Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

SEFAD, nitelikli bilimsel çalışmaları araştırmacıların hizmetine sunarak alanındaki akademik bilgi birikimini artırmayı amaçlamaktadır.

http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/about/submissions#authorGuidelines

YAYIN ETİĞİ

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi (SEFAD) (E-ISSN 2458-908X), ilgili disiplinde kriteleri karşılayan özgün bilimsel makalelerin yayımlandığı hakemli, akademik bir dergidir. SEFAD’ın etik beyanı COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors ve COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors esaslarına dayanılarak hazırlanmıştır. Daha ayrıntılı bilgi için https://publicationethics.org/ adresinden adı geçen kaynaklara müracaat edilebilir.

Bu belgede SEFAD’ın yayımcısı, editör ve alan editörlerinin, hakemlerin ve yazarların uyması gereken etik sorumluluklar belirtilmiştir. Tüm paydaşların bu etik ilkeleri takip etmesi beklenmektedir.

1. YAYIMCININ ETİK SORUMLULUKLARI

SEFAD, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi tarafından yayımlanan bilimsel ve akademik bir dergidir. Adı geçen kurum adına derginin resmî imtiyaz sahibi, aşağıdaki etik sorumlulukları yerine getirmekle yükümlüdür:

Editöryal Bağımsızlık
 Yayımcı, SEFAD editörünün ve alan editörlerinin makale kabulünden yayıma kadar olan bütün süreçlerde editöryal kararlarında bağımsız hareket etmesini garanti eder.
 Yayımcı veya dışardan herhangi bir fail editöryal bağımsızlığa aykırı bir talepte bulunamaz, yayım sürecine müdahale edemez.

Fikrî Mülkiyet ve Telif Hakkı
Yayımcı, SEFAD’da yayımlanan her makalenin fikrî mülkiyet ve telif hakkını korur. Bununla birlikte yayımlanmış her makalenin kaydını sağlamakla yükümlüdür.

Dergi İçeriğine Erişim
 Yayımcı, Açık Erişim ilkesi doğrultusunda SEFAD’da yayımlanan tüm makalelere kalıcı ve ücretsiz olarak erişim sağlamayı taahhüt eder.
 Makale başvurusu ve yayımı sürecinde yazarlardan maddî ve manevî herhangi bir karşılık talep etmez.

Yayımların Arşivlenmesi
Yayımcı, çevrimiçi içeriğin arşivlenmesi ve korunması için gerekli tedbirleri alır.




Etik İhlalin Önlenmesi
 Yayımcı, editörler ile birlikte her türlü bilimsel suistimal ve intihal durumunda gerekli tedbiri almakla yükümlüdür.
 Etik ihlal yapıldığının tespiti hâlinde mümkünse bu ihlalin giderilmesi, mümkün değilse düzeltme yayımlanması veya ilgili makalenin yayımdan çekilmesi gibi çözüm yollarına başvurabilir.
2. EDİTÖRLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
SEFAD’ın editörü ve alan editörleri aşağıda belirtilen etik sorumlulukları yerine getirmekle yükümlüdür:

Yayım Kararı
 SEFAD’a gönderilen makalelerin hangilerinin yayımlanacağına karar vermek editörlerin sorumluluğundadır.
 Gönderilen makaleler araştırmaya dayalı olma, özgünlük, alana katkı sağlama, yeni ve farklı gelişmeleri irdeleme gibi akademik niteliklikler dikkate alınarak dergi kapsamına ve yayım ilkelerine uygunluk açısından ön değerlendirmeye tâbi tutulur.
 Ön değerlendirmesi tamamlanan makalelerin hakem süreci, alan editörleri tarafından başlatılır. Hakemlerin kararı neticesinde, makalelerin akademik yeterliliğine bakılarak, yayımlanıp yayımlanmayacağına karar verilir.

Tarafsızlık
SEFAD’a gönderilen makalelerin değerlendirilmesinde ve hakemlerin belirlenmesinde yazar(lar)ın cinsiyet, etnik köken, dinî inanç, siyasî düşünce, görev yaptığı kurum gibi özellikleri kesinlikle dikkate alınmaz.

Gizlilik
 SEFAD’a gönderilen makalelere ait herhangi özel bir bilgi yazar(lar), hakemler, editör yardımcıları, yayım kurulu ve yayımcı dışında hiçbir kimse ile paylaşılmaz.
 Yazar(lar)a ait araştırma verileri korunmalıdır.
 Makalenin yayımlanmasından veya reddedilmesinden sonra da gizlik ilkesine uygun hareket edilir.

Çıkar Çatışması
 Editörler, SEFAD’a gönderilen bir çalışmada yer alan bilgileri, yazar(lar)ının açık yazılı izni olmaksızın, kendi araştırmalarında kullanamazlar. Aynı şekilde, hakem değerlendirmesinden elde edilen bilgi veya fikirleri de kendi çıkarları için kullanamazlar.
 Editör, yazar ile arasında çıkar çatışması ortaya çıktığı takdirde ön değerlendirmenin yapılmasını ve hakemlik sürecinin yönetilmesini kendi yerine diğer editörlerden veya yayım kurulundan birinin yapmasını istemelidir.
 Makaleler konu ile ilgili çıkar ilişkisi bulunabilecek hakemlere gönderilmemelidir.

İvedilik
 Ön değerlendirmesi tamamlanan makaleler bekletilmeden hakem değerlendirmesine gönderilir.
 Hakemlerin kararları bekletilmeden yazarlara bildirilerek yazarların istenen düzeltmeleri yapması sağlanır.
 Editöryal süreçlerde SEFAD’ın belirlemiş olduğu sürelere uygun hareket edilir.

Değerlendirme Sürecini Yürütme
 Hakemler makale konusuna uygun bir şekilde en yetkin isimler arasından seçilir.
 Hakem belirleme sürecinde yazar ile hakemler arasında çıkar çatışması olup olmadığı durumu gözetilmelidir. Yazar ile hakemlerin aynı kurum ve bölümden olmamasına özen gösterilmelidir.
 Kör hakemlik ilkesine riayet edilmeli, hakemlerin bilgileri gizli tutulmalıdır. Ayrıca, makalelerin hakemlere gönderilmesi esnasında makale dosyasında yazar(lar)la ilgili herhangi bir kişilsel bilgi bulunmamasına dikkat edilmelidir.
 Hakemlerin nezaketsiz ve bilimsel olmayan bir şekilde değerlendirmede bulunmalarına müsaade edilmemelidir
 Hakem havuzunun sürekli güncellenerek genişletilmesi için çaba sarf edilmelidir.
 Ret gerekçeleri yazar(lar)a bildirilirken kırıcı olmayan ve küçümsemeyen bir dil kullanılmalıdır.

Yayım Bütünlüğünü Sağlama
Yayımlanan bir makale ile ilgili etik şikâyetler sunulduğu takdirde yayım tarihinin üzerinden uzun bir süre geçmiş olsa dahi gerekli inceleme yapılır. Makale yazarı ile iletişime geçilerek şikâyet ve iddialara ilişkin bilgi verilir. Soruşturma neticesinde etik kurallara aykırı hareket edildiği saptanmışsa yayımla ilgili bir hata, tutarsızlık veya yanlış yönlendirme olduğuna dair bir düzeltme notu yayımlanır.

3. HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI
Yayım Kararlarına Katkı
 Hakem değerlendirmesi, akademik yayım sürecinin merkezinde yer alır. Hakem kararları, editöryal kararları vermede editörlere yardımcı olur.
 Hakemler editöryal iletişim yoluyla makalenin geliştirilmesinde yazar(lar)a yardımcı olurlar.
 Çift kör hakemli değerlendirme sistemi gereği yazarlar ile doğrudan iletişime geçemezler. Değerlendirme formları ve raporlar editörler aracılığı ile dergi sistemi üzerinden yazarlara iletilir.


İvedilik

 Makale değerlendirmesi için kendisine talep gönderilen bir hakem, ilgili çalışma için hakemlik yapıp yapmayacağını en kısa sürede editöre bildirmelidir.
 Hakem konu hakkında yeterince bilgi sahibi değilse, makale konusu uzmanlık alanının dışındaysa veya zaman darlığından dolayı süresi içinde değerlendirmeyi bitiremeyecekse gerekçe bildirerek editörü haberdar etmeli ve hakemlikten çekilmeyi talep etmelidir.
 Hakemler, dergi tarafından öngörülen süre içerisinde değerlendirmelerini tamamlamalı, süreci geciktirmemelidir.

Gizlilik
 Değerlendirme için hakemlere gönderilen makalelere ilişkin tüm bilgiler hakemler tarafından gizli tutulmalıdır.
 Editör yetkilendirmesi olmadığı takdirde makale içeriği başkalarına gösterilmemeli ve başkalarıyla tartışılmamalıdır.
 Hakemler, inceledikleri çalışmaların ilk versiyonlarını değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidirler. Makalelerin yalnızca nihai, yani yayımlanmış versiyonlarını kullanabilirler.
 Gizlilik ilkesi, başlık ve özet bilgilerini edinmeleri sebebiyle, değerlendirme yapmayı reddeden hakemleri de kapsar.
Nesnellik
 Hakemler değerlendirmelerini objektif olarak yaparlar. Makaleye yönelik eleştiriler nesnel ve dengeli biçimde yapılmalıdır.
 Eleştiriler makaleye yönelik olmalıdır, yazara yönelik kişisel eleştiri yapılmamalıdır.
 Hakemler görüşlerini destekleyici kanıtlarla açık bir şekilde ifade etmelidir.
 Hakemler makaleyi reddederken ilkeli ve gerçeğe uygun davranmalı, gerekçelerini açıkça rapor etmelidir. Gerekçeleri yazmak etik sorumluluktur. Makalenin reddine dair raporda uygun bir dil kullanılmalıdır.
 Hakemler değerlendirmelerini yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır.

Kaynakların Belirtilmesi
 Hakemler makalede atıf olarak belirtilmeyen alıntıları tespit etmişlerse bunları yazara bildirmekle yükümlüdür.
 Hakemler değerlendirdikleri makale ile daha önce yayımlanmış bir çalışma arasında benzerlik veya çakışma olduğunu fark etmişlerse editörü bilgilendirmelidirler.
Çıkar Çatışması
 Hakemler, makalesini değerlendirmekle görevlendirildikleri yazar(lar)la işbirliğine dayalı herhangi bir bağlantılarının olması durumunda değerlendirme yapmayı kabul etmemeli ve durum hakkında editörü bilgilendirmelidir.
 Hakemler değerlendirme için kendilerine gönderilen makalelerin tamamını veya bir kısmını, yazarının açık yazılı izni olmadan, kendi araştırmalarında kullanamazlar. Değerlendirme sürecinde elde edilen her türlü bilgi, veri ve fikirler gizli tutulmalı ve kişisel çıkarlar için kullanılmamalıdır. Bu kural, kendilerine gönderilen makaleyi değerlendirmeyi reddeden hakemleri de kapsar.
 Hakemler, kendi çalışmalarına atıfta bulunmayan çalışmaları kötüleyemez ve makale konusuyla ilgili kendi çalışmaları varsa yazar(lar)ı bu çalışmalara atıfta bulunmaya zorlayamaz.
4. YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI
Raporlama
 Özgün makale yazar(lar)ı çalışmasının nasıl yapıldığını ve önemini doğru ve açık bir şekilde belirtmeli, çalışmasının sonuçlarını nesnel bir şekilde sunmalıdır.
 Makale, başka araştırmacıların da benzer çalışmalar yapabilmesine imkân tanıyacak şekilde detaylı olmalı ve yararlanılabilecek kaynaklar belirtilmelidir.
 Gerçeğe aykırı, kasıtlı olarak hata içeren ifadeler etikle bağdaşmaz ve kabul edilemez.
Özgünlük
 Yazar(lar) makalelerinin tamamıyla özgün olduğundan ve makalesinde başka çalışmalardan yararlanmışsa eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunduğundan ve alıntı yaptığından emin olmalıdır.
 Her ne şekilde olursa olsun intihal yapmak yayımcılık etiğine aykırı bir davranıştır ve kabul edilemez.
Veri Erişimi ve Saklama
Yazar(lar), editöryal inceleme veya hakem değerlendirmesi için istenmesi durumunda, araştırmasının ham verilerini herkesin erişimine açabilmeli ve çalışmasının yayımlanmasından sonra da bu verileri makul bir süre saklayabilmelidir.
Birden Fazla Yerde Yayım
 Yazar(lar), makalesini birden fazla dergiye yayımlanmak üzere eşzamanlı olarak gönderemez.
 Daha önce bir dergide yayımlanmış veya yayımlanmak üzere gönderilerek değerlendirme sürecine alınmış bir makale başka bir dergiye yayımlanmak üzere gönderilemez.
 Daha önce başka bir dergide yayımlanmış makalelerin, belli koşulları sağlaması durumunda, tekrar yayımlanması mümkün olabilir. Bu durumda ilgili dergilerin editörleri çalışmanın başka bir dergide yayımlanmasını kabul etmelidir ve ilk yayımın olduğu dergiye atıfta bulunulması şarttır.
Kaynakların Belirtilmesi
 Yazar(lar) çalışmaların belirlenmesinde etkili olmuş kaynakları belirtmelidir.
 Kişisel görüşme sonucu elde edilen bilgiler kaynak kişinin izni olmadan kullanılmamalıdır.
 Çalışma sürecinde kullanılan kaynakların tümü belirtilmelidir.
 Makale konusu ile ilgili hem destekleyici hem de aksi yöndeki sonuçları içeren yayımların belirtilmesi gerekir.
 Araştırmaya destek verenleri belirterek onlara teşekkür etmek etik bir sorumluluktur.
Yazarlık Tanımı
 Makale yazarı olarak listelenecek kişiler makalenin hazırlanmasındaki bütün süreçlerde bizzat rol alarak önemli katkısı olanlarla sınırlı olmalıdır. Çalışmanın belli aşamalarında katkı sağlayan kişiler varsa bunlar “katkıda bulunanlar” olarak belirtilmeli ve kendilerine teşekkür edilmelidir.
 Makalenin birden fazla yazarı varsa bunlardan biri “sorumlu yazar” olarak belirtilmeli ve bu yazar editör ile iletişim hâlinde olmalı ve yazışmaları yürütmelidir. Sorumlu yazar, diğer tüm yazarların makalenin değerlendirme sürecine alınmasından yayımlanmasına kadar her aşamasına dâhil olmalarını sağlamalıdır.
Çıkar Çatışması
Yazar(lar) çalışma sonuçlarını ve yorumlarını etkilediği düşünülebilecek maddî ve manevî herhangi bir çıkar çatışması varsa bunları makale gönderimi esnasında belirtmelidir.
Etik Kurul İzni
 Yazar(lar) kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma ve analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını belgelendirmelidirler.
 Etik Kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
Yayımlanmış Makaledeki Hataların Düzeltilmesi
 Yazar(lar) yayımlanmış makalesinde önemli bir hata fark ettiğinde derhâl editörü haberdar etmek ve düzeltme/geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapmakla yükümlüdür.
 Editör bir makalenin ciddî bir hata içerdiğini kendisi tespit eder veya yazarın dışında başka birinden öğrenirse yazar(lar) dergi editörüne çalışmasındaki ilgili kısmın doğruluğunu kanıtlamakla veya düzeltme yapmakla/makalesini geri çekmekle yükümlüdür.

Makale gönderim ve değerlendirme süreçlerinin tamamı ücretsizdir.