly, 37(3), 101484. https://doi.org/10.1016/j.giq.2020.101484

―Kitap Bölümü

Dumlupınar, S. (2019). Bütçe hakkının tesis edilmesinde kesin hesap bütçesi, değerlendirmeler ve öneriler: Türkiye örneği. İçinde S. A. Oktar & Y. Taşkın (Ed.), Maliye Araştırmaları 3 (ss. 153-174). Onikilevha.


―Tebliğler (Kitapta Yayımlanmış)
Keleş, R. (2013). Kent ekolojisi kavramı. İçinde H. Ertürk, N. Dostoğlu & N. Sam (Ed.), Cumhuriyet döneminde Bursa'da kentleşme sempozyumu bildiriler kitabı (ss. 3-11). Uludağ Üniversitesi Yayınları.

―Çeviri Eserler

Stiglitz, J. E. (2014).  Eşitsizliğin bedeli: Bugünün bölünmüş toplumu geleceğimizi nasıl tehlikeye atıyor? (O. İşler, Çev.). İletişim Yayınları. (Orijinal çalışmanın yayımlanma tarihi 2012).

     Metin içinde bu esere atıf örneği (Stiglitz, 2012/2014)


―Bir Veri Tabanından Ulaşılan Tezler

Alay, B. (2021). X, Y ve Z kuşağı çalışanlarının motivasyon araçları arasındaki farklılıklar (Yayın No. 691258) [Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.


―Veri Tabanı Dışında Açık Erişimli Tezler

Araz, C. (2019). Duygusal zekânın koçluk tarzı liderlik üzerindeki etkisi [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Hacettepe Üniversitesi Açık Erişim Sistemi.
     http://hdl.handle.net/11655/7791 


―Sadece İlgili Kurumdan Basılı Temin Edilebilen (Yayımlanmamış) Tezler

Erdem, M. (1986). Türkiye'de vergi kaçakçılığının önlenmesinde vergi denetiminin etkinliğinin sağlanması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.


Yazarı Kurum/Birim Olan Raporlar 
Devlet Planlama Teşkilatı. (2005). Ekonomik ve sosyal göstergeler (1950-2004). DPT Yayınları

Türkiye İstatistik Kurumu. (2020). Çalışan çocuk istatistikleri 2019 temel bulgularhttps://biruni.tuik.gov.tr/yayin/views/visitorPages/index.zul 


―Yazarı Birey(ler) Olan Kurum Raporları 
Akkoç, Y. S., Çiftçi, V., Koşal, T., Üncü, H., & Düzgün, D. (2020). Aile içi ve kadına yönelik şiddetin önlenmesi. T.C. İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı. 

https://www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/IcSite/mulkiyeteftis//inc_arst_rapor/Aile-ici-ve-kadina-yonelik-siddet.docx 

Sherwood, M. (2015). Medium-term budgetary frameworks in the EU member states (Discussion Paper No. 021). European Commission Directorate-General for Economic and Financial Affairshttps://ec.europa.eu/info/sites/default/files/dp021_en.pdf  


―Yıllık Raporlar

T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2021). 2020 yılı genel faaliyet raporuhttps://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/06/Genel-Faaliyet-Raporu-2020.pdf 


―Resmi Gazete / Mevzuat
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (2003). Kanun No. 5018, T.C. Resmi Gazete. Yayım 24.12.2003. Sayı 25326.

―Ansiklopedi Maddesi

Peters, M. A. (Ed.). (2017). Social Issues. In Encyclopedia of Educational Philosophy and Theory (ss. 2181-2181). Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-287-588-4_100993


―Gazete Yazısı

Ekber, A. E. (2021, Ekim 19). Tarımsal üretimde darboğaza karşı kooperatifler desteklenmeli. Dünya Gazetesihttps://www.dunya.com/kose-yazisi/tarimsal-uretimde-darbogaza-karsi-kooperatifler-desteklenmeli/637015 

     Metin içinde bu esere atıf örneği (Ekber, 2021)


Teşekkür Yazısı

  • Çalışmaya destek olan kurum ve kişiler varsa bunlara ilişkin teşekkür yazısı yazılabilir.
  • Teşekkür yazısı, makalenin ilk sayfasında dipnot olarak verilebileceği gibi kaynaklar kısmından önce ayrı bir başlık altında da verilebilir.


Makale Gönderimi
  • Yazılar word (.docx) formatında DergiPark makale gönderim sistemi aracılığı ile yüklenmelidir. 
  • Dergimizde çift taraflı kör hakem süreci işletildiğinden çalışmanız metninde yazar(lar)ın kimliğini ortaya koyan ifadelere yer vermediğinizi kontrol ediniz. Örneğin çalışma metninde/açıklama notlarında 'Bu konuyu ayrıntılı incelediğimiz bir eserimiz bulunmaktadır (Bkz. Soyad, Tarih)' gibi ifadelere yer vermeyiniz.   
  • Makale gönderimi sırasında, yazarlarca usule uygun doldurularak imzalanmış telif hakları anlaşması ve menfaat çatışması beyanı formu ile yazar katkı beyanı formunun (tek yazarlı çalışmalar dahil) sisteme yüklenmesi istenmektedir. Bu formlarda gerektiğinde Editörün sorumlu yazarla iletişim kurabilmesi için sorumlu yazarın cep telefonu numarasını da bildirmesi rica olunur. Kişiye özel bu bilgi makale yayımlanırken kesinlikle kullanılmayacaktır. 


Telif Hakkı Düzenlemesi
  • Yazarlar dergide yayınlanan çalışmalarının telif hakkına sahiptirler. IJSI'deki yayınlar Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansına sahiptir (Bkz. https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr). Bu lisans eserin her boyut ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenleme, dönüştürme ve eserin üzerine inşa etme dâhil adapte edilmesine izin verir. Ancak eser ticari amaçlarla kullanılamaz.


Gizlilik Beyanı
  • Bu dergide yer alan isim ve adresler sadece derginin belirtilen amacı için kullanılacaktır. Başka bir amaç ve başka bölümde kullanılmayacaktır. 

Etik İlkeler ve Yayın Politikası
International Journal of Social Inquiry (IJSI) Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü tarafından yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Dergi her yıl Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere iki sayı olarak yayınlanmaktadır. IJSI arkeoloji, coğrafya, edebiyat, ekonomi, felsefe, iktisat, işletme, kamu yönetimi, maliye, psikoloji, sanat tarihi, sosyoloji, tarih, uluslararası ilişkiler, güzel sanatlar olmak üzere sosyal, beşeri ve iktisadi disiplinler ve disiplinler arası bilimsel araştırma, derleme ve olgu sunumlarının ele alındığı makaleleri yayınlamaktadır. Böylelikle derginin geniş çapta yazar ve okuyucu kitlesine ulaşması hedeflenmektedir.
Derginin yayınlanması sürecinde yer alan editör(ler), editör yardımcıları, bilimsel komite, hakemler ve yazarların bilimsel yayınlarda gözetilmesi gereken etik yazım ve davranış kurallarına uymaları gerekmektedir.
Dergide, Yüksek Öğretim Kurulu’nun Yüksek Öğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi ve COPE (Committee on Publication Ethics)’nin Editör ve Yazarlar için Uluslararası Standartları dikkate alınarak bu standart ve kurallara uygun yayınlar yapılmaktadır (Bkz. https://publicationethics.org).

Editörlerin Etik Sorumlulukları
• Editörler bir makaleyi kabul etmek ya da reddetmek için tüm sorumluluğa ve yetkiye sahiptir.
• Editörler kabul ettiği ya da reddettiği makaleler ile ilgili çıkar çatışması/çakışması içerisinde olmamalıdır.
• Sadece alana katkı sağlayacak makaleler kabul edilmelidir.
• Hatalar bulunduğu zaman düzeltmenin yayınlanmasını ya da geri çekilmesini desteklemelidir.
• İntihal/sahte veriye engel olmalıdır.
• Editörler ve Yayın Kurulu dergiyle ilişkili bilimsel içerik ve yazım kurallarıyla ilgilenmelidir.
• Editörler, araştırma suistimalinin meydana geldiği yerlerde makalelerin yayınlanmasını belirlemek ve önlemek için makul adımları atacaklardır.

Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Hakem değerlendirmesi, alanında uzman olan kişilerden, dergiye yayımlanmak üzere gönderilen makaleler hakkında tavsiye almak olarak tanımlanmaktadır.
• Hakemlerin kararları objektif ve tarafsız olmalıdır.
• Hakemlerin araştırma/yazar/araştırmaya fon sağlayanlar ile çıkar çatışması/çakışması olmamalıdır.
• Hakemler, yayınlanmış ama makalede henüz atıfta bulunulmamış eserleri belirtmelidir.
• Hakemler incelenen makaleleri gizli tutmalıdır.
• Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz; makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar editörler tarafından yazar(lar)a iletilir.
• Hakemlerin değerlendirdikleri makalelere ilişkin “Hakem Değerlendirme Formu”nu doldurmaları gerekmektedir. Hakemlerin değerlendirdikleri makalenin yayınlanabilir olup olmadığına ilişkin kararları ile kararlarına ilişkin gerekçelerini/önerilerini de bu formda belirtmeleri gerekmektedir.
• IJSI’da yayınlanmak üzere gönderilen bir makale en az iki hakem tarafından değerlendirilmektedir.
• IJSI’da hakem değerlendirmesi sürecinde hakemlerin yazarların isimlerini görmediği yazarların da hakemlerin isimlerini bilmediği çift yönlü kör (double blind) hakemlik uygulanmaktadır.
• Yayımlanmak üzere gönderilen makale hakem değerlendirmesine tabi tutulduktan sonra gerek görülen hallerde bilimsel kurul tarafından da incelenmektedir. Hakemlerden ve/veya bilimsel kuruldan gelecek yorum ve değerlendirmeler yazarlara iletilir ve gerektiğinde yazardan makalesini gözden geçirmesi ve düzeltmeler yapması istenebilmektedir.
• IJSI, hakemlere makale değerlendirme işlemlerine yönelik olarak hiçbir aşamada ücret ödememektedir.

Yazarların Sorumlulukları

• Kaynakça listesi eksiksiz olmalıdır.

• İntihal ve sahte veriye yer verilmemelidir.

• Aynı araştırmanın birden fazla dergide yayınlanmasına teşebbüs edilmemelidir.

• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alındığı belirtilmelidir. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir.

• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar; İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması; İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar; Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar; Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar etik kurul izni gerektirir (Bkz. https://trdizin.gov.tr/sikca-sorulan-sorular).

• Etik Kurul izni gerektiren tüm çalışmalarda verilerin toplanma yılına bakılmaksızın bu izin aranmaktadır.

• Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda etik kurul onayı alınmış olmalı ve belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde, ayrıca makalenin ilk/son sayfalarından birinde yer verilmelidir.

• Bilim araştırma ve yayın etiğine uymalıdır.  YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi, Madde 4’e göre bilim araştırma ve yayın etiğine aykırı eylemler şunlardır:

a) İntihal: Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak,
b) Sahtecilik: Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek,
c) Çarpıtma: Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek,
ç) Tekrar yayım: Bir araştırmanın aynı sonuçlarını içeren birden fazla eseri akademik yükselmelerde ayrı eserler olarak sunmak,
d) Dilimleme: Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak akademik yükselmelerde ayrı eserler olarak sunmak,
e) Haksız yazarlık: Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek,
Diğer etik ihlal türleri şunlardır:
a) Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek,
b) Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tez veya çalışmaları, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanmak,
c) İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek,
ç) İnsanlarla ilgili biyomedikal araştırmalarda ve diğer klinik araştırmalarda ilgili mevzuat hükümlerine aykırı davranmak,
d) İncelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri eser sahibinin açık izni olmaksızın yayımlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak,
e) Bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak,
f) Dayanaksız, yersiz ve kasıtlı olarak etik ihlal isnadında bulunmak,
g) Bilimsel bir çalışma kapsamında yapılan anket ve tutum araştırmalarında katılımcıların açık rızasını almadan ya da araştırma bir kurumda yapılacaksa ayrıca kurumun iznini almadan elde edilen verileri yayımlamak,
h) Araştırma ve deneylerde, hayvan sağlığına ve ekolojik dengeye zarar vermek,
ı) Araştırma ve deneylerde, çalışmalara başlamadan önce alınması gereken izinleri yetkili birimlerden yazılı olarak almamak.
i) Araştırma ve deneylerde mevzuatın veya Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin ilgili araştırma ve deneylere dair hükümlerine aykırı çalışmalarda bulunmak.
j) Araştırmacılar ve yetkililerce, yapılan bilimsel araştırma ile ilgili olarak muhtemel zararlı uygulamalar konusunda ilgilileri bilgilendirme ve uyarma yükümlüğüne uymamak,
k) Bilimsel çalışmalarda, diğer kişi ve kurumlardan temin edilen veri ve bilgileri, izin verildiği ölçüde ve şekilde kullanmamak, bu bilgilerin gizliliğine riayet etmemek ve korunmasını sağlamamak,
l) Akademik atama ve yükseltmelerde bilimsel araştırma ve yayınlara ilişkin yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunmak.

• Yazarların kullandığı fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet etmesi gerekmektedir. Yazarlar, basılı ya da elektronik formatta resimler, tablolar ya da diğer her türlü içerik dahil olmak üzere, daha önce yayınlanmış içeriği kullanırken telif hakkı sahibinden izin almalılardır. Bu konudaki tüm hukuki, mali ve cezai sorumluluk yazarlara aittir.

• Yazarlar hakem değerlendirme sürecine katılmakla yükümlüdür.

• Birden çok yazarın olduğu makalelerde tüm yazarların araştırmaya önemli ölçüde katkıda bulunmuş olmaları beklenmektedir. Yazar(lar), makalelerinde yararlandıkları kaynaklara doğru biçimde atıf yapmalı ve derginin belirlemiş olduğu ‘Yazarlara Notlar (Yazım Kuralları ve Kaynak Gösterme Biçimleri)’ne uygun olarak makalelerini hazırlamalılardır.

• Tüm yazarlar, hataların geri çekilmesini veya düzeltilmesini sağlamakla yükümlüdür.

• Makaleler IJSI dışında bir dergiye eş zamanlı olarak yayınlanmak üzere gönderilmemelidir. Başka bir yerde yayımlanan makalelerin çevirileri IJSI’da yayınlanmak üzere kabul edilmez.

• Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkıları belirtilmelidir.

• Makale yazarın yüksek lisans veya doktora tezinden ya da bir projeden üretilmişse bu durum makalede belirtilmelidir.

• IJSI, yazar/yazarlardan yayın işlemlerine yönelik olarak hiçbir aşamada ücret almamaktadır.

• Yazar(lar), makalelerini dergiye gönderirken “Telif Hakkı Anlaşması ve Menfaat Çatışması Beyanı" ile "Yazar Katkı Beyanı" formlarını imzalı şekilde sisteme yüklemelidirler. Ayrıca Etik Kurul İzni gerektiren çalışmalarda onay yazısı ek dosya olarak sisteme yüklenmelidir.

Gizlilik Beyanı
Tüm veriler (isim, elektronik posta adresleri, telefon numaraları gibi kişisel bilgiler) yalnızca derginin bilimsel çalışmaları için kullanılır. Bu veriler, başka bir amaç için kullanılmaz, üçüncü kişilerle paylaşılmaz.

Telif Hakkı ve Lisanslama
IJSI, yayınladığı makaleler için yazarlardan herhangi bir telif ücreti almaz yahut yazarlara herhangi bir telif ücreti ödemez. Yazarlar dergide yayınlanan çalışmalarının telif hakkına sahiptirler. IJSI'deki yayınlar Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansına sahiptir (Bkz. https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr). Bu lisans eserin her boyut ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenleme, dönüştürme ve eserin üzerine inşa etme dâhil adapte edilmesine izin verir. Ancak eser ticari amaçlarla kullanılamaz.

Açık Erişim Bildirimi

IJSI, açık erişimli bir e-dergidir ve Budapeşte Açık Erişim Girişiminin açık erişim tanımını benimsemektedir (Bkz. https://www.budapestopenaccessinitiative.org). 'Açık erişim' ile IJSI'deki makalelerin halka açık internet üzerinden ücretsiz bir şekilde erişilebilir olmasını kastediyoruz. Böylece herhangi bir kullanıcı makaleleri ücretsiz bir şekilde okuma, indirme, kopyalama, dağıtma, yazdırma, arama, makalelere link verme ve indeksleme için tarama fırsatına sahip olmaktadır.


İntihal Denetimi

Uygun bulunan çalışmalar uluslararası kabul gören benzerlik tarama programlarınca, akademik kurallara uygun bir biçimde atıf yapılan bire bir alıntılar, kaynakça ve dipnot dışarıda tutularak, taranır. %15’den fazla benzerlik tespit edilen çalışmalar hiçbir işlem yapılmadan, tarama sonuç raporu ile birlikte yazar / yazarlarına geri gönderilecektir. İntihal denetimi iThenticate yazılımı aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

Arşivleme
IJSI’nın 2018 yılına kadar olan sayıları, Bursa Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Fuat Sezgin Merkez Kütüphanesi’nde ve çeşitli kütüphanelerde basılı olarak bulunmaktadır. Derginin elektronik hâli ise 2008 yılından itibaren Dergi Park’ta ve indekslerde arşivlenmektedir. 

Makale gönderim/süreç işletimi ücretsizdir.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

26134  26133  Bu sitedeki eserler Creative Commons Attribution 4.0 International license ile lisanslanmıştır.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------