Araştırma Makaleleri
Amaç ve Kapsam
Amaç
IBAD Sosyal Bilimler Dergisi (IBAD) sosyal bilimler alanındaki özgün ve üstün nitelikli makaleleri bilimsel bir yaklaşımla ele almak amacıyla yayımlanan uluslararası katılıma açık hakemli bir e-dergidir. Alanında öncü bir dergi olup Türkiye hakkında nitelikli çalışmaları yayımlamayı amaçlar. Yayın hayatına başladığı 2016 yılından beri Türkiye'yi ilgilendiren konulardaki bilgiyi toplamak ve yaymak çabasındadır.
Yazım Kuralları
Yazım Kuralları
2022 yılı itibariyle kaynak göstermede kullanılan format, APA (American Psychological Association) Style 7th Edition’dır. Gerek alıntılamalarda gerekse de kaynakça kısmında yazarlar, Amerikan Psikoloji Derneği’nin yayımladığı Amerikan Psikoloji Derneği Yayım Kılavuzu’nda belirtilen yazım kurallarını ve formatını takip etmelidir.
Hakem sürecini başarıyla bitirip yayınlanmaya hak kazanmış makale yazarlarına kolaylık olması açısından editör tarafından makale template dosyası gönderilecektir. Dosya üzerinde belirtilen yönlendirmeler doğrultusunda makalenin son hali yayına alınacaktır. Bununla beraber gönderilen makalelerin, aşağıda belirtilen şekilde sunulmasına özen gösterilmelidir:
Dergi yazarlarının kimlik bilgileri ve e-posta adresleri hiç bir şekilde başka amaçlar için kullanılmayacaktır. Araştırma kütüphanelerine, bu dergiyi elektronik dergi koleksiyonuna almalarını önermekteyiz. Derginin açık kodlu yayın sistemi, kütüphaneyi kullanan akademisyenlerin yayın sürecine katıldıkları diğer dergilerde kullanım için de uygun olabileceğini belirtmek gerekir. Açık Dergi Sitemleri ile ilgili ayrıntılı bilgi Açık Erişim sayfasından elde edilebilir. Yazarlar bu dergide yayınlanan çalışmalarını, yayın öncesinde ve sonrasında, kişisel genel ağ sitelerinde veya kurumsal arşivlerde, bu dergiye kütüphanecilik kurallarına uygun şekilde referans vererek yayımlayabilirler.
Metin içinde alıntı örneği:
Tek yazarlı ise
(Akın, 2005, s. 15). (Çalışmanın tamamına gönderme yapılıyorsa sayfa numarasına gerek yoktur).
İki yazarlı ise
Tamamı parantez içinde ise (Arıcı, & Ungan, 2015, s. 17) şeklinde, değilse Arıcı ve Ungan (2015, s. 17) şeklinde yazılmalıdır.
Üç veya daha fazla yazarlı ise
(Aytan vd., 2021, ss. 20-25).
Kaynakça Örnekleri
Makaleler:
Tek Yazarlı Makale: Makale başlığı ile kelime hariç küçük normal harflerle. Dergi adı eğik harflerle. Cilt eğik, sayı parantez içinde normal ve sayfa numaraları yazılmalıdır. Doi numarası belirtilecekse url ile birlikte yazılmalıdır. Doi numarası olmayan online kaynaklar da aynı biçimde url şeklinde belirtilebilir.
Kahya, H. (2018). Aday Türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin “edebiyat öğretmeni” kavramına ilişkin algılarının metafor yoluyla analizi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 104-117. https://doi.org/10.21733/ibad.343188 (doi olmayan online yayınlar için ise https://dergipark.org.tr/tr/pub/ibadjournal/issue/31095/343188 şeklinde url yazılmalıdır.
İki Yazarlı Makale
Çeliköz, N. & Çeliköz, M. (2018). Öğretmen adaylarının medya ve televizyon okuryazarlık düzeyleri. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 262-274.
NOT: Çok yazarlı makaleler iki yazarlı makaleler gibi son yazardan önce “&” denilerek hazırlanacaktır.
Kitaplar:
Tek Yazarlı Kitap: Kitap başlığı ilk kelime hariç küçük eğik harflerle. Yayın yeri yazılmamalı, sadece yayınevi belirtilmelidir.
Kahya, H. (2017). Karamanlıca bir çocuk dergisi: Angeliaforos Çocuklar İçün (1872). Grafiker.
İki Yazarlı Kitap
Arıcı, A. F. & Ungan, S. (2015). Yazılı anlatım el kitabı. Pegem Akademi.
NOT: Çok yazarlı kitaplar iki yazarlı kitaplar gibi son yazardan önce “&” denilerek hazırlanacaktır.
Tüzel Kişi Tarafından Yazılmış Kitap
Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Kitap Bölümü
Başaran, M. (2019). Nurettin Topçu'da ideal öğretmen ideal insan. A. F. Arıcı & M. Başaran (Eds), İdeal Türk (ss. 453-466). Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları.
Elektronik Kaynaklar
Elektronik Makale: Erişme tarihi gerekmedikçe url önüne yazılmaz. Web sitesi adı eklenir ve web sayfası başlıkları italik olarak yazılır.
Altun, A. (2003, 10 Aralık). E-okuryazarlık. Milli Eğitim Dergisi, 158. MEB. http://www.meb.gov.tr/index800.htm.
Diğer Yayın Türleri:
Ansiklopedi Maddeleri
Bezer, G. Ö. (2009). Seyfeddin Gazi I. TDV İslâm Ansiklopedisi (DİA) içinde (c. 37, s.31). İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
Yayımlanmamış Tez: Kitaplardaki gibi sadece ilke harf büyük ve tamamı eğik. "Yayımlanmamış" ifadesine gerek yok.
Çoban, İ. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçedeki alıntı sözcükleri kullanma düzeylerinin incelenmesi. Doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
NOT: Burada belirtilmeyen hususlar için lütfen APA 7 kitapçığına bakınız.
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
(These guidelines are based on existing COPE’s Best Practice Guidelines for Journal Editors.)
Araştırma ve Yayın Etiği
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, evrensel yayın kurallarına uygun şekilde yayın yapmayı ilke olarak edinmiştir.
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ hakemli bir dergidir. Bilimsel kurallar çerçevesinde hazırlanan çalışmalarda yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler, yazarlar, hakemler ve okuyucuların etik ilkelere uymaları gerekir. IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ’nin yayın etiği ile açık erişim politikası da, Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.
Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar tespit edilirse, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale red edilecektir. Dergimiz, editör/ler ve/veya hakemler tarafından verilen değerlendirmelere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı dosyalarını isteme hakkına sahiptir.
Yayıncının Etik Sorumlukları
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ kâr amacı gütmeyen bir yayın kuruluşudur.
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ ilk sayısından bu yana evrensel kurallar çerçevesinde yayın yapmaktadır.
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörler Kurulu yurtiçi ve yurtdışı alanında uzman kişilerden oluşur. Editörler Kurulu üyeleri, sosyal bilimlerinin bilim dalları gözetilerek oluşur. BaşEditör, makalenin konusuna göre, gerekli olduğunda Editörler Kurulu üyesi olmayan öğretim üyelerine misafir alan editörü olarak incelemesi için makale gönderebilir.
IBAD Sosyal Bilimler Dergisi Editörler Kurulu’nun Sorumlulukları
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ'ne başvurusu yapılan her makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden Dergi Editörler Kurulu sorumludur ve editörler kurulu bu sorumluluğunu bilir. Bu sorumluluk, dergiyle ilgili konularda verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; kişisel kazancı düşünmeden, bağımsız olarak karar vermeyi gerektirir. Yayıncı ve Editörler Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanır, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörler Kurulu, Dergiyi sürekli geliştirmeye, yayın niteliğini yükseltme gayreti içerisindedir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİEditörler Kurulu, yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörler Kurulu, dergide yayınlanmış makale yazarlarının telif hakkını korur.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörler Kurulu, makale ve dergi yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlarla, intihalle, yollama (atıf) çeteciliğiyle ilgili önlemleri almada sorumludur.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörler Kurulu, her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları DergiPark aracılığı ve kendi imkanları ile elektronik ya da basılı olarak saklar.
Editör ve Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, hakemlerin, yazar(lar)ın, araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterirler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel alanyazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutarlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, başvurusu yapılan makalelerin önemli sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına alır, olumlu hakem önerilerini göz önünde bulundurur, ciddi sorun olmadıkça önceki editör(ler)ce verilen kararları değiştirmezler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, makaleleri alan editörleri ve hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne alırlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, dergi yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir, gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, yayın sürecinde görev alanlar herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenlerler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirler, makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddederler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşır.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.
•IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, Dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.
•IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundururlar.
•IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Editörleri, Dergiye iletilen yakınmaları inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ makale değerlendirme sürecinde yazar(lar)ın hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanır, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz; makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Hakemleri yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Hakemleri, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Hakemleri, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Hakemleri, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
•IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Hakemleri değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.
Yazarların Etik Sorumlulukları
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ'ne makale başvurusu yapan yazar(lar)ın etik sorumlulukları şunlardır:
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, başka yerde yayımladıkları ya da yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini, aynı anda ikiden fazla makalesini IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ'ne göndermemelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, özgün veya derleme makale göndermelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde yollama (atıf) yapmalıdır.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda beklenen bilgileri Editörlere sunmalıdırlar.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmesi gerekir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin ilk-son sayfasında ve yöntem bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir. Ayrıca olgu sunumlarında aydınlatılmış olur/onam formunun alındığına ilişkin bilgiye makalede yer vermelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ı, veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir. Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb. uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.
• IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yazar(lar)ından derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez. Bununla birlikte etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de, etik kurul kararının gerekmediği, makalenin ilk sayfasında belirtilmelidir.
Etik İlkelere Uymayan Durumun Editöre Bildirilmesi
IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ'nde editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda ibadjournaleditor@gmail.com adresine ileti yoluyla bildirilmesi yayın kalitemizi artıracaktır.
Politikaların hazırlanması ve benimsenmesi sürecinde yararlanılan kaynaklar:
Budapeşte Açık Erişim Bildirgesi
ICMJE (International Committee Of Medical Journal Editors)
Creative Commons
COPE (Committee on Publication Ethics)
DOAJ Principles Of Transparency And Best Practice In Scholarly Publishing
YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi
NOT: IBAD SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ Yayın Politikası (Yayın Etik İlkeleri) hazırlanırken Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi ile Uluslararası Sosyal ve Eğitim Bilimleri Dergisi'nin yayın süreçleri sayfasından içerik ve şekil açısından faydalanılmıştır.
Ücret Politikası
IBAD, dijital yayıncılık, grafik tasarım, dizgi işlemleri ve uluslararası endekslere katılım ve diğer işlemler için ücretli hizmetler kullanmaktadır. Bu yüzden IBAD'A makale gönderen yazarlardan Üniversiteler Arası Kurul (ÜAK) Doçentlik Kriterleri Sıkça Sorulan Sorular 44. Madde ile uyumlu olarak makale gönderimi sonrasında katılım bedeli alınmaktadır. Dergiye gönderilen makalelerin değerlendirme sürecinin başlatılabilmesi için bu bedelin yatırılması gerekmektedir. Bu bedel makalenin kabul/red şartına bağlı olmaksızın tahsil edilir. Ücret ödemesi makalenin yayına kabul edileceği anlamına gelmemektedir. Makalenin yayına kabulü veya reddi hakem raporlarına göre editörlükçe belirlenmektedir.
Başvuruları hakemler tarafından reddedilen yazarların ödedikleri ücret geri ödenmeyecektir. Dergiye makale gönderen yazarlar bu şartı kabul etmiş sayılır.
IBAD'da yayımlanan makaleler, Creative Commons Attribution-NonCommercial (CC-BY-NC) 4.0 lisansı altındadır. Makalede kullandıkları materyaller için gerekli izinlerin alınması yazarların sorumluluğundadır. Makalelerin bilimsel ve hukuki mesuliyeti yazarlarına aittir.