Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi (Turkish Review of Communication Studies – TURCOM), 1992 yılında “Marmara İletişim Dergisi” adıyla yayınlanmaya başlanmış, 2018 yılında yeni adını almıştır. Dergimiz, medya ve iletişim çalışmaları alanlarında ulusal ve uluslararası yüksek kalitede araştırmalar yayınlamayı amaçlamaktadır.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından Aralık ve Haziran aylarında olmak üzere yılda iki kez yayınlanan, uluslararası hakemli, açık erişimli bir elektronik dergidir. Medya ve iletişim çalışmaları alanındaki tüm makale ve değerlendirme yazılarına açıktır. TURCOM, Emerging Sources Citation Index (ESCI) ve TRDizin tarafından taranmaktadır. Makalelere çift kör hakem süreci uygulanmakta olup, makale gönderimi için herhangi bir ücret talep edilmemektedir.
A) Stil ve Format
B) Editör Değerlendirmesi ve Hakem Süreci
C) Etik İlkeler
Yapay zeka araçlarının akademik yazılarda kullanım sınırları hakkında yayıncılar ve editörler arasında tartışma ve fikir alışverişleri sürmektedir. COPE'nin Şubat 2023 tarihli tutum belgesine göre, ChatGPT gibi yapay zeka araçları yazar olarak listelenemez. Yazarlar, YÖNTEM bölümünde yapay zeka kullanımını ve hangi araçların kullanıldığını belirtmelidir. İçeriğin tamamından, yapay zeka tarafından üretilen kısımlar da dahil olmak üzere, yazarlar tamamen sorumludur ve yayın etiğine uygunluğu sağlamalıdır.
Mart 2023'teki bir COPE Forum tartışmasında, yapay zeka araçlarının özellikle ana dili İngilizce olmayanlar veya yazma zorluğu çekenler için yararlı olabileceği belirtilmiştir. Ancak, yapay zeka kullanımında şeffaflık ve sorumluluk çok önemlidir. Bu tartışma resmi bir tutum belgesi olmasa da, dergimize katkıda bulunmayı düşünen akademisyenlere bu etik kılavuzları takip etmelerini öneriyoruz. TURCOM'a makale gönderen yazarların, makalelerini hazırlarken kullandıkları yapay zeka araçlarını, kullanım nedenlerini ve makalenin hangi kısımlarının yapay zeka yardımıyla hazırlandığını açıkça belirtmeleri gerekmektedir. Bunun için belirtilen şablonda bir dosya hazırlanarak başvuru esnasında ıslak imzalı olarak sisteme yüklenmelidir.
Editörlük olarak yapay zeka ve yayınlık ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmeyi sürdürüyoruz, Bu konuda herhangi bir tutum belgesi yayınlanması durumunda politikalarımızı güncelleyeceğiz.
İş birliğiniz için teşekkür ederiz. Daha fazla bilgi için lütfen COPE'nin tutum belgesini ve ilgili COPE Forum tartışmasını ziyaret ediniz.
D) Referanslar
Makalelerin metin içi atıflar ve kaynakçalarının Endnote veya Microsoft Word Office gibi referans araçları ile APA 7'ye göre düzenlenmiş olarak gönderilmesi zorunludur.
E) İLETİŞİM
Süreç hakkında sorular için iletisimdergi@marmara.edu.tr adresine e-posta gönderilebilir.
Dergimizin sosyal medya hesaplarını takip edebilirsiniz:
http://twitter.com/turcomdergi
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, bilimsel yayın etiğini en yüksek standartlarda uygulamayı ve Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından dergi editörleri için geliştirilen önerileri ve kılavuzları temel alınarak hazırlanan Temel Uygulamaların aşağıdaki ilkelerine uymayı taahhüt eder.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi'ne gönderilecek yazıların daha önce yayımlanmamış, yayın programına dâhil edilmemiş, ya da başka bir dergide yayımlanmak üzere değerlendirme aşamasına girmemiş olması gerekmektedir.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, yayın etiğini uygulamada COPE tarafından belirlenen standartları benimser. Bu çerçevede kötüye kullanım veya yayın etiğinin ihlali durumlarında COPE tarafından geliştirilen yayın etiği akış şemalarını (https://publicationethics.org/resources/flowcharts) referans alır.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, benimsemiş olduğu çift kör hakem süreci gereği, sunulan yazıların hakem değerlendirmesine gönderilme sürecinde, yazarların ve hakemlerin anonimliğini garanti altına alır.
Yazara dair bilgilerin gizliliği derginin sorumluluğundadır. Ancak bu bilgiler muhtemel suistimalleri soruşturmak amacıyla olası bir soruşturmada paylaşılabilir. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, muhtemel suistimal durumlarına ilişkin ilkelerini COPE tarafından oluşturulan yönergeler çerçevesinde tanımlar ve paydaşlarıyla web sitesinden paylaşır.
Bir metne ait bölümlerin, belirtilmediği halde, yazara ait birden çok yayında kullanılması durumu olan metinler, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi açısından kabul edilebilir değildir. Böylesi durumlarda dergi, COPE tarafından belirlenmiş olan ilgili yönergeleri uygular.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi ifade özgürlüğünü her koşulda savunur ve gözetir. Buna ek olarak Dergi; ırkçı, cinsiyetçi, ayrımcı her tür içeriği nefret söylemi içinde değerlendirir ve bu içerikteki yazıları sürece sokmadan reddetme hakkını kullanır.
Dergi, bir makale ile ilgili çıkar çatışması durumunda, açık bir biçimde, entelektüel ve etik standartlardan yana taraf olur; konu ile ilgili olarak yazarların, hakemlerin, editörün ve editör yardımcılarının yükümlü olduğu etik ilkeleri tanımlar.
Ortaya çıkan bir çıkar çatışması durumunda Dergi, belirsizlik giderilene kadar makalenin değerlendirme sürecini askıya alır; bu bağlamda Dergi, başvuru yapan yazardan makalesi ile ilgili Etik Kurul İzni, Görüşmeci Rıza Formları ve ibraz edilmesi gereken belgeleri talep etme yetkisine sahiptir.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi; düzeltme, açıklama, özür, tekzip niteliğindeki içerikleri yayınlamak konusunda sorumlu ve hassas davranır.
Derginin editör ve yayıncıları, bir makalede oluşan yinelemelerin, yani başka bir yayınla arasındaki çakışmaların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmesi durumunda, yasal tavsiyelere uymakla yükümlüdür.
Telif Hakkı Düzenlemesi ve Çıkar Çatışması İlkesi
Yazarlar MARMARA ÜNİVERSİTESİ’nin fikri eseri, Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı ile yayınlamasına izin verirler. Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) lisansı, eserin ticari kullanım dışında her boyut ve formatta paylaşılmasına, kopyalanmasına, çoğaltılmasına ve orijinal esere uygun şekilde atıfta bulunmak kaydıyla yeniden düzenleme, dönüştürme ve eserin üzerine inşa etme dâhil adapte edilmesine izin verir
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, paydaşları arasındaki olası çıkar çatışmalarının bilimsel yayın etiğine zarar vereceğini düşünür. Dergi, çıkar çatışmalarını tespit etmek ve önlemek amacıyla tüm paydaşları için yükümlülüklerini tanımlar.
Yazar, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi’ye yazı başvurusu yaparken, Telif Hakkı Devri ve Çıkar Çatışması Formu’ndaki hususları kabul ettiğini beyan etmiş olur.
Açık Erişim Politikası
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, tüm içeriği okura ya da okurun dahil olduğu kuruma ücretsiz olarak sunulur. Okurlar, ticari amaç haricinde, yayıncı ya da yazardan izin almadan dergi makalelerinin tam metnini okuyabilir, indirebilir, kopyalayabilir, arayabilir ve link sağlayabilir.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi makaleleri açık erişimlidir ve Creative Commons Atıf-GayrıTicari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr ) olarak lisanslıdır.
Olası Suistimal İddialarına İlişkin İlkeler
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, suistimal ve kötüye kullanma durumlarına karşı, COPE’un “olası kötüye kullanım” durumlarına dair önlemlerini benimser. Bu doğrultuda; yayıncının, editörün, editör yardımcılarının, hakemlerin, yayın kurulunun ve yazarların yayın öncesi, yayın süreci ve sonrasında olası kötüye kullanım durumlarına karşı yükümlülüklerini Yayın Etiği İlkelerinde ayrıntılı olarak anlatır.
Aynı çalışmanın farklı yayın organlarına gönderildiği durumlarda, farklı dergilere gönderilen aynı çalışmaların farklı versiyonlarını karşılaştırmak, gönderilen çalışmaya ilişkin yazar ve soruşturmacılardan derlenen açıklamaları karşılaştırmak, şüpheli suistimal vakalarında soruşturma için işbirliği yapmak ve çaba harcamak, soruşturmacılara/yazarlara ve/veya kurumlarına yönelik çalışmalarda birlikte hareket etmek gibi faydalar sağlamak amacını taşır.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, bilimsel yayıncılık sürecinde gizliliğin önemini göz önüne alarak, yazar ve hakemlere ilişkin bilgileri, sadece araştırmaya dair şüpheli bir suistimali önlemek ve buna cevap verme yükümlülüğünü yerine getirmek amacıyla paylaşır.
Dergi editörü şüpheli durumlarda bilgi paylaşımı yapmadan önce ilk sorgulamaları yapmalıdır. Bilgi paylaşımı, sadece, yazarın yanıt vermediği, yanıtının yetersiz olduğu veya muhtemel suistimalden birden fazla derginin etkileneceği düşünüldüğünde söz konusu olur.
Gerekli görüldüğünde bilgiler, yalnızca konuya ilişkin bilgi sahibi olabileceğine inanılan editör yardımcılarıyla paylaşılır ve paylaşılan bilgiler yalnızca olgusal içerikle sınırlı tutulur.
Editör, iletişim gizliliğini mümkün olan en geniş ölçüde korumayı taahhüt ederler.
Yayıncı
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi’nin yayıncısı, Marmara Üniversitesi adına Üniversite Rektörü ve İletişim Fakültesi adına da Fakülte Dekanıdır.
Yayıncı; derginin yayın etiği ilkelerinin ilgili paydaşları tarafından uygulanmasını, dergi içeriğine açık erişimin ücretsiz ve sürekli olarak sağlanmasını, yayınların arşivlenmesini ve korunmasını taahhüt eder.
Yayıncı; suistimal, intihal, çıkar çatışması, telif hakkı ihlalleri, metin geri dönüşümü gibi bilimsel yayın etiğinin ihlal edildiği şüphesinin oluştuğu durumlarda durumun netleşmesi için gerekli adımları atmakla yükümlüdür.
Yayın Kurulu
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi’nin Yayın Kurulu yılda en az iki kere toplanır.
Yayın Kurulu üyeleri, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi’nin yayın etiği ilkeleri ve politikasını kabul eder ve bu ilke ve politikalarla ilgili kararları değerlendirirler.
Dergi’nin tema konularının ne olacağına ve ilgili tema sayısı için kimlere tema (veya misafir editör) editörlüğü teklifi götürüleceğine karar verirler.
Dergi’nin Danışma Kurulu için üye önerisi yaparlar.
Dergi’nin ulusal ve uluslararası tanınırlığını artırmak için öneri verirler.
Suistimal, intihal, çıkar çatışması, telif hakkı ihlalleri, metin geri dönüşümü gibi bilimsel yayın etiğinin ihlal edildiği şüphesinin oluştuğu durumlarda, durumun netleşmesi için Dergi’nin editör ekibini bilgilendirmelidirler.
Akademik niteliğini artırmak amacıyla Dergi’nin yer alabileceği tarama indeksi önerisi verirler.
Editör ve Editör Yardımcıları
Dergiye yollanan makaleler, editör ve editör yardımcıları tarafından, yazarların ırk, etnisite, cinsiyet, dünya görüşü ve inançlarından bağımsız değerlendirilir.
Dergiye yollanan makaleler için, editör tarafından belirlenen editör yardımcıları atanır. Editör yardımcısı, Editöryal Ön Değerlendirme Formunu dikkate alarak makalenin hakemlik sürecine dahil edilip edilmeyeceğine dair kanaatini sunar. Editör yardımcısı, editöryal değerlendirme aşamasında yazardan düzeltme talep edebilir veya makalenin hakemlik sürecine dahil edilmeden reddine yönelik editöre öneride bulunur.
Hakemlerin değerlendirdikleri yazılara ilişkin detaylı ve yapıcı değerlendirme yaparlar.
Dergide hakem değerlendirmesine gerek görülmeksizin yayımlanan değerlendirme makalesi, araştırma notu, değini, etkinlik, kitap ve film değerlendirmesi gibi yazılar da yer almaktadır. Dergide, hakemli yayın ile hakem değerlendirmesine gerek olmayan yayınlar arasındaki ayrım açıkça ifade edilir. Gereği halinde editör, başvuru yapan makalenin, derginin hangi kategorisi altında yayımlanabileceği konusunda yorum ve öneri geliştirebilir, bunu yazar ile açıkça paylaşır. Bu durumda nihai karar, yazara ve/veya editöre aittir.
Hakem sürecine girecek makalelerde editör, editör yardımcıları, yazar ve hakem arasındaki irtibat kişisi olma sorumluluğuyla hareket eder. Hakemlik sürecini, makalenin dergiye ulaşma tarihinden yayın aşamasına kadar akademik nezaketle, her aşamayı titizlikle belgeleyerek yürütürler. Değerlendirme süreci ile ilgili olarak, gereği halinde editör (editör yardımcılarının, yazarın ve hakemin kişisel haklarını ve derginin mahremiyet ilkelerini gözetmek kaydıyla), her bir makale için değerlendirme adımlarının hesabını vermekten çekinmezler.
Değerlendirmeye alınan makale için iki hakemin farklı görüşler bildirmesi durumunda editör, gerek görürse üçüncü bir hakemin değerlendirmesine başvurabilir veya kendisi bir değerlendirme yaparak makale hakkında karar verebilir.
Editör, dergiye gönderilen makalelerle çıkar çatışması içinde ise veya çıkar çatışmasına neden olabilecek ilişki içinde ise, makalenin hakemlik sürecine dahil edilip edilmemesi ve yayım sürecinin takibini tamamen editör yardımcılarına bırakır. Editör yardımcıları, makaleleri anonim olarak değerlendirdiklerinden editörlük görevini sürdürecek diğer editör kadrosunun yazarla çıkar çatışmasının ortaya çıkmasının önüne geçilmiş olur. Herhangi bir çıkar çatışması söz konusu olması halinde editör, editörlük görevinden geri çekilmelilerdir. Editör kadrosu değerlendirilen yazıdan elde edilen herhangi bir bilgiyi kişisel çıkar için kullanmamalıdır.
Editör ve editör yardımcıları, yayınlanmış bir makalede hata tespit ederlerse ve bu hata, çalışmayı veya önemli bölümlerini geçersiz kılıyorsa, intihal içeriyorsa, etik dışıysa söz konusu makaleyi geri çekerler. Bu durumda editör ve editör yardımcıları, makalenin geri çekildiğini açıkça belirten bir ifadenin ve geri çekilme nedeninin yer aldığı bir açıklama yanında, iki versiyonu birbirine bağlayan bir link sağlayarak, bunların çevrimiçi platformlarda tüm okuyuculara açık bir şekilde dolaşıma sokulmasından sorumludurlar.
Yazar
Yazarların akademik, etik ve sosyal sorumluluğu bulunur.
Yazarlar derginin aynı sayısına birden fazla makale başvurusu yapamazlar.
Makale başvuru tarihleri, yayım hazırlığı aşamasında olan sayının çağrı metninde belirtilmektedir. Başvuru tarihinden sonra gelen makale başvuruları değerlendirmeye alınmayacaktır.
Yazar gönderdiği makale ile ilgili intihal, emek hırsızlığı, usulsüz referans gösterme, referans unutma, burs ve destek kurumlarının adının anılmaması gibi etik ihlaller yapmamak konusunda kendisi sorumludur. Aksi bir durum tespit edildiğinde makale reddedilir.
Yazar çalışma/araştırma desteği almışsa makalesinde kaynağını belirtmelidir.
Yazarlar herhangi bir tür veya formatta bir yazı sunduğunda, çalışmada yanlılık yaratabilecek veya yanlı bulunabilecek tüm finansal ve kişisel ilişkileri açıklamaktan sorumludurlar. Bu çerçevede yazarların yazı başvurusu yaparken,
Telif Hakkı Devri ve Çıkar Çatışması Bildirimi Formu’nu imzalayarak sisteme yüklemeleri gerekir.
TUBITAK ULAKBIM TR Dizin Kriterlerine göre insanların veya hayvanların denek veya veri kaynağı olarak kullanıldığı tüm araştırmalar için etik kurul onayının alınması ve makale başvurusu sırasında sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Etik kurul onayı bulunmayan makaleler iade edilecektir.
Yazarlar yayımlanması talebiyle teslim ettikleri çalışmalarındaki fikir ve ifadelerin daha önce yayımlanmış diğer çalışmalarında kullanılmamış olmasından sorumludur. Bu fikir ve ifadelerin daha önce kullanılmış olması durumunda, gerekli yerlerde, kendilerine atıf yoluyla belirtilmeleri gereklidir. Aksi durumda yazarlar, editörün isteği üzerine, çakışma olan kısımları düzeltmekle veya makale yayımlanmışsa, yeni bir düzelti yayınlanması için üstlerine düşenleri yapmakla yükümlüdürler.Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi misafir editörleri, Dergi’nin bilimsel yayın etiği ilkelerini kabul ederler ve bu doğrultuda sorumluluklarını yerine getirirler.
Misafir editörler, editörlüğünü yaptıkları sayı için makale çağrısı yaptıkları aşamadan sayının yayına girdiği aşamaya kadarki süreçte, Dergi editörü için tanımlanan yayın etiği sorumluluklarını üstlenirler.
Misafir editörler, sorumluluğunu üstlendikleri sayının yayınlanmasından sonra, etik ilkeler çerçevesinde gerekli görülen durumlarda, Dergi tarafından sorulan soruları yanıtlamakla ve istenen belgeleri paylaşmakla yükümlüdürler.
Kişiler, Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi’nin misafir editörlüğü teklifini kabul ettiklerinde, yukarıda sıralanan sorumluluklarını yerine getirmeyi de taahhüt etmiş olurlar.
Yukarıda belirtilen koşullar dışında oluşan etik problemlerde COPE’un (Committe of Publication Ethics) yayın etiği ilkeleri başvuru kaynağı olacaktır.
İntihal İnceleme Politikası
İntihal, emek hırsızlığı gibi etik ihlaller Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi tarafından kabul edilemez bulunur ve bu gibi ihlallerin gönderilen yazılarda bulunmaması öncelikli olarak yazar(lar)ın sorumluluğudur.
Dergiye gönderilen tüm yazılar, değerlendirme sürecine alınmadan önce iThenticate programından geçirilerek benzerlik raporu alınır.
Rapor sonucunda benzerlik oranının %10 ve üzeri çıkması durumunda editör ilgili rapor sonucunu yazarla paylaşarak yazıyı değerlendirme sürecine sokmadan reddederler.
Yapay Zeka ve Yazarlık Hakkında Önemli Not
Yapay zeka araçlarının akademik yazılarda kullanım sınırları hakkında yayıncılar ve editörler arasında tartışma ve fikir alışverişleri sürmektedir. COPE'nin Şubat 2023 tarihli tutum belgesine göre, ChatGPT gibi yapay zeka araçları yazar olarak listelenemez. Yazarlar, YÖNTEM bölümünde yapay zeka kullanımını ve hangi araçların kullanıldığını belirtmelidir. İçeriğin tamamından, yapay zeka tarafından üretilen kısımlar da dahil olmak üzere, yazarlar tamamen sorumludur ve yayın etiğine uygunluğu sağlamalıdır.
Mart 2023'teki bir COPE Forum tartışmasında, yapay zeka araçlarının özellikle ana dili İngilizce olmayanlar veya yazma zorluğu çekenler için yararlı olabileceği belirtilmiştir. Ancak, yapay zeka kullanımında şeffaflık ve sorumluluk çok önemlidir. Bu tartışma resmi bir tutum belgesi olmasa da, dergimize katkıda bulunmayı düşünen akademisyenlere bu etik kılavuzları takip etmelerini öneriyoruz. TURCOM'a makale gönderen yazarların, makalelerini hazırlarken kullandıkları yapay zeka araçlarını, kullanım nedenlerini ve makalenin hangi kısımlarının yapay zeka yardımıyla hazırlandığını açıkça belirtmeleri gerekmektedir. Bunun için belirtilen şablonda bir dosya hazırlanarak başvuru esnasında ıslak imzalı olarak sisteme yüklenmelidir.
Editörlük olarak yapay zeka ve yayınlık ile ilgili gelişmeleri yakından takip etmeyi sürdürüyoruz, Bu konuda herhangi bir tutum belgesi yayınlanması durumunda politikalarımızı güncelleyeceğiz.
İş birliğiniz için teşekkür ederiz. Daha fazla bilgi için lütfen COPE'nin tutum belgesini ve ilgili COPE Forum tartışmasını ziyaret ediniz.
Dergimize makale gönderimi, makale işlemi ve yayınlanma süreçleri tamamen ücretsizdir. Yazarlardan hiçbir şekilde ücret talep edilmemektedir.
Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi'nde yayımlanan tüm makaleler Creative Commons Atıf-Gayri Ticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.